Του Κωνσταντίνου Βαρδή
Όλες αυτές οι παραστάσεις μου έμοιαζαν άσχετες στην αρχή, αλλά ένιωσα την ανάγκη να κάτσω και να τις μελετήσω. Ο φακός δεν ήταν αρκετός. Αν ήθελα να βγάλω κάποια συμπεράσματα ίσως έπρεπε να επιστρατεύσω τα μεγάλα μέσα. Ένας πυρσός και μία μικρή φιάλη οξυγόνου θα μπορούσαν να φωτίσουν επαρκώς τον χώρο χωρίς να μας στερήσουν τον αέρα.
Αμέσως άναψα τη φωτιά και το δωμάτιο φωτίστηκε στη μεγαλύτερη έκτασή του. Τα σαγόνια μας κρέμασαν από το θέαμα. Το σκοτάδι μας έκρυβε πολλά. Και πόσες άλλες λεπτομέρειες μας ξέφυγαν κατά την διαδρομή με αυτούς τους ανεπαρκείς φακούς έκτακτης ανάγκης. Το δωμάτιο ήταν τετράγωνο και αχανές σε έκταση. Στο κέντρο βρισκόταν χτισμένος ένας πέτρινος βωμός ενώ σε κάθε γωνία στεκόταν ένας πέτρινος πολεμιστής, της εποχής, στολισμένος με κοσμήματα σε όλο του το σώμα. Κολιέ με σμαράγδια, βραχιόλια με ρουμπίνια, στέμματα με διαμάντια να λαμποκοπούν στο αργό τρεμόπαιγμα της φωτιάς.
Τα τοιχώματα ήταν επενδεδυμένα με ρητινωμένο ξύλο επικαλυμμένο με φύλλα αληθινού χρυσού. Σχέδια και παραστάσεις έπαιρναν μορφή με σχηματισμένο ασήμι δημιουργώντας λεπτομέρειες από πολύτιμους λίθους και όλα αυτά σκεπασμένα με χυτή ένθετη υαλόμαζα. Έτσι είχαν φροντίσει οι παραστάσεις να μείνουν άφθαρτες με το πέρασμα των αιώνων.
Άκουσα τον Ντάνι να μου μιλάει. Δεν πρόσεξα τι μου είπε. Ήμουν απορροφημένος από το μεγαλείο της νέας μας ανακάλυψης. Κοίταζα σαν χαμένος τις εικόνες που μαρτυρούσαν την πραγματική ζωή του Φαραώ. Επιτέλους θα δίναμε μία απάντηση στο μεγαλύτερο μυστήριο του βασιλιά· πώς στ’ αλήθεια προήλθε ο θάνατός του. Αυτή τη φορά μίλησε ξανά, πιο έντονα. Γύρισα να τον κοιτάξω. Μου έδειχνε μία αλλόκοτη αναπαράσταση που ήμουν σίγουρος πως κάπου είχα δει ξανά. Για λίγο επικεντρώθηκα σε εκείνη την παράσταση. Ναι, ήμουν σίγουρος πως ήξερα τι έβλεπα. Ήταν οι θεοί της Αιγύπτου. Με το δάκτυλό μου απαρίθμησα και τους δέκα ψιθυρίζοντας τα ονόματά τους.
Για μια στιγμή μπερδεύτηκα. Τους μέτρησα ξανά από την αρχή. Ένας, δύο, τρεις, πέντε, δέκα και αυτός εδώ… ποιος είναι…; Αναρωτήθηκα. Ούτε ο Ντάνι ήξερε να μου απαντήσει παρά την διατριβή του στο θέμα. Ήταν μία σκοτεινή φιγούρα, με κέρατα, σχεδιασμένη και πονηρό βλέμμα. Κοίταζε λοξός τους υπόλοιπους και είχε σχεδόν γυρισμένη την πλάτη. Η όψη του ήταν ανατριχιαστική και θα ορκιζόμουν πως αυτός πρέπει να ήταν κάποιο τέρας ή κάποιος ιδιαίτερος συμβολισμός με τον οποίο θα χαρακτήριζαν το κακό.
Συνέχισα να μελετάω την εικόνα που απλωνόταν γύρω στα είκοσι μέτρα παραπέρα αναπαριστώντας για πρώτη φορά τη ζωή των θεών. Μακάρι να μπορούσα να σας δείξω φωτογραφίες. Δυστυχώς όμως οι εικόνες θα πεθάνουν μαζί μου, θαμμένα μέσα στο κεφάλι μου. Εκεί είδα όλα τα γνωστά γεγονότα που είναι ευρέως αποδεκτά στους ερευνητικούς κύκλους.
