Το σύμπλεγμα του Λαοκόοντα

Άμα δεν πω ότι ξεθεώθηκα για να διαβάσω το Σύμπλεγμα του Λαοκόοντα, θα πω ψέματα. Ο Γιάννης Λειβαδάς δεν είναι για αμύητους αναγνώστες και μάλλον έτσι ακριβώς με τσάκωσε, αμύητη κι ανυποψίαστη, να προσπαθώ να διαβάσω ένα έργο του -το πρώτο του που πιάνω στα χέρια μου- που μόνο με όλες του τις αισθήσεις μπορεί κάποιος να ολοκληρώσει.

Ολοζώντανη αφήγηση και γεμάτη από αισθήσεις, και τις πέντε, που δύσκολα βρίσκουμε (πόσο μάλλον όλες μαζί) στα σύγχρονα βιβλία. Και μάλιστα τώρα τελευταία αυτό ακριβώς με προβλημάτιζε και όλο το σκεφτόμουν... Η έλλειψη των αισθήσεων. Ζώντας σ’ έναν κόσμο που τις αποστρέφεται όλο και περισσότερο, που επιβάλλει να απομακρυνόμαστε από τη φύση και τις εποχές, που μας μαθαίνει από παιδιά να βλέπουμε μα να μην αγγίζουμε, κυλάει ο χρόνος κι η ζωή μας σε ευθεία χωρίς να παίρνουμε χαμπάρι τις φθορές.

Μα... και πώς να το κάνουμε; Τσιμεντένιες οι πόλεις μας. Τα δέντρα γύρω μας καχεκτικά. Παλεύουν κι αυτά να ζήσουν σ’ έναν κόσμο που δεν τα θέλει. Πότε αλλάζουν οι εποχές; Το νιώθει κανείς; Την άνοιξη που η γη ζωντανεύει ξανά κι η ζωή κάνει το νέο της κύκλο; Εκτός από μια ξαφνική ζέστη ή ένα κρύο, εκτός από ό,τι νιώθουμε με την αλλαγή του καιρού, καταλαβαίνουμε κάτι άλλο; Καλύπτουμε τα παράθυρά μας με κουρτίνες. Τη μυρωδιά μας με χημικά. Τα μούτρα μας με μπογιές. Τι είναι τελικά αυτό που δε θέλουμε με τίποτα να δούμε; Το χρόνο; Τη ζωή που περνάει και δεν μπορούμε να την πιάσουμε από πουθενά;

Με τρόμαξε στην αρχή αυτό το βιβλίο. Περίμενα... δεν ξέρω τι περίμενα. Ο Γιάννης Λειβαδάς είναι ποιητής, είναι λογοτέχνης, είναι πεζογράφος. Είναι ωμός και όμορφος στο λόγο του, λίγο μποέμ, λίγο μπλουζ και λίγο ροκ. Κουβαλάει μέσα του κάτι από άλλες, παλιότερες εποχές, που εγώ δεν έζησα, μα γνώρισα από τις αναμνήσεις άλλων.

Είναι ζωντανός. Αυτό. Τον ζήλεψα. Ένας τύπος που παραδίδεται στη ζωή με τα χέρια ορθάνοιχτα, ελεύθερος, ανυπότακτος, ασυμβίβαστος. Αυθεντικός. Που πίνει και καπνίζει και ξενυχτάει και δεν ξέρει πού τον βρίσκει το πρωί και δεν τον νοιάζει. Που δε θα φοβηθεί να γνωριστεί με ξένους, να βαδίσει στα βήματα των ανθρώπων, να ζήσει μαζί τους. Που μπορεί να καταφέρει το ακατόρθωτο... Να φρενάρει το χρόνο και να ζήσει τη στιγμή, κάνοντας τη στιγμή στιγμές, λεπτά και ώρες. Ζωές μέσα σε μια και μόνο ζωή.

Το "Σύμπλεγμα Του Λαοκόοντα" δεν ακολουθεί καμία από τις περισσότερο ή λιγότερο γνωστές πεπατημένες, ο τρόπος του, η αισθητική του είναι ένα πράγμα: συσπάσεις. Τα πράγματα στην φυσική τους δυναμική ως σύμβολα των εαυτών τους, φυσική δηλαδή και η ίδια η γραφή. Καμία σύμβαση, καμία πρόφαση, ένα βιβλίο δίχως εμφατική πλοκή και στόχο, δίχως κατάληξη. Ο ήρωας του βιβλίου είναι πραγματικός, καθώς και όσα καταγράφονται είναι πραγματικά εξίσου. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο σπονδυλωτό μυθιστόρημα και σύμφωνα με τον υπότιτλό του, ένα "πύραμα της γραφής". Ένας διαλογισμός πάνω σε κάποια κυρίαρχη ζωή sub specie aeternitatis.
Περισσότερα:
Ο Γιάννης Λειβαδάς και Το σύμπλεγμα του Λαοκόοντα