Γράφει η Ευθυμία Σκαπέτη
Συνήθως, τελειώνοντας την ανάγνωση ενός βιβλίου οι λέξεις μου έρχονται αβίαστα προκειμένου να αποτυπώσω εντυπώσεις και συναισθήματα που αυτό μου "άφησε". Συνήθως...
Αυτή τη φορά έχοντας διαβάσει όχι ένα αλλά τρία βιβλία, περίπου 2100 σελίδες, δυσκολεύομαι να βρω τα κατάλληλα λόγια για να περιγράψω αυτά που νιώθω. Πιθανόν γιατί, όπως η συγγραφέας όταν εξιστορούσε τις ζωές των ηρώων της, έτσι κι εγώ όταν ταξίδευα μαζί τους, έζησα στιγμές μεγάλου ψυχικού φόρτου, συγκινήσεις και χαρές ανείπωτες, τόσο έντονα που όπως λέει και ένα άσμα: "... τα λόγια είναι περιττά..."
Ως βιβλιόφιλοι, σίγουρα έχετε διαβάσει ή ακούσει για κάποιο από τα τρία βιβλία της τριλογίας, είτε πολύ πολύ θετικά σχόλια, είτε πολύ αρνητικά, με τη ζυγαριά να γέρνει σαφώς προς τα πρώτα. Γι' αυτό κι εγώ αποφάσισα να σας μεταφέρω πώς βίωσα την επίδραση που είχε η τριλογία σε μια φίλη, αναγνώστρια πολύ απαιτητική και εξαιρετικά αιχμηρή στις κριτικές της -φιλόλογος γαρ. Ψάχνοντας βιβλίο για τις καλοκαιρινές διακοπές, της προτάθηκε το μυθιστόρημα "Τα παλιά ασήμια" (α` μέρος της τριλογίας). Το αγόρασε θεωρώντας ότι είναι κάτι ανάλαφρο, κατάλληλο για παραλία. Όταν επέστρεψε από την καλοκαιρινή ραστώνη για το μόνο που μιλούσε ήτανε για "Τα παλιά ασήμια". Αποσπασματικά κάποια από τα λόγια της ήταν: "...Καθηλωτικό, πολυπρόσωπο μυθιστόρημα, διείσδυσε στα μύχια της ψυχής μου, πυρπόλησε όλες μου τις αισθήσεις, συγκλονιστικό χρονογράφημα, απίθανο ταξίδι στο χωροχρόνο, Σεβαστή - Έλμερ: ανεπανάληπτη ιστορία αγάπης, Καππαδοκία: μαγευτικός τόπος, θα τον επισκεφτώ οπωσδήποτε..." Μα τι έχει πάθει σκεφτόμουνα; Είναι δυνατόν; Ποτέ δεν έχει κάνει έτσι για κανένα άλλο βιβλίο; Είναι τόσο φοβερό ή απλά υπερβάλει; Να την πείραξε ο ήλιος;
Δεν άφηνε το βιβλίο από τα χέρια της παρά μόνο για να εκτελέσει τις αναπόφευκτες υποχρεώσεις ως μητέρα, σύζυγος και νοικοκυρά. Κι όταν τέλειωσαν "Τα παλιά ασήμια" είχε μια αδημονία τόσο μεγάλη μέχρι να εκδοθεί το β` μέρος, "Μια προσευχή για τα παλιά ασήμια", που ήταν σαν να πατούσε πάνω... σε αναμμένα κάρβουνα.
Το ίδιο σκηνικό επαναλήφθηκε μέχρι να εκδοθεί και το γ` μέρος της τριλογίας, "Πέρα από τα παλιά ασήμια". Εκεί ήταν που υποσχέθηκα πως όταν ξεκινήσω το προσκύνημα μου στον ιερό τόπο της Καππαδοκίας μέσω του μυθιστορήματος της Μαίρης Κόντζογλου οι τόμοι θα ήταν αραδιασμένοι ένας δίπλα στον άλλον για να μην "περάσω" τα ίδια. Ευτυχώς, μέσα από την ανάγνωση η φίλη μου αποκαταστάθηκε στα μάτια μου και η παραπάνω επιλογή μου δικαιώθηκε.
Αν και οι πρώτες 200 σελίδες δεν μου έκαναν ιδιαίτερη αίσθηση, σιγά-σιγά άρχισα να αισθάνομαι ένα με την εποχή, τα ήθη και τα έθιμα της μακρινής Καππαδοκίας και να νιώθω τους πρωταγωνιστές σαν "δικούς μου" ανθρώπους με τους οποίους μοιραζόμουν τις χαρές τους και συνέπασχα με τις λύπες τους.
Τρεις Καππαδόκισες: Μακρίνα, Σεβαστή, Έλσα κι ένας μουσουλμάνος από την περιοχή της Κοζάνης, ο Ομέρ, ο καθένας με τη δική του ιστορία, μας μεταφέρουν όλο ζωντάνια και παραστατικότητα το κλίμα και τη ζωή της εποχής τους. Η δυνατότερη είναι αυτή που αφορά την Σεβαστή και τον αγαπημένο της Έλμερ. Παρόλα αυτά, για μένα, οι πιο "τυχεροί" της υπόθεσης είναι η Μακρίνα, που χωρίς να περιμένει τίποτα και παρά τις όποιες δυσκολίες γνώρισε τη βαθιά κι αληθινή αγάπη του Αβραάμ και ο Ομέρ που σε μεγάλη ηλικία κατάφερε να βιώσει τη θαλπωρή και την ευτυχία της οικογένειας, σε αντίθεση με τη Σεβαστή που δεν μπόρεσε να ξορκίσει την κακή της μοίρα.
Αν παρομοίαζα το σεργιάνι της ψυχής μου στις σελίδες των βιβλίων με κάτι απτό, αυτό θα ήταν ένας ολάνθιστος, πολύχρωμος κήπος με όλο των ειδών τα φυτά, από κατακόκκινα τριαντάφυλλα -που είναι σύμβολα του έρωτα και του πάθους- έως τσουκνίδες και γαϊδουράγκαθα που μπορούν να σου προκαλέσουν απίστευτο πόνο και να σου αφήσουν βαθιά, αγιάτρευτα σημάδια.
Αγαπητή Μαίρη Κόντζογλου, για αυτόν τον κήπο που ομόρφυνε τις μέρες μας, εγώ και η φίλη μου Δ., σε ευχαριστούμε!
Υ.Σ.: Δυστυχώς, το προσφυγικό ζήτημα που πραγματεύεται ανάμεσα στα άλλα η τριλογία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, που σημαίνει ότι η Ιστορία δεν μας δίδαξε και συνεχίζει να επαναλαμβάνεται.
Η τριλογία της Μαίρης Κόντζογλου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο
Περισσότερα της Ευθυμίας Σκαπέτη:
Η μαγεία της αγάπης
Χαμένες παραστάσεις
Περισσότερα της Ευθυμίας Σκαπέτη:
Η μαγεία της αγάπης
Χαμένες παραστάσεις
Περισσότερα από/για την Μαίρη Κόντζογλου: