Για την ιστορία...
Ο Κρίστιαν Μπρέσνεφ επισκέφθηκε για πρώτη φορά τη Σίφνο τον Μάιο του 1972, ερωτεύθηκε τα τοπία της, την αιγαιοπελαγίτικη αύρα, τις ανατολές και τα ηλιοβασιλέματα, το Κάστρο, τους ντόπιους... με αποτέλεσμα να ανακαλύψει σε εκείνη τη μούσα του αλλά και να δημιουργήσει εκεί το προσωπικό του καταφύγιο για περισσότερα από 30 χρόνια!
Απέκτησε ένα σπίτι στο χωριό Εξάμπελα όπου πέρασε τα καλύτερα χρόνια της ζωής του παρέα με τον συνοδοιπόρο του, Τιμ Λάβτζοϊ, με τον οποίο συνυπογράφουν το αυτοβιογραφικό βιβλίο. Το νησί έγινε το σημείο αναφοράς του, το έκανε ορμητήριο και κατέφευγε εκεί όταν ήθελε να ξεφύγει από τον κόσμο... Την αγάπησε τη Σίφνο. Έμαθε ελληνικά, συμμετείχε στα έθιμα, στις παραδόσεις και απέκτησε ισόβιες σχέσεις με τους κατοίκους της.
Σήμερα...
Η απόφασή του να μοιραστεί όλα αυτά που έζησε στη Σίφνο με όλο τον κόσμο τον έκανε να αφήσει λίγο τα πινέλα και να πιάσει την πένα του. Το βιβλίο, Το σπίτι του ζωγράφου στη Σίφνο, κυκλοφόρησε αρχικά στα αγγλικά, περιλαμβάνοντας φωτογραφίες και σκίτσα του τόπου και αποσπώντας υπέροχες κριτικές:
Steven Kurutz (New York Times): «Μόλις διάβασα το βιβλίο, μου ‘ρθε να τα παρατήσω όλα και να πάω στη Σίφνο, το βραχώδες αυτό νησί του Αιγαίου, που περιγράφει με τόση αγάπη το χρονικό του».
Παναγιώτης Τέτσης (εικαστικός): «Στις σελίδες του παρεμβάλλονται σχέδιά του που μου έκαναν ιδιαίτερη ευχαρίστηση να τα βλέπω, γιατί οδηγούν στον βαθύτερο κόσμο του καλλιτέχνη με πλούσιο συναίσθημα, σε απόσταση από τη στέγνα και ξηρότητα του Royal College, που όπως διάβασα, εφοίτησε κάποιο διάστημα. Το βιογραφικό του ιστόρημα, που εκδίδεται τώρα στην ελληνική, είναι ωραία γραμμένο και προωθεί την ομορφιά και το πανόραμα της Σίφνου».
Το βιβλίο αποτελεί ένα κράμα ταξιδιωτικού και προσωπικού ημερολογίου, λογοτεχνίας και ιστόρισης των τελευταίων δεκαετιών από την εποχή της Χούντας ως την οικονομική κρίση του 2009.
Πολύ ευγενικά και με αμεσότητα απαντά τις ερωτήσεις μου στα ελληνικά και συνυπολογίζοντας τις μέρες που πέρασε στην χώρα μας και το πόσο δέθηκε μαζί της, γράφω και το όνομά του με ελληνικά -στη Σίφνο τον φώναζαν Χρήστο, αργότερα Χρηστάκη, ενδυναμώνοντας έτσι το δεσμό του μαζί της.