Στην πρώτη τοιχογραφία θαύμασα τον θεό Ρα να στέκεται επάνω σε ένα πανάρχαιο λόφο και με την απέραντη σοφία του να δημιουργεί τους θεούς.
Στη δεύτερη, έγινα μάρτυρας κοσμοϊστορικών συγκρούσεων μεταξύ του θεού Απέτ και του θεού Ρα με τον πρώτο να διεκδικεί το υπέρτατο αξίωμα του θρόνου.
Στην τρίτη, παρατήρησα την ένωση του θεού Ρα με μία κριαρόμορφη οντότητα δημιουργώντας τον Αμών-Ρα. Μία νέα θεότητα υπεράνω όλων των υπολοίπων.
Το βλέμμα μου εξέταζε τις παραστάσεις και στο μυαλό μου μέσα δημιουργούνταν εικόνες σα να παρακολουθούσα ταινία σε βουβό κινηματογράφο. Ξεχώρισα τον Όσιρι να νυμφεύεται την Ίσιδα και να δολοφονείται από τον σκυλόμορφο Σετ. Μέχρι εκείνη τη στιγμή τα πάντα ήταν γνωστά. Αυτά που μου αποκαλύφθηκαν μετά με έκαναν να αναθεωρήσω πολλά για τις μέχρι τότε γνώσεις μου. Είδα τη φιγούρα του Σετ να απομονώνεται και να θρηνεί για το κακό που προξένησε άθελά του. Με αίμα στα χέρια πλήρωνε για ένα έγκλημα που δεν είχε διαπράξει εκείνος. Ήταν πλέον εξόριστος και κατατρεγμένος. Οι τύψεις τον λύγισαν μέχρι που έπεσε από το χέρι του το φονικό εργαλείο με το οποίο αφαίρεσε την ζωή του Όσιρι.
Στην επόμενη εικόνα τα μάτια μου γούρλωσαν καθώς κοιτούσα επίμονα προσπαθώντας να καταλάβω τι ήταν αυτό που έβλεπα. Το όπλο ήταν μια λεπίδα την οποία είχε στοιχειώσει εκείνη η, άγνωστη σε εμένα, οντότητα στην πρώτη εικόνα με τους θεούς. Εκείνο το πλάσμα έδειχνε να ξεπηδάει από τη λεπίδα και μέσα από ομίχλες πυκνού καπνού να μεταμορφώνεται σε δαίμονα.
Οι τοιχογραφίες είχαν να μαρτυρήσουν κι άλλα. Ο θεός Ώρος θέλησε να εκδικηθεί για την δολοφονία του πατέρα του, Όσιρι. Έτσι βρήκε στην έρημο των καταιγίδων τον θεό Σετ και αποκατέστησε την τάξη σκοτώνοντάς τον με τον ίδιο τρόπο. Ο Σετ δεν προέβαλε αντίσταση και παραδόθηκε προσπαθώντας να δικαιολογήσει τις πράξεις του. Ο Ώρος δεν του έδωσε την ευκαιρία. Έμαθε όμως αργότερα την αλήθεια από τον θεό Θωθ ο οποίος του αποκάλυψε τις σκαιώδεις δυνάμεις που παρακινούσαν τις πράξεις του Σετ. Του μίλησε για το αρχέγονο ένστικτο που ωθεί κάθε ύπαρξη να αρέσκεται στο κακό, και πως πλέον είχε αποκτήσει υπαρξιακή υπόσταση καταλαμβάνοντας άψυχα αντικείμενα χαρίζοντάς τους ζωή.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχα κατανοήσει πολλά. Τα πράγματα όμως μπήκαν σε σειρά και απόκτησαν λογική εξήγηση όταν εστίασα στις επόμενες τοιχογραφίες.
Ο θεός Ώρος διέταξε τους υπηκόους του να συλλάβουν τον δαίμονα και να τον φυλακίσουν. Εκεί τον υπέβαλε σε βασανιστήρια μέχρι να πεθάνει. Ο δαίμονας όμως ήταν αθάνατος. Έτσι τον καταδίκασε σε αιώνιο περιορισμό σε ένα μαγεμένο αγαλματίδιο από το οποίο δεν θα μπορούσε να αποδράσει. Ο δαίμονας ξεχάστηκε με το πέρασμα των αιώνων ώσπου κανείς δεν τον επικαλέστηκε ποτέ ξανά.
