Ο Δήμος Χλωπτσιούδης και το Ακατάλληλο

Πώς σας ήρθε η ιδέα;

Δ.Χ.: Το «ακατάλληλο» είναι μία ποιητική συλλογή αφιερωμένη στο περιθώριο της κοινωνίας. Στους ανθρώπους που ακόμα τολμούν να ονειρεύονται, σε όσους αγωνίζονται να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους και εκείνους που τα είδαν να ανατρέπονται τόσο βίαια.

Σε μια εποχή που κρίνεται ακατάλληλο να μιλάς για την ένδεια, που είναι ακατάλληλο να ονειρεύεσαι, να είσαι πόρνη, πρόσφυγας, άστεγος ή ακόμα και να ερωτεύεσαι, εγώ απαντώ ακατάλληλα.

Πού γράψατε το βιβλίο σας;

Δ.Χ.: Παντού. Από το αυτοκίνητο μέχρι την αναμονή σε κάποιο σεμινάριο, από τη βιβλιοθήκη μέχρι το χώρο εργασίας.

Πόσο χρόνο σας πήρε η συγγραφή;

Δ.Χ.: Τα ποιήματα γράφτηκαν σε ένα εύρος δύο ετών. Οι εικόνες από πρόσφυγες (ακόμα κι αν πολλά ποιήματα γράφτηκαν πριν την λεγόμενη "προσφυγική κρίση"), από την ανέχεια και τον πόνο της κατάρρευσης ατομικών ονείρων και συλλογικών οραμάτων είναι συνεχείς ως παραστάσεις. Η αναζήτηση του κοινωνικού περιθωρίου είναι σταθερά μία προσωπική μου επιλογή.

Πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας με δυο λόγια;

Δ.Χ.: Μία συλλογή "κοινωνικής αναζήτησης" και ευαισθησίας προς τον διπλανό που παλεύει με τα κύματα της ζωής για να επιβιώσει. Είναι αυτός ο Άλλος, ο Διαφορετικός που κινείται αθόρυβα, οιονεί νεκρός, πλάι μας, η πόρνη, ο πρόσφυγας, ο άστεγος, ο μοναχικός.

Θέλετε να μας δώσετε μια περιγραφή;

Δ.Χ.: Πρόκειται για μία ποιητική συλλογή στην οποία πρόσφυγες λέξεις και ποιητικά κουφάρια συνομιλούν με τον ανθρώπινο πόνο, την άστεγη πανδαισία (τίτλος ποιήματος), τη μετανάστευση και την προσφυγιά. Το «Ακατάλληλο» κυκλοφορεί ακριβώς τη στιγμή που ο κόσμος συγκλονίζεται από το προσφυγικό δράμα, τις εποχές που τα ανθρώπινα πλήθη κατακλύζουν το σύμπαν αναζητώντας το αυτονόητο δικαίωμα στη ζωή.

Ορισμένα άλλα ποιήματα μοιάζουν να γράφτηκαν σε μία διαδήλωση μέσα σε πολεμικό κλίμα δακρυγόνων, πλάι σε ασφυξιογόνες λέξεις και φράχτες μίσους με την ελπίδα να αφυπνίσουν συναισθήματα και να διεγείρουν συνειδήσεις.

Τι αγαπήσατε περισσότερο σε αυτό το βιβλίο;

Δ.Χ.: Τα ποιήματα άρνησης των κανόνων περί «κατάλληλου» που θέλουν να μας επιβάλλουν.

Τι προσφέρει αυτό το βιβλίο στον αναγνώστη, βιβλιόφιλο ή βιβλιοφάγο;

Δ.Χ.: Μία άλλη γλωσσική αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Μέσα από την προβολή συναισθημάτων μπορούμε να πούμε πολύ περισσότερα από όσα κρύβει η -επιφανειακή- λιτότητα της ποιητικής έκφρασης και η μεταφορική χρήση των λέξεων. Προσφέρει μία άλλη συναισθηματική οπτική στα πράγματα.

Ποιος είναι ο πιο αγαπημένος σας ήρωας και γιατί;

Δ.Χ.: Αγαπημένος μου ήρωας είναι ο καμικός Σίσυφος. Παράλογα συνεχίζει να πολεμά ακόμα κι αν ξέρει το τέλος. Έτσι, κι εγώ, δεν χάνω το στόχο μου. Με οδηγό το όραμα ως αιθεροβάμων συνεχίζω προς τη δική μου ουτοπία. Το όνειρο είναι η πυξίδα μου, ακόμα κι αν το βλέπω να καταρρίπτεται.

Ποια είναι η μεγαλύτερη αγωνία σας;

Δ.Χ.: Να σταματήσω να ονειρεύομαι, να χάσω αυτή την πυξίδα μου και να συμβιβαστώ με τους σχεδιασμούς άλλων.

Φοβάστε...

Δ.Χ.: Την επιβολή κανόνων που στο όνομα της ελευθερίας και της ασφάλειας την περιορίζουν, τρέμω κάθε μορφή λογοκρισίας που εκτίθεται με το πρόσχημα της προστασίας μου (ηθικής, πολιτικής, φυλετικής κλπ)… Φοβάμαι τους αυτόκλητους σωτήρες.

Αγαπάτε...

Δ.Χ.: Τον αγώνα και την ελευθερία. Αυτά τα δύο όμως είναι ζεύγος που πρέπει το ένα συνεχώς να προστατεύει το άλλο για να εξελίξουμε την ελευθερία μας. Και μιλώντας για ελευθερία δεν αναφέρομαι μόνο στην πολιτική, αλλά πρωτίστως στην κοινωνική ελευθερία που αντιστέκεται στα στερεότυπα και τα κλειστοφοβικά σύνδρομα.

Ελπίζετε...

Δ.Χ.: Μία εποχή που η τέχνη θα υπερκεράσει την εμπορευματοποίηση της υποκουλτούρας· σε μία εποχή που οι άνθρωποι θα αισθάνονται μέσα από την τέχνη αρνούμενοι κάθε λογής εμπορευματοποίησή της. Ελπίζω σε έναν κόσμο πραγματικά ελεύθερο από την αυθεντία, σε έναν κόσμο κριτικό.

Ποιοι αναγνώστες θα λατρέψουν αυτό το βιβλίο;

Δ.Χ.: Ελπίζω όλοι. Σίγουρα όμως εκείνοι που διατηρούν κοινωνικές ευαισθησίες.

Γιατί πρέπει να το διαβάσουμε;

Δ.Χ.: Για να συναισθανθούμε κάποτε τον κόσμο μέσα από τα μάτια του άλλου, για να δούμε την εικόνα γύρω μας από μία άλλη γωνία και με άλλη εστίαση. Ας ξεφύγουμε από την εσωτερική εστίαση κι ας αναζητήσουμε μία εξωτερική.

Πού/πώς μπορούμε να βρούμε το βιβλίο σας;

Δ.Χ.: Οπουδήποτε, σε κάθε βιβλιοπωλείο. Τα βιβλιοπωλεία έχουν τον τρόπο τους να το βρουν.

Πού μπορούμε να βρούμε εσάς;

Δ.Χ.: Στη Σαλονίκη και στο διαδίκτυο μέσω της ιστοσελίδας τοβιβλίο.net.

Ποιο χρώμα του ταιριάζει;

Δ.Χ.: Το κόκκινο του πόνου.

Ποια μουσική;

Δ.Χ.: Θα επέλεγα jazz. Αυτοσχεδιαστικός κρουστός και πνευστός ήχος.

Ποιο άρωμα;

Δ.Χ.: Ανοιξιάτικο ή θερινό… Κάτι φυσικό, έστω κι αν προέρχεται από μία γλάστρα στο ρυπασμένο άστυ.

Ποιο συναίσθημα;

Δ.Χ.: Αισιοδοξία γιατί ακόμα μπορούμε να αντισταθούμε και να αλλάξουμε όσα μας πληγώνουν.

Αν δεν ήταν βιβλίο, τι θα μπορούσε να είναι;

Δ.Χ.: Μία μολότοφ με χρώματα και συναισθήματα.

Αν δεν ήσασταν ποιητής τι θα μπορούσατε να είστε;

Δ.Χ.: Ένας ζωγράφος του δρόμου.

Διαβάζετε άλλους ποιητές;

Δ.Χ.: Σαν κριτικός διαβάζω συνεχώς βιβλία που μου ταχυδρομούνται. Και το απολαμβάνω γιατί ακριβώς βλέπω τον κόσμο και την κοινωνία μέσα από την -καλλιτεχνική φυσικά- ματιά των άλλων. Άλλωστε, πιστεύω ότι ένας δημιουργός (ποιητής ή πεζογράφος) πρέπει να διαβάζει συνεχώς. Είναι ένα τμήμα του δικού του δρόμου προς την καλλιτεχνική εξέλιξη. Είναι σα να απαιτούμε από ζωγράφους ή μουσικούς να μην κοιτούν εκθέσεις ή να μην ακούν τραγούδια άλλων.

Σας έχει επηρεάσει άλλος συγγραφέας στον τρόπο που γράφετε ή σκέφτεστε ή ζείτε; Ποιος/ποιο βιβλίο;

Δ.Χ.: Όλοι σχεδόν οι νεώτεροι και σύγχρονοι Έλληνες ποιητές. Ιδιαίτερη αδυναμία έχω στο Σολωμό με το βαθύ λυρικό του ύφος και στον Κάλβο με σκληρό ρομαντικό ριζοσπαστισμό του, στον Καρυωτάκη και στους Λειβαδίτη, Αναγνωστάκη και Σαούρη από τους κλασσικούς.

Τα ποιητικά υποκείμενά σας είναι...
Δ.Χ.: Οι άνθρωποι που προσπερνάς στο δρόμο. Οι ήρωες που ακόμα ζουν σε έναν σκληρό και συχνά ρατσιστικό, μέσα στα στερεότυπά του, κόσμο. Είναι οι πόρνες τις οποίες τρέμουν οι ιεροεξεταστές της ηθικής, οι αυτόκλητοι υπερασπιστές του δικού μας τάχα συμφέροντος που ως άλλος Προκρούστης μας ισοπεδώνουν στα δικά τους μέτρα/κρεβάτι, οι άστεγοι και εκείνοι που αναζητούν μία νέα πατρίδα πάνω σε όστρακα σπαρμένα με όνειρα.

Τι χρειάζεται κάποιος για να γράψει; Φαντασία ή εμπειρία;

Δ.Χ.: Σίγουρα και τα δύο, αλλά εγώ θα προσθέσω εμφατικά τον πειραματισμό και τη συνεχή δουλειά.

Τι καθορίζει την επιτυχία σε ένα βιβλίο;

Δ.Χ.: Δεν υπάρχει συνταγή. Άλλωστε όταν γράφουμε, εκθέτουμε τις δικές μας αγωνίες ό,τι άλλο, με σκοπό μόνο να πουλήσει, το μετατρέπει από Τέχνη σε εμπόρευμα βιομηχανικό.

Τι την αποτυχία;

Δ.Χ.: Ούτε εδώ υπάρχει κάποια… συνταγή, πιστεύω. Άλλωστε το πώς το κοινό θα εκλάβει ένα βιβλίο συνδέεται με μία μεγάλη ποικιλία παραγόντων (θέμα, ύφος, προβολή κ.λ.π).

Από την άλλη, υπάρχουν τόσα πολλά "κοινά" (καταχρηστικός ο πληθυντικός κι αδόκιμος)… Υπάρχει κοινό για σύγχρονα Άρλεκιν, για ιστορικό μυθιστόρημα, για υπαρξιακή ποίηση, για κοινωνική ποίηση, για αμφισβήτηση.

Η βιβλιοφαγία είναι/μπορεί να γίνει κατάχρηση;

Δ.Χ.: Σήμερα όχι (παλαιότερα ίσως). Σήμερα, με τόσες σειρήνες (τηλεόραση, το διαδίκτυο με τα πολλά επιμέρους πλοκάμια του, τα θεάματα κ.λ.π) αποτελεί πράξη αντίστασης.

Ποιον τίτλο βάζετε στο βιβλίο της ζωής σας;

Δ.Χ.: Ταξίδι στην ουτοπία με πυξίδα το όνειρο.

Ήταν το ερωτηματολόγιο Ριντ Φερστ για τα νέα βιβλία.

Ή αλλιώς, όχι μόνο το ερωτηματολόγιο του Προυστ.

Η ποιητική συλλογή Ακατάλληλο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μανδραγόρας