Το πιο μοσχομυρωδάτο βιβλίο της χρονιάς καταφθάνει στο γραφείο και ήδη έχει κερδίσει την πρώτη αίσθηση. Δε γνωρίζω πώς το έκαναν να έχει άρωμα από μύρτιλλα και μούρα αλλά, ακόμα και σήμερα, ένα μήνα μετά συνεχίζει ακάθεκτο να ευωδιάζει φρούτα του δάσους!
Σε περίπτωση που αναρωτιέστε... Ναι, τα μυρίζω τα βιβλία μου. Κατά καιρούς έχω παραδεχτεί και άλλα πράγματα που κάνω μαζί τους όπως για παράδειγμα ότι μας παίρνει ο ύπνος αγκαλιά, ότι τα ταξιδεύω όπου βρεθώ μέχρι να τελειώσουν οι σελίδες τους, κ.ο.κ
Προς όφελος όλων των αισθήσεων τελικά, η ιστορία της Μαγδαληνής Θωμά με απορρόφησε, με ταξίδεψε και με μάγεψε. Κλείνοντάς το σημείωσα προνοητικά ότι ανήκει στα βιβλία που τα διαβάζεις μία φορά αλλά τα θυμάσαι για πάντα.
Η υπέροχη γραφή του σε αγκιστρώνει στις σελίδες του από την πρώτη παράγραφο και σε κρατά εκεί μέχρι το τέλος. Παρά την όποια αγωνία μπορεί να σου προσφέρει μέχρι να μάθεις την κατάληξη της ιστορίας -ή μέχρι να φωτιστεί όλη η εικόνα- εκείνο που σε κρατά αλυσοδέσμιο είναι οι όμορφες περιγραφές, τα λαμπρά δείγματα λογοτεχνικής πένας, οι πλούσιες πρωτόφαντες μεταφορές του... Πόσο υπέροχο ταλέντο είναι να έχεις το χάρισμα της γλώσσας και, παράλληλα, να είσαι και γνώστης αυτής όπως η συγγραφέας αυτού του βιβλίου!
Η λίμνη κυλούσε τα σύννεφα πάνω της λες και νανούριζε βρέφη στα σπάργανα κι όταν ερχόταν ο χειμώνας άπλωνε έναν κάμπο χιόνι.
Στην ανάγνωση, μια αδιόρατη θλίψη σκανάρει τα πρόσωπα, τα τοπία, τους διαλόγους τους... κάθεται πάνω στα ρούχα που φοράνε, στους δρόμους που περπατούν... μέχρι να φτάσει μια στιγμή συνειδητοποίησης που ξεχειλίζουν τα μάτια από την πλημμύρα της λύπης και να γίνει πόνος ενώ ήδη έχει χτυπηθεί κάτι πολύτιμο. Η ψυχή.
Η σταγόνα συνέχιζε να πέφτει αργά, να βυθίζεται όπως μια λάμα φως στο σκοτάδι.
Άμεσα διακρίνεις το χάσιμο, την αναζήτηση, το μεταίχμιο ανάμεσα σε παρόν και παρελθόν, το μπέρδεμα μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου.
Όταν χάνεις κάτι προτού το αποκτήσεις, το χάνεις στ' αλήθεια;
Προς όφελος όλων των αισθήσεων τελικά, η ιστορία της Μαγδαληνής Θωμά με απορρόφησε, με ταξίδεψε και με μάγεψε. Κλείνοντάς το σημείωσα προνοητικά ότι ανήκει στα βιβλία που τα διαβάζεις μία φορά αλλά τα θυμάσαι για πάντα.
Η λίμνη κυλούσε τα σύννεφα πάνω της λες και νανούριζε βρέφη στα σπάργανα κι όταν ερχόταν ο χειμώνας άπλωνε έναν κάμπο χιόνι.