Ήταν δυνατόν να είχα παρερμηνεύσει όλες εκείνες τις πολύτιμες παραστάσεις; Ο δαιμονισμός δεν ανήκε στον χώρο της θρησκείας αιώνες αργότερα ο οποίος αφορούσε την κατάληψη ενός σώματος από μία μοχθηρή, υπερφυσική οντότητα; Τότε… τι είχα δει στ’ αλήθεια; Τίποτα από όσα βίωνα δεν μου ήταν οικείο. Το στοίχειωμα μιας άψυχης λεπίδας από έναν άγνωστο θεό ήταν η απάντηση και η μόνη εξήγηση που έδιναν οι τοιχογραφίες. Δεν ήταν ο Σετ αυτός που σκότωσε τον Όσιρι. Ήταν εκείνος ο δαίμονας που είχε τη δύναμη να κυριεύει άψυχα αντικείμενα καθοδηγώντας τις πράξεις όσων τα άγγιζαν.
«Τρομακτικό…» ψιθύρισε ο Ντάνι και συνεχίσαμε να ελέγχουμε τις τοιχογραφίες. Κι εκεί είδαμε το κουβάρι να ξετυλίγεται αποκαλύπτοντας με χρονολογική σειρά τα γεγονότα στη ζωή του βασιλιά Τουταγχαμών, από τη γέννηση μέχρι τον θάνατό του.
Οι τοιχογραφίες βρίσκονταν στην απέναντι πλευρά του τοίχου. Κοίταξα τα αρχαιολογικά γεγονότα καταγεγραμμένα από το χέρι του άγνωστου καλλιτέχνη που είχε δώσει ζωή μέσα από αυτά τα αριστουργήματα.
Η πρώτη εικόνα παριστούσε τον Ακενατών να νυμφεύεται τη Νεφερτίτη και να γεννά την πρωτότοκη, Ανκεσεναμών, και ακόμη πέντε κόρες. Η επόμενη τοιχογραφία παρουσίαζε τον ίδιο βασιλιά να νυμφεύεται την Κίγια με την οποία έκαναν ένα γιο, τον Τουταγχαμών, και μία κόρη στη σημερινή Τελ Ελ Αμάρνα.
Το σκληρό πρόσωπο του Ακενατών σκιαγραφήθηκε μέσα από τις παραστάσεις χωρίς ίχνος καλλωπισμού. Ο Φαραώ θέλησε να αυξήσει την προσωπική του περιουσία κλείνοντας τους ναούς των άλλων θεοτήτων και κατασχέτοντας τα χρυσά τους. Επίσης αύξησε τους φόρους και δήμευσε πολλές από τις περιουσίες του λαού.
Οι τοιχογραφίες έλεγαν αλήθειες τις οποίες διάφορα συμφέροντα είχαν φροντίσει να κουκουλωθούν. Σε αυτό το ζωντανό ιστοριογράφημα όμως τα πάντα ήταν εμφανή. Ο Ακενατών πεθαίνει, τελικά, και ο Άι όρισε διάδοχο και Φαραώ της Αιγύπτου τον γιο του, πρίγκιπα Τουταγχαμών.
Αν και σε νεαρή ακόμη ηλικία τον νύμφευσαν με την ετεροθαλή αδερφή του, την Ανκεσεναμών όπου και μετακόμισε στη Μέμφιδα.
Οι εικόνες αποκάλυπταν μοναδικά στοιχεία του χαρακτήρα του. Ήταν πολύ αγαπητός από τον λαό καθώς επανέφερε τη θρησκεία του Άμμωνος-Ρα και έθεσε σε λειτουργία τους ναούς των υπόλοιπων θεοτήτων που είχε απαγορέψει ο πατέρας του. Η καλοσύνη και η δικαιοσύνη του, όμως, έγινε επικίνδυνη για τη Νεφερτίτη, όταν επέστρεψε τις δημευμένες περιουσίες κάνοντας φτωχότερη τη βασιλική οικογένεια.
Η βασίλισσα Νεφερτίτη, για να τιμήσει τη μεγαλοψυχία του, διοργάνωσε αγώνες με άλογα φροντίζοντας να χτυπηθεί το άλογο του Τουταγχαμών από τοξότη και να πέσει σπάζοντας το πόδι του.