Ποιο ήταν το πρώτο πράγμα, εικόνα ή συναίσθημα αντικρίζοντας τη Σίφνο που σας μάγεψε αρκετά συντελώντας στην απόφαση να παραμείνετε στο νησί και να επιστρέφετε σε αυτό συνέχεια;
Κ.Μ.: Περιγράφοντας τη στιγμή της άφιξής μου στη Σίφνο για πρώτη φορά στις 19 Μαΐου 1972 μετά από ένα ατέλειωτο ταξίδι 14 ωρών με το πλοίο Κάλυμνος: Η εκπληκτική μυρωδιά του νησιού, τα δύο βουνά που σε αγκαλιάζουν μόλις φτάνεις στο λιμάνι. Η αίσθηση καλωσορίσματος και ζεστασιάς κάθε φορά που βρίσκομαι στο νησί.
Τι προσφέρει αυτό το νησί σε έναν καλλιτέχνη; Τι σας έδωσε το τοπίο και οι άνθρωποί του;
Κ.Μ.: Είμαι ζωγράφος τοπίου και είχα κάνει αρκετή δουλειά στις Ελβετικές Άλπεις. Μεγαλώνοντας στην Ελβετία περιτριγυρισμένος από βουνά, πάντα λαχταρούσα τη θάλασσα. H Σίφνος παρέχει τον εκπληκτικό συνδυασμό «βουνό και θάλασσα». Θέμα πολύ διαδεδομένο στο κόσμο της τέχνης. Θυμηθείτε τον πιο γνωστό πίνακα της Helen Frankenthaler «Βουνό και Θάλασσα». Λάτρεψα την όψη όλων των σπιτιών (που κατά κάποιον τρόπο συνδέονται με τους σχηματισμούς του Ελβετικού παγετώνα) όμως όπως αναφέρω και στο βιβλίο, υπάρχουν πολλά θαυμάσια μέρη στον κόσμο. Η Σίφνος με αποπλάνησε με τους ανθρώπους της. Η ζεστασιά τους και η φιλοξενία τους το 1972 ήταν συγκλονιστική. Ήμουν ίσως από τους πρώτους τουρίστες που αποφάσισε να παραμείνει εκεί. Και μέχρι σήμερα οι Σιφνιοί παραμένουν εξαιρετικά φιλικοί και ζεστοί. Πραγματικά δίνουν σημασία στον τόπο.
Τι σας έδωσε το έναυσμα για τη συγγραφή του βιβλίου;
Κ.Μ.: Είμαι ένας ζωγράφος και όχι συγγραφέας. Όμως στα τέλη της δεκαετίας του ’90 φιλοξένησα κάποιον με αρκετές διασυνδέσεις στον εκδοτικό κόσμο της Νέας Υόρκης και 3 μέρες μετά τη διαμονή του μου ανέφερε τα εξής: «πρέπει να γράψεις ένα βιβλίο για τη ζωή σου εδώ. Πρόκειται για ένα αξιοθαύμαστο μέρος…»
Ξεκίνησα να σκέφτομαι για το βιβλίο έκτοτε.
Κάνοντας ένα ξεκαθάρισμα στο διαμέρισμα των γονιών μου αφού το εγκατέλειψαν για τη μονάδα ηλικιωμένων, εντόπισα όλες τις επιστολές που τους είχα γράψει από τη Σίφνο. Και ξαφνικά κατάλαβα ότι είχα ένα βιβλίο.
Ήξερα όμως ότι έπρεπε να πουλήσω το σπίτι πριν ξεκινήσω το γράψιμο. Έχοντας στην κατοχή μου το σπίτι με παρεμπόδιζε από τη συγγραφή. Μόλις αυτό πουλήθηκε το 2007, άνοιξαν οι πύλες για την συγγραφή με τον Tim Lovejoy για περίπου 6 χρόνια.