Στην ανάγνωση, μια αδιόρατη θλίψη σκανάρει τα πρόσωπα, τα τοπία, τους διαλόγους τους... κάθεται πάνω στα ρούχα που φοράνε, στους δρόμους που περπατούν... μέχρι να φτάσει μια στιγμή συνειδητοποίησης που ξεχειλίζουν τα μάτια από την πλημμύρα της λύπης και να γίνει πόνος ενώ ήδη έχει χτυπηθεί κάτι πολύτιμο. Η ψυχή.
Η σταγόνα συνέχιζε να πέφτει αργά, να βυθίζεται όπως μια λάμα φως στο σκοτάδι.
Άμεσα διακρίνεις το χάσιμο, την αναζήτηση, το μεταίχμιο ανάμεσα σε παρόν και παρελθόν, το μπέρδεμα μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου.
Όταν χάνεις κάτι προτού το αποκτήσεις, το χάνεις στ' αλήθεια;
Βρίσκομαι ακόμα στο πρώτο μέρος όπου συστήνονται τα πρόσωπα μέσα από τις αφηγήσεις/σκέψεις/αναμνήσεις της Ουρανίας -για έναν αδιόρατο λόγο σε μου πάει να πω "οι ήρωες" όπως συνήθως αποκαλούμε τους χαρακτήρες των έργων- και σκέφτομαι μήπως αυτός ο Νιλς αντιπροσωπεύει ό,τι μας απαλλάσσει από τη ρουτίνα, αυτά που μας δίνουν γεύση, το αλατοπίπερο της ζωής, εκείνο που μας οδηγεί προς αναζήτηση νέων τοπίων... αλλά και το ρίσκο τής πιθανότητας τα νέα δεδομένα να είναι χειρότερα εκείνων που αφήσαμε.
Η συγγραφέας της νουβέλας επιβεβαιώνει με το παραπάνω τις πρώτες εντυπώσεις και σκέφτομαι ότι ένα τέτοιο βιβλίο δύσκολα απογοητεύει έναν βιβλιόφιλο.
Ένας πλάγιος ήλιος χύθηκε στο νερό και άρχισε μια μουσική σαν σταγόνα που κυλάει πάνω σε μέταλλο.
Μετά το αναγνωριστικό μέρος, εκείνο της νεότητας και της ορμής, της λάμψης που έχουν τα μάτια εκείνων που αδημονούν να ξεκινήσουν το ταξίδι της ζωής, η ιστορία αλλάζει σελίδα. Γίνεται πιο γκρίζα και θολή, όλα βουτούν σε ομίχλη ενώ ο χρόνος φαίνεται να παίζει κάποιο δικό του μυστικό παιχνίδι μαζί της. Με την Ουρανία, όχι με την ομίχλη. Ό,τι συμβεί στο δεύτερο μέρος, συμβαίνει κατά την ωριμότητα κι αφού οι δρόμοι έχουν περπατηθεί ως ένα σημείο, οι επιλογές έχουν γίνει και οι συνέπειες είναι ορατές ή κάπου στην επόμενη στροφή και την περιμένουν. Η Ουρανία είναι ένα πρόσωπο απρόσωπο. Επιβιώνει αλλά δε ζει. Αναπνέει αλλά δεν υπάρχει. Μια νεκροζώντανη φιγούρα μπερδεμένη στον χωροχρόνο, παραπατάει ανάμεσα στις εικόνες (της), σηκώνεται και ξαναπέφτει, ακροβατεί ανάμεσα σε λογική και τρέλα αμφισβητώντας άπαντα ακόμα και τον εαυτό της.
Δεν ήταν σίγουρη... ...ούτε αν ήταν ζωντανή η ίδια. Έμοιαζαν όλα βλέπεις τόσο σχετικά.
Η ιστορία γίνεται ερωτικό θρίλερ αγωνίας με ψήγματα μεταφυσικού λίγο προτού φτάσει το Ξημέρωμα: το τρίτο μέρος. Αυτό που γεφυρώνει τα δύο πρώτα (Μέρα και Νύχτα) ή που τα χωρίζει παντοτινά. Ένα μικρό απροσδιόριστο κομμάτι χρόνου είναι το ξημέρωμα που πάνω του ανταμώνουν για μια στιγμή το φως με το σκοτάδι. Κι ό,τι δεν είναι ορατό διαφορετικά, αυτή είναι η στιγμή του.