Η επόμενη τοιχογραφία απεικόνιζε το ερεισίνωτο του θρόνου με τον Τουταγχαμών καθισμένο και τη γυναίκα του, την Ανκεσεναμών, να τον φροντίζει αλείφοντάς τον με πολτοποιημένα βότανα φανερώνοντας την κακή του υγεία.
Με τον καιρό, όμως, και την έκδηλη αγάπη της συζύγου του, αναρρώνει και επιστρέφει σταδιακά στις δραστηριότητές του, έστω και καθούμενος στην καρέκλα του, τοξεύοντας πάπιες.
Με το πέρασμα του χρόνου, πλέον μπορούσε να στέκεται όρθιος, εμφανώς σε καλύτερη κατάσταση, υποβασταζόμενος από μία ράβδο. Οι επόμενες τοιχογραφίες αναπαριστούσαν την πλήρη ανάρρωσή του καθώς ήταν το βασικό πρόσωπο στο κυνήγι στρουθοκαμήλου -ένα χόμπι που λάτρευε.
Τα σχέδια της Νεφερτίτης, όμως, δεν σταματούσαν εκεί. Πλήρωσε μισθοφόρους να τον σκοτώσουν το βράδυ που κοιμόταν. Εκείνος πάλεψε καταφέρνοντας να νικήσει έχοντας υποστεί έντονα κοψίματα και ακατάσχετη αιμορραγία φτάνοντας κοντά στον θάνατο. Η Ανκεσεναμών, πιστή συνοδοιπόρος καταφέρνει να γιατρέψει τις πληγές του κρατώντας τον ξανά στη ζωή.
Αυτή ήταν και η προτελευταία τοιχογραφία με την απόπειρα της Νεφερτίτης να δίνει χρυσό στον διεφθαρμένο μάγο του βασιλείου ώστε να γεμίσει το υπνοδωμάτιο του Τουταγχαμών με μολυσμένα κουνούπια για να κολλήσει ελονοσία. Το σχέδιό της είχε επιτυχία. Ο Τουταγχαμών νοσεί και πέφτει στο κρεβάτι με υψηλό πυρετό. Η μοίρα όμως είχε άλλα σχέδια γι’ αυτόν και μετά από θεϊκή παρέμβαση καταφέρνει για ακόμη μία φορά να βγει νικητής. Όλες αυτές οι απόπειρες δολοφονίας είχαν, εν μέρει, εξιχνιαστεί για αυτό και έπεφταν από το ένα λάθος συμπέρασμα στο άλλο. Κι όμως… μέχρι εκείνο το σημείο ήξερα σχεδόν τα πάντα για τη ζωή του νεότερου βασιλιά της Αιγύπτου. Δεν ήξερα όμως ακόμη τον πραγματικό τρόπο με τον οποίον πέθανε ο Τουταγχαμών.
Οι τοιχογραφίες τέλειωναν εκεί. Ήταν πολλές και μέσα σε λίγη ώρα είχα μάθει για τον Φαραώ μυστικά που είχαν μείνει καλά κρυμμένα για δεκάδες αιώνες. Ο ίδιος βαθύς φόβος, πως κάποιος μας παρακολουθούσε ξανά, έκανε τον λαιμό μου να στεγνώσει. Στην άκρη της τεράστιας αίθουσας βρισκόταν σκεπασμένη, με καφέ λινάτσα, μία ακόμη τοιχογραφία. Την πλησίασα. Ήθελα να δω τι αναπαριστούσε. Ο Ντάνι ακολουθούσε πίσω μου πατώντας στα ίδια σημεία που πατούσα κι εγώ. Έφτασα αγγίζοντάς τη με τα χέρια μου. Ήταν σκληρή και άκαμπτη. Την γράπωσα αποφασιστικά και την τράβηξα αδιαφορώντας για το περιεχόμενο. Η λινάτσα σωριάστηκε χάμω σηκώνοντας ένα μικρό σύννεφο σκόνης. Η τοιχογραφία αποκαλύφθηκε. Αυτή η παράσταση ήταν ο λόγος για τον οποίον είχε γίνει το ταξίδι. Η Νεφερτίτη απεικονιζόταν να στέκει γονατιστή μπροστά σε ένα μικροσκοπικό πλάσμα που έμοιαζε πