Το βιβλίο που ξύπνησε την ωραία κοιμωμένη!
Ξημερώνει. Σχεδόν. Στο δάσος σιωπή... μόνο τα νυχτοπούλια ακούγονται. Ξαφνικά η σιγαλιά γκρεμίζεται, όπως πάει να γκρεμιστεί και η ξύλινη πόρτα της Φίτσας, της Κοκκινοσκουφίτσας, από την φίλη της, την Στελλίτσα Ζαχαρίτσα. Χτυπά τόσο δυνατά… σίγουρα κάτι κακό συμβαίνει τέτοια ώρα!
-Άνοιξε Φίτσα μου! Άνοιξε καλό μου και καιγόμαστε…
-… … …Στελλίτσα Ζαχαρίτσα; Τέτοια ώρα;;; Ευτυχώς διάβαζα και σε άκουσα. Ξέρεις δεν κοιμάμαι εύκολα και...
-Άσε τα λόγια Φίτσα μου τώρα! Καίγομαι σου λέω! Είναι ώρα για μπλαμπλακουβέντες;
-Μα τι σου συμβαίνει; Άσπρη είσαι σαν το πανί! Έλα μέσα. πες μου…
-…που να στα λέω! Ξύπνησα την Ωραία Κοιμωμένη!
-Αααααχ… έκανα ζημιά η χαζή! Ξεκίνησα να διαβάζω ένα βιβλίο και… δεν ξέρω βρε κοκκινοφίτσα μου… πώς μου ήρθε… ήθελα παρέα.. ήταν αργά… ε, λέω… δεν πάω να διαβάζω κοντά στην Ωραία Κοιμωμένη; Είναι η μόνη που δεν θα ενοχληθεί κι εγώ θα έχω παρέα… Ξεκίνησα λοιπόν και μετά από λίγες σελίδες… τσουπ! Άνοιξε τα μάτια! Το θέμα είναι πως εκείνη την στιγμή δεν μίλησε η πονηρή… περίμενε να τελειώσω το βιβλίο και μετά… αναστήθηκε! Έτσι χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Μου αποκάλυψε τότε ότι είχε ξυπνήσει σχεδόν στις πρώτες σελίδες που της διάβασα! Συγκλονίστηκε λέει, δεν ήθελε με τίποτα να με διακόψει!
-Άντε καλέ. Ποιο βιβλίο διάβαζες πάλι; Τόσο ενδιαφέρον ε;
-Αχ, εξαιρετικό καλή μου! Το «Οι εικόνες της Χαρίκλειας» του Κώστα Χρυσού από τις εκδόσεις Όστρια! Ιστορικοκοινωνικό, αφιερωμένο στην γενοκτονία των Ποντίων.
-Λέγε, λέγε… Κατάλαβα γιατί ξύπνησε το κορίτσι μας τώρα… φυσικό κι επόμενο.
-Μια διαδρομή που ξεκινά από την Αετοράχη το 1910. Στις πρώτες σελίδες παρακολουθούμε ήθη κι έθιμα μέσα από την καθημερινότητα της οικογένειας της Χαρίκλειας, τότε 12 χρονών. Σκέψεις και συνήθειες που φαντάζουν τόσο εξωπραγματικές σήμερα… Στη σελ. 21, άκου Φίτσα μου, σε ποια ηλικία τότε ήσουν ήδη γριά… Πόσο όμορφη είναι! …-με κανένα τρόπο δε θα την έλεγες γριά, κι ας είναι σαράντα-τόσο χρόνων… Στη σελ.24, η κόρη λογοδόθηκε, μόλις γεννήθηκε! Λέει ο πατέρας της: Αλλά η μοίρα της έχει σφραγιστεί πολύ καιρό πριν, από τη μάνα της. Όταν ήταν μωρό, χάραξα την κούνια της με το μαχαίρι μου. Σφράγισα την συμφωνία. Στη σελ.28, η πεθερά λέει στη νύφη: Πώς βγαίνεις οξουκάς χωρίς να νιφτείς; Το ξέρεις φέρνει γρουσουζιά σ’ οσπίτιν. Λίγο παρακάτω στη σελ. 33, βλέπουμε και πως έπρεπε η νύφη να συμπεριφέρεται στους άντρες: Η Ελένη γέμισε μια χάλκινη λεκάνη με νερό και την έφερε στο δωμάτιο. Πλησίασε τους άντρες με το κεφάλι κάτω. Χωρίς να τολμά να σηκώσει τα μάτια, γονάτισε μπροστά στον πεθερό της, έβγαλε τις μάλλινες κάλτσες του, τον βοήθησε να βάλει τα πόδια του στο νερό και απαλά του έπλυνε και του στέγνωσε τα πόδια.
