Η σκιά του Λεωνίδα

Γράφει η Κατερίνα Χαρίση

Κατά κανόνα αποφεύγω τα σοβαρά βιβλία το καλοκαίρι. Αφήνω τους προβληματισμούς καταχωνιασμένους στα βάθη της ντουλάπας. Ίσως είναι η ζέστη, ο ήλιος και η θάλασσα που όσο και να θες να σκάσεις, δε σ' αφήνουν, αλλά σε παρασέρνουν σαν τις σειρήνες και σε κάνουν να ξεχνάς.

Κι ύστερα το καλοκαίρι τελειώνει, μαζί και η ψευδαίσθηση της ευτυχίας και η φτιαχτή ανεμελιά σκάει σα σαπουνόφουσκα. Η ισόπεδη μεγαλούπολη μοιάζει να μη νιώθει τις αλλαγές του χρόνου, πάντα απρόσωπη, πάντα γκρίζα, πάντα μια ευθεία, με μοναδικά χρώματα τις φωτεινές επιγραφές των καταστημάτων (που κι αυτό είναι πια εκτός μόδας) και τις εναλλαγές του φωτεινού σηματοδότη.

Επιστροφή στο γκρίζο της πραγματικότητας, κι έτσι όπως έχει λαλήσει ο καιρός οι αλλαγές γίνονται τόσο απότομα, που δεν προλαβαίνεις να αφομοιώσεις τις εποχές, παρά βουτάς από τη μια στην άλλη. Σα να κοιμάσαι στο πιο άνετο στρώμα του κόσμου, με τεράστια πουπουλένια μαξιλάρια γύρω σου κι έρχεται κάποιος που σε ξυπνάει με έναν κουβά νερό στα μούτρα και χτυπώντας ένα τηγάνι φωνάζει «ΣΗΚΩ!» Πού διάολο πήγε αυτό το smoooooooth που λέει κι ο Σαντάνα; Σαν όλο εγερτήρια κι αναφορά να καταντήσαμε.

Κι ακόμα δεν έχει φύγει η αλμύρα από το δέρμα, ακόμα δεν έχει χαθεί εντελώς η άμμος από τις γωνιές του σπιτιού, ακόμα τα μαγιό και οι πετσέτες που μυρίζουν καλοκαίρι και καρύδα στεγνώνουν κάπου έξω κι εσύ πανικόβλητος τα μαζεύεις παλεύοντας με το πρώτο κρυολόγημα της χρονιάς, χώνοντάς τα όπως όπως σε μια τσάντα για να μην τα ξαναδείς μέχρι το επόμενο καλοκαίρι. Και δεν έχεις προλάβει ούτε να τα θρηνήσεις.

Αλλά! Αρκετά με το καλοκαίρι. Χορτάσαμε καύσωνα, ποτάμια ιδρώτα, τσάκα τσούκα οι ρακέτες, δολοφονικά φρίσμπι, άμμο ανάμεσα στα δάχτυλα, μυκητιάσεις, ουρολοιμώξεις, ντάπα ντούπες που σου τρυπάν το τύμπανο και θες μια σούπερ ποζέ να τινάξεις τα ηχεία στον αέρα και κόντρα ξύρισμα κάθε δυο εικοσιτετράωρα γιατί πού θα πάς με τη γουρουνότριχα στην παραλία και πώς θα συναγωνιστείς τα άτριχα, χλωμά πλάσματα με τις τέλειες αναλογίες και το φρύδι το ζωγραφιστό; Ουστ και στον οξαποδώ. Καλώς ήρθες φθινόπωρο at last!! (Είδατε τι ωραία η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια;)

Ο καιρός αλλάζει, μας μαζεύει μέσα κι αν εξαιρέσεις τις 50 αποχρώσεις της μύξας που θα συναντήσεις (ειδικά άμα είσαι μικρογονιός) το φθινόπωρο είναι μια εξαιρετική εποχή του χρόνου. Πέρα από τα χρώματα, τα φύλλα που πέφτουν, μπλα μπλα μπλα, welcome September, welcome October, κολοκύθες, πλατανόφυλλα, κάστανα, μπλα, μπλα, μπλα, βρήκα τις κάλτσες μου, α! να και οι μπότες μου και το αγαπημένο τζιν κλπ κλπ να μην τα ξαναλέμε, όταν χειμωνιάζει ο καναπές θα ξανακάνει γούβες, το τηλεκοντρόλ θα περάσει στα χέρια του ζαπινγκ-κινγκ και οι αγαπημένες μας γωνιές γεμίζουν ξανά με την παρουσία μας, παρέα με τα βιβλία μας και την κούπα του καφέ μας δίπλα.

Το χιούμορ είναι η ευγένεια του απελπισμένου, τάδε έφη… ποιος; Το κουίζ της ημέρας. Έτσι για να σας βάλω να ασχοληθείτε και με κάτι και μη μου ‘ρθετε από το γκουγκλ με την απάντηση έτοιμη, να το ψάξετε και λίγο!

Όσο γνωρίζω ορισμένα πρόσωπα και διαβάζω τα πονήματά τους, τόσο πιο απόλυτα συμφωνώ με τον κύριο που είπε την παραπάνω φράση. Δε συμφωνείτε ότι το χιούμορ είναι ο καμουφλαρισμένος πόνος; Πόσοι κρύβονται πίσω από μια αστεία μάσκα; Πόσοι ξορκίζουν το κακό τους με τον αυτοσαρκασμό; Μερικοί από τους μεγαλύτερους κι αγαπημένους κωμικούς έζησαν (ή ζούνε) με την (κατά)θλίψη συντροφιά και οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι είναι μέρος της φύσης τους. Awkward. (μα γιατί κάποιες λέξεις δεν μπορώ με τίποτα να τις θυμηθώ στα ελληνικά;)

Είναι πραγματικά παράξενο συναίσθημα κάτι που σε κάνει να γελάς ταυτόχρονα να σου αφήνει μια πικρή θλίψη στο τέλος, και θλίψη μου έμεινε από τη Σκιά του Λεωνίδα. Έξι σύντομες, καθημερινές ιστορίες κοινών θνητών, με κοφτούς διαλόγους και μικρά, πρόχειρα σκίτσα. Ξεγύμνωτα. Έτσι όπως είναι οι αλήθειες. Πικρά ειρωνικός, ευφυέστατος, σαρκαστικός, πάντα κυνικός, με ένα βιβλίο του 1984 (μα κάτι έχει αυτή η χρονιά) και μια ελληνική κοινωνία στην οποία τί-πο-τα απολύτως δεν έχει αλλάξει ως σήμερα. Υπάρχουν όντως προφητικά βιβλία; Ή απλά οι συγγραφείς τους βλέπουν λίγο πιο μακριά; Τελικά Κεμάλ, αυτός ο κόσμος θα αλλάξει ποτέ;

Αν δεν έχετε διαβάσει ακόμα Βασίλη Αλεξάκη, να το κάνετε. Περιμένω και μια απάντηση, ε; Να μην ξεχνιόμαστε!

Κατερίνα Χαρίση

Με λίγα λόγια...

Το βιβλίο περιέχει έξι εικονογραφημένες ιστορίες. Μικρά σκιτσάκια συνοδεύουν τις προτάσεις που σκιαγραφούν μόνο τα απολύτως απαραίτητα αλλά σου δίνουν όλη την εικόνα. Ο συγγραφέας έδωσε τέσσερις απαντήσεις στην ερώτηση: γιατί με εικόνες;

Μια μέρα που έκαιγε ήλιος, στην Πατησίων, είδα τους ανθρώπους που περίμεναν το λεωφορείο να στέκονται, ο ένας πίσω απ τον άλλο, στη σκιά μιας κολώνας της ΔΕΗ.