Αν δεν είχε τύχει να επισκεφθείτε τη Σίφνο, ποιο άλλο μέρος του πλανήτη θα μπορούσε να σας προσφέρει έμπνευση, δημιουργική διάθεση, ηρεμία, κ.ο.κ.;
Κ.Μ.: Υπάρχει ακόμα ένα μέρος, το οποίο τυχαία επισκέφτηκα το 1971, το ερωτεύτηκα και το αισθάνθηκα σαν καταφύγιο για τη ζωγραφική μου και μούσα μου. Το San Christobal Las Casas στο Chiapas του Μεξικού. Όμως ήταν επικίνδυνο μέρος, Αμερικάνοι εξαφανίζονταν και δολοφονούνταν και απέκτησα και εγώ κάποιες αλλόκοτες εμπειρίες εκεί. Ματωμένη, αλλά υπερβολικά δημιουργική γη. Δημιούργησα εξαιρετική δουλειά εκεί και επέστρεψα το 1977 και ξανά τη δεκαετία του ’90, με την προοπτική μάλιστα να δω ένα σπίτι, το οποίο προσφερόταν για πώληση. Ο ιδιοκτήτης με υποδέχτηκε πιωμένος και ήξερα ότι και εγώ θα κατέληγα εκεί αλκοολικός. Τελικά όχι και τόσο υγιές περιβάλλον. Εγκατέλειψα το Μεξικάνικο όνειρο αρκετά σύντομα. Η Σίφνος δεν αποτέλεσε ποτέ τέτοιος κίνδυνος για μένα.
Αισθάνεστε ότι η Σίφνος σας αγάπησε όσο εσείς;
Κ.Μ.: Θυμηθείτε τον τίτλο του βιβλίου μου στ’αγγλικά: “The Greek House – A PAINTERS LOVE AFFAIR WITH THE ISLAND OF SIFNOS”. Υπήρξε ερωτική σχέση και ερωτεύτηκα το νησί και τους ανθρώπους του –και όπως συμβαίνει και στη ζωή ο έρωτας μου πέρασε.
Αυτό δε σημαίνει ότι δεν εξακολουθώ να αγαπώ το νησί. Όμως δεν το αγαπώ πλέον με τον ίδιο τρόπο που το αγάπησα στα 22 μου χρόνια. Η Σίφνος έχει αλλάξει, έχω αλλάξει και εγώ, και αυτό είναι εντάξει.
Είμαι αρκετά σίγουρος ότι η αγάπη από το χωριό μου και τους γείτονές μου ήταν ειλικρινής –τουλάχιστον από τους περισσότερους.
Με αγαπούν ακόμα σήμερα; Δεν το γνωρίζω. Θα πρέπει να τους ρωτήσουμε.
Το νησί και οι άνθρωποί του θα αποτελούν πάντα μια άγκυρα στη ζωή μου, ένα μέρος το οποίο αποκαλώ σπίτι.
Αν έπρεπε να περιγράψετε αυτόν τον τόπο με τρεις λέξεις, ποιες θα ήταν αυτές;
Κ.Μ.: Μαγευτικός – Δημιουργικός – Σε κατατρέχει.
Ο Κρίστιαν Μπρέσνεφ γεννήθηκε στο Βελγικό Κονγκό το 1950 και σπούδασε στην Ελβετία και την Αμερική. Πήρε το master του το 1975 από τo Royal College of Art του Λονδίνου. Έχει κάνει εκθέσεις σε πολλές χώρες της Ευρώπης αλλά και των ΗΠΑ, ενώ έργα του βρίσκονται μεταξύ άλλων στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και την Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας. Είναι κάτοχος πολλών βραβείων, ενώ εκτός από το συγκεκριμένο, έχει γράψει επίσης και το Homage: Encounters with the East, ένα βιβλίο με ταξιδιωτικά σχέδια (έκδοση του 2007). Σήμερα ζει και εργάζεται στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ.
Επισκεφτείτε τη σελίδα του.
Ταυτότητα βιβλίου:
Τίτλος: Το σπίτι του ζωγράφου στη ΣίφνοΣυγγραφέας: Κρίστιαν Μπρέσνεφ, σε συνεργασία με τον Τιμ Λάβτζοϊ
Μετάφραση: Ελένη Μαχαιρά-Οντόνι
Εισαγωγή: Παναγιώτης Τέτσης
Εκδόσεις Τσιγαρίδα