-Άπαπααααα… έτσι να κάνω κι εγώ του δικού μου και θα με περάσει για ζαβή…
-Για τον κυνηγό λες; Είχαμε εξελίξεις με τον γιο; Για πες…
-Άλλη ώρα ζαχαροκαλή μου! Μην φεύγεις από το θέμα… κι έχει τόσο ενδιαφέρον! Συνέχισε…
-Εκτός λοιπόν από αυτές τις καθημερινές συνήθειες ο συγγραφέας στις πρώτες 150 περίπου σελίδες μάς μιλά για τα έθιμα του γάμου, της βάφτισης... αλλά και για τί θέματα συζητούσαν οι άντρες στα καφενεία. Εξαιρετικές και οι περιγραφές του, μα και οι παρομοιώσεις του. Σελ.18: Κάνω μια αγγαρεία για τη μάνα, λέω, βάζοντας πίσω από το αυτί της μια μπούκλα που πέφτει στο πρόσωπό της σαν υάκινθος. Σελ. 68: Μπροστά τους, το χωριό χυνόταν στο ποτάμι και το δάσος, στο μακρινό λόφο, ήτανε πυρκαγιά στον ανοιξιάτικο ήλιο. Η κληματαριά γεμάτη ρουμπίνια και τα χωράφια γεμάτα χρυσό. Το φως έκανε διάφανα τα φυλλώματα των δέντρων, που λαμπυρίζανε και τα πλημμύριζαν τιτιβίσματα πουλιών… Σελ.128: Μειλίχιο αεράκι τίναζε τα φύλλα απαλά, σκορπίζοντας πέταλα, σα μια νιόπαντρη έτοιμη να λάβει τον σπόρο. Σελ.305: Κατέβηκε και ξάπλωσε στη σκιά, να ηρεμήσει και να σκεφτεί τι να κάνει. Ούτε φύλλο δεν κουνιόταν και μια απαλή καταχνιά λαμπύριζε πάνω από την παχιά χλωρασιά, ο ξηρός, καυτός αέρας ήτανε φορτωμένος με γύρη κι ευωδιά σύκου. Αγριομέλισσες στροβιλίζονταν από αγριο-πασχαλιές σε άνθη καλαμποκιού, μη ξέροντας τι να πρωτο-διαλέξουν κι ένα ζευγάρι πεταλούδες δοκίμαζε παπαρούνες και κυκλάμινα.
-Πραγματικά υπέροχες οι περιγραφές… αλλά είμαι σίγουρη δεν είναι όλες έτσι γαλήνιες ε;
-Σου είπα, μιλά για την γενοκτονία... έχει και συγκλονιστικές περιγραφές από τις κτηνωδίες, όλες τις φριχτές στιγμές... και είναι όλα αληθινά. Όλα αυτά δεν είναι παραμύθι. Από την στιγμή που ο άντρας της Χαρίκλειας, ο Γιάννης φεύγει στον στρατό κι εκείνη μένει πίσω… από εκεί η ιστορία γίνεται δραματική. Η Χαρίκλεια με τον γιο και την αδελφή της ξεκινά μια διαδρομή με την εγκατάλειψη της Αετοράχης, το πέρασμα από τα βουνά, Σαμψούντα, Αμάσεια, Τοκάτ, Μαλαισία, Harpout, Diarvekir, Σεβαστεία… μα και πάλι πίσω. Διαδρομές, κακουχίες, κρύο, λάσπη, βρομιά, πρόσωπα, πείνα, αρρώστιες, βιασμοί... και μέσα σε όλα αυτά κάποιες ιστορίες, κάποια τραγούδια και κάποιες σοφές κουβέντες από την καλομάνα. Σελ. 84: Α, είσαι πολλά κλαψού. Μη χολοσκάς, είναι πάντα μίαν λύση για ατούς που ειλικρινά τη θέλουν. Την σημερνή την χολή ασ΄ την αφήσουμε για αύριο και τη σημερνή τη δουλεία φτάε ατώρα. Σελ.154: Λυπάμαι τον άνθρωπο που δεν εκράτησεν ένα βελόνι για να βάλει την κλωστήν… {…} …αγαπάς τεμέτερον, καρδόπομ΄; Βέβαια, όσο μπορώ. Φορές, φορές ακόμη κι ατό δε φτάνει... αγάπησέ τον όσο δεν μπορείς… Σελ.311: Αχ, καρδόπομ΄, κουτσουρεμένη είμαι κι αθώα. Δεν προκάλεσα ψες για να φοβηθώ σήμερα, σκυμμένο κεφάλι δεν κόβεται από κοφτερό σπαθί. Είμαι σημερινή, όχι αυριανή, έτσι έχω πάρε δώσε με το διάβολο ως ότου διαβώ τον ποταμόν.
Μα ο συγγραφέας μάς μεταφέρει και βαθύτερες σκέψεις της Χαρίκλειας… όλα είναι τέλεια ισορροπημένα! Τα ιστορικά στοιχεία είναι κεντημένα περίτεχνα, σταυροβελονιά στο κείμενο! Δεν κουράζουν καθόλου, περιγραφές, πρόσωπα, ενδυμασίες, συναισθήματα, τραγούδια... όλα σε αρμονία!