Γιατί οι εικόνες εκφράζουν αμεσότερα ορισμένες καταστάσεις.

Γιατί εμείς που γεννηθήκαμε το 43 υπήρξαμε παιδιά του σινεμά, του Καραγκιόζη, και των «Κλασσικών εικονογραφημένων».

Το βιβλίο αυτό είναι ένα είδος προσωπικού θεάτρου σικών -με φόντο τις πολυκατοικίες της Αθήνας.

Σας ενδιαφέρει; Κερδίστε το!
Για να στείλετε τη συμμετοχή σας στην κλήρωση κλικάρετε το παρακάτω k και συμπληρώστε τη φόρμα. Παρακαλώ, σημειώστε τα ακόλουθα:
Διαβάστε τους όρους και άλλες πληροφορίες σχετικά με τις κληρώσεις εδώ. Η κλήρωση του αντιτύπου θα γίνει στις 14 Νοεμβρίου 2015 και το βιβλίο θα σταλεί ταχυδρομικά.
k
Καλή τύχη!

Ο Βασίλης Αλεξάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβρη του 1943. Σπούδασε στην ανωτάτη Δημοσιογραφική Σχολή της Λιλ. Είναι εγκατεστημένος στο Παρίσι από το 1968 όπου εργάστηκε ως δημοσιογράφος, κριτικός βιβλίου στην εφημερίδα "Le Monde" και χρονογράφος. 'Εχει ασχοληθεί επίσης με το χιουμοριστικό σκίτσο και με τον κινηματογράφο.
Συλλογές: "Mon amour", στην Ιταλία ("Citta armoniosa", 1978), "Γδύσου" (Αθήνα, Εξάντας, 1982) καθώς και έξι ιστορίες με εικόνες, υπό τον γενικό τίτλο "Η σκιά του Λεωνίδα" (Αθήνα, Εξάντας, 1984) που έχουν κυκλοφορήσει και στα γερμανικά ("Leonidas' Schatten", Romiosini, μετάφραση του Klaus Eckhardt, 1986).
Έχει σκηνοθετήσει την ταινία μικρού μήκους "Είμαι κουρασμένος", βραβείο φεστιβάλ Τουρ και Γαλλικού Κέντρου Κινηματογράφου (1982), τις τηλεταινίες "Ο Νέστως Χαρμίδης περνά στην επίθεση" (1984) και "Το τραπέζι" (1989) και τη μεγάλου μήκους ταινία του "Αθηναίοι", η οποία απέσπασε το Α΄ βραβείο διεθνούς φεστιβάλ ταινιών χιούμορ του Charmousse (1991). Επίσης έχει ασχοληθεί με το θέατρο ("Εγώ δεν...", "Μη με λες Φωφώ")
Ως πεζογράφος έχει τιμηθεί στη Γαλλία με τα βραβεία Αλμπέρ Καμύ, Αλεξάντρ Βαιλάτ, Σαρλ Εσμπραγιά, Medicis (το 1995, για το βιβλίο του "Η μητρική γλώσσα"), καθώς και με το Βραβείο Μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας (το 2007, για το βιβλίο του "μ.Χ."). Έργα του έχουν εκδοθεί, εκτός από τη Γαλλία, όπου κυκλοφορούν ταυχόχρονα σχεδόν με την Ελλάδα, στη Γερμανία, την Ισπανία, την Αρμενία, την Ιταλία, τη Ρωσία, την Τουρκία, την Αργεντική, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.

Σημειώσεις:
Το μουσικό κομμάτι συνοδεύει το άρθρο της Κατερίνας Χαρίση και αποτελεί μέρος του. Ακούστε το και εδώ

Περισσότερα από την Κατερίνα Χαρίση:
Επίλογος θανάτου
Διαβάζει Το βιβλίο της Ευδοκίας...