Πως χώρεσαν περισσότερα από είκοσι χρόνια μέσα σε μια μέρα και μια νύχτα; Κι όμως, όταν ολοκληρωθεί η δραματική αφήγηση αισθάνεσαι ότι έχεις περπατήσει βήμα βήμα με τα πρόσωπα του έργου στις δυο δεκαετίες τους, ότι τους γνωρίζεις πολύ καλά και ότι τους έχεις δει σε κάθε φάση της ζωής τους. Πίσω από τις λέξεις τής Ουρανίας, η Νορβηγία είναι το μεγάλο όχι ή το γενναίο ναι όταν προσεγγίζεις ένα σταυροδρόμι. Δυστυχώς δεν υπάρχουν πρόβες στη ζωή, ούτε επαναλήψεις. Όλες οι επιλογές οδηγούν κάπου, αλλά χωρίς εγγύηση. Την ώρα του απολογισμού σου μπορείς να κρίνεις αν το ναι (ή το όχι σου) σε πήγε εκεί που ήθελες. Εκείνη έζησε και αυτό που θα ήθελε και εκείνο που είχε, μαζί. Μόνο που κάτι τέτοιο δεν γίνεται στην πραγματικότητα, κι έτσι ξεκίνησε το χάος.
Η συγγραφέας της νουβέλας επιβεβαιώνει με το παραπάνω τις πρώτες εντυπώσεις και σκέφτομαι ότι ένα τέτοιο βιβλίο δύσκολα απογοητεύει έναν βιβλιόφιλο.
Ένας πλάγιος ήλιος χύθηκε στο νερό και άρχισε μια μουσική σαν σταγόνα που κυλάει πάνω σε μέταλλο.
Μετά το αναγνωριστικό μέρος, εκείνο της νεότητας και της ορμής, της λάμψης που έχουν τα μάτια εκείνων που αδημονούν να ξεκινήσουν το ταξίδι της ζωής, η ιστορία αλλάζει σελίδα. Γίνεται πιο γκρίζα και θολή, όλα βουτούν σε ομίχλη ενώ ο χρόνος φαίνεται να παίζει κάποιο δικό του μυστικό παιχνίδι μαζί της. Με την Ουρανία, όχι με την ομίχλη. Ό,τι συμβεί στο δεύτερο μέρος, συμβαίνει κατά την ωριμότητα κι αφού οι δρόμοι έχουν περπατηθεί ως ένα σημείο, οι επιλογές έχουν γίνει και οι συνέπειες είναι ορατές ή κάπου στην επόμενη στροφή και την περιμένουν. Η Ουρανία είναι ένα πρόσωπο απρόσωπο. Επιβιώνει αλλά δε ζει. Αναπνέει αλλά δεν υπάρχει. Μια νεκροζώντανη φιγούρα μπερδεμένη στον χωροχρόνο, παραπατάει ανάμεσα στις εικόνες (της), σηκώνεται και ξαναπέφτει, ακροβατεί ανάμεσα σε λογική και τρέλα αμφισβητώντας άπαντα ακόμα και τον εαυτό της.
Δεν ήταν σίγουρη... ...ούτε αν ήταν ζωντανή η ίδια. Έμοιαζαν όλα βλέπεις τόσο σχετικά.
Η ιστορία γίνεται ερωτικό θρίλερ αγωνίας με ψήγματα μεταφυσικού λίγο προτού φτάσει το Ξημέρωμα: το τρίτο μέρος. Αυτό που γεφυρώνει τα δύο πρώτα (Μέρα και Νύχτα) ή που τα χωρίζει παντοτινά. Ένα μικρό απροσδιόριστο κομμάτι χρόνου είναι το ξημέρωμα που πάνω του ανταμώνουν για μια στιγμή το φως με το σκοτάδι. Κι ό,τι δεν είναι ορατό διαφορετικά, αυτή είναι η στιγμή του.
Πως χώρεσαν περισσότερα από είκοσι χρόνια μέσα σε μια μέρα και μια νύχτα; Κι όμως, όταν ολοκληρωθεί η δραματική αφήγηση αισθάνεσαι ότι έχεις περπατήσει βήμα βήμα με τα πρόσωπα του έργου στις δυο δεκαετίες τους, ότι τους γνωρίζεις πολύ καλά και ότι τους έχεις δει σε κάθε φάση της ζωής τους. Πίσω από τις λέξεις τής Ουρανίας, η Νορβηγία είναι το μεγάλο όχι ή το γενναίο ναι όταν προσεγγίζεις ένα σταυροδρόμι. Δυστυχώς δεν υπάρχουν πρόβες στη ζωή, ούτε επαναλήψεις. Όλες οι επιλογές οδηγούν κάπου, αλλά χωρίς εγγύηση. Την ώρα του απολογισμού σου μπορείς να κρίνεις αν το ναι (ή το όχι σου) σε πήγε εκεί που ήθελες. Εκείνη έζησε και αυτό που θα ήθελε και εκείνο που είχε, μαζί. Μόνο που κάτι τέτοιο δεν γίνεται στην πραγματικότητα, κι έτσι ξεκίνησε το χάος.
Απόσπασμα από το οπισθόφυλλο...
Μια νύχτα σαν κι αυτή, σκέφτηκε και παρουσιάστηκε πάλι μπροστά η μητέρα της μ’ εκείνο το άσπρο παντελόνι καμπάνα και κάτι τεράστια σανδάλια από φελλό που την σκαμπανεβάζουν σαν βάρκα. Κρατάει στα χέρια ένα ποτήρι και προχωράει προς την πισίνα. Μπαίνει κι ο πατέρας της στο πλάνο, μέσα στην πισίνα αυτός. Σηκώνει τα χέρια να πιάσει το ποτό που του δίνει, το κατεβάζει μετά μονορούφι. Τα πόδια του κυματίζουν κομμένα στο φως της διάθλασης. Μια ευτυχισμένη οικογενειακή στιγμή, ήσυχη όσο ένας φόνος.
Της κλείνει το μάτι:
«Ξέρεις το γούστο μου», της λέει.
Την επαύριο θα πλέει με το κεφάλι βουλιαγμένο. Πολύ γούστο θα έχει ο θάνατος του: το γούστο της γυναίκας του.
Μια ιστορία για τα καλά κρυμμένα οικογενειακά δράματα. Μια ιστορία για τους έρωτες που «ταξίδεψαν» στην άκρη του κόσμου και «χάθηκαν» στη δίνη του χρόνου και των αναμνήσεων. Μια συναρπαστική νουβέλα από τη συγγραφέα του μυθιστορήματος Ο πόνος είναι μοναχικό ζώο.
Η Μαγδαληνή Θωμά είναι διδάκτωρ της Νεοελληνικής Φιλολογίας. Έχει διδάξει Νεοελληνική Γλώσσα στα Τ.Μ. Γλώσσας του Μπορντώ και της Λίλλης, στο Liceo Classico “Marco Foscarini” της Βενετίας και στο Κέντρο Γλωσσών του Πανεπιστημίου του Τάρτου. Καταπιάνεται με τη μετάφραση εσθονικής ποίησης και έχει εκδώσει το μυθιστόρημα Ο πόνος είναι μοναχικό ζώο (εκδόσεις Γαβριηλίδης 2014). Το διήγημά της Τα όρια του κόσμου έχει λάβει διάκριση στον 5ο Διεθνή Διαγωνισμό Διηγήματος Εyelands - Παράξενες Μέρες (2015). Ζει κι εργάζεται στο Πήλιο.
Ευχαριστώ τις εκδόσεις vakxikon.gr για τη διάθεση του βιβλίου.
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις είναι αποσπάσματα από τη νουβέλα.