-Ωχ… Στελλίτσα Ζαχαρίτσα μου! Αχ και ωχ μανούλα και γιαγιούλα μου! Ο Κακός Λύκος περνά απ΄έξω!
-Α, μην ανησυχείς κοκκινούλα μου! Ξυστά θα περάσει…
-Μα τι νοήματα κάνει;
-Τυπογραφικά λέει, ορθογραφικά… αρκετούτσικα! Ο Δαίμων του τυπογραφείου χαλά την εικόνα στις εικόνες… Να φεύγει! Σου είπα… ξυστά θα περάσει… Ποοοοοοοοοο, τι ώρα πήγε; Αχ, πάλι με ξελόγιασες, Φίτσα! Έρχεται ο πρίγκιπας σε λίγο να την φιλήσει! Ξύπνια θα την βρει; Αχ, όλα θα τα καταστρέψω! Πως θα ξανακοιμήσω την Ωραία;
-Έχω ένα εξαιρετικό μοιρολόι, ζαχαροκαλή μου! Το Μοιρολόι για την γενοκτονία από τον εξαιρετικό Αλέξη Παρχαρίδη. Θα της βάλουμε αυτό να ηρεμήσει και μετά μη σκας! Έεεεχωωω βιβλίαααα άπειρα ό,τι πρέπει για ύπνο! Κράτα τις ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΧΑΡΙΚΛΕΙΑΣ για να τους ξυπνάμε…
-Μα θα ξυπνάνε, Φίτσα μου;
-Μόνο όσοι θέλουν να κοιμούνται δεν θα ξυπνάνε, Ζαχαροκαλή μου! Βάλε το μοιρολόι τώρα!
Ευχαριστώ και πάλι τις εκδόσεις Όστρια, τον συγγραφέα Κώστα Χρυσό και το Κουκιδάκι μου για το ταξίδι! Καλοτάξιδες οι εικόνες και πάντα επιτυχίες στον συγγραφέα! Τα παραμύθια είναι αναγκαία αλλά η πραγματικότητα του παρελθόντος τσακίζει κόκκαλα. Μείνετε παραμυθιασμένοι αλλά ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ ΠΟΤΕ! 19 ΜΑΙΟΥ, ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΠΟΝΤΙΩΝ!
Στο οπισθόφυλλο...
Η μοίρα της Χαρίκλειας σφραγίστηκε προτού γεννηθεί, όταν η μάνα της την αρραβώνιασε με τον Γιάννη. Τα παιδιά μεγαλώνουνε φίλοι, και αγαπιούνται.
Έρχεται πόλεμος και ο πατέρας της την πιέζει να πάρει τον Κωσταντή, εύπορος και ικανός να την σώσει από τις φρικαλεότητες. Τι θα κάνει;
Οι τρομακτικές και αδυσώπητες περιστάσεις και διώξεις της γενοκτονίας αιματοκυλούν και διαχωρίζουνε κόσμο.
Ποιος θα επιβιώσει, και ποιος θα κερδίσει το ύπουλο παιχνίδι της ζωής; Ποιος θα ξανασμίξει; Ποιανού ιδανικά και αγάπη θα παραμένει άθικτη στα καταστροφικά δεινά της μεγάλες Ποντιακής Γενοκτονίας;
Ο Κώστας Χρυσός γεννήθηκε στην Ελλάδα αλλά, από το 1975, ζει στο Newcastle της Αγγλίας, με την γυναίκα του. Έχουνε τρία παιδιά.
Έχει Master in Information Systems, Sunderland University και Master in Creative Writing, Newcastle University. Δίδασκε πληροφοριακά και λογοτεχνία σε κολλέγια και πανεπιστήμια.
Για δύο χρόνια βοήθησε με τη λειτουργία του Morden Tower (http://www.mordentower.org), το πιο γνωστό λογοτεχνικό ορόσημο της Βρετανίας, όπου συν-επιμελήθει και σχεδίασε την Ανθολογία "Morden Poets".
Έχει διαβάσει σε πολλούς χώρους στην Αγγλία και στην Ελλάδα, και γράφει στα Ελληνικά και Αγγλικά. Έκδωσε την ποιητική ανθολογία "Με άλλα λόγια" το 2000, και η ποίησή του εκδόθηκε σε πέντε ανθολογίες και πολλά Ελληνικά και διεθνή περιοδικά.
Μετάφρασε στα Ελληνικά το "Briggflatts" του Basil Bunting.
Ένα από τα άρθρα του εμφανίστηκε στο "Poetry Writers' Yearbook 2008".
Είναι ο συντάκτης και δημιουργός της interpoetry.com.
Επισκεφθείτε την σελίδα του Κώστα Χρυσού από όπου και το βιογραφικό του σημείωμα.
Το βιβλίο του Κώστα Χρυσού, Οι εικόνες της Χαρίλειας, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Όστρια.
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις είναι αποσπάσματα από το βιβλίο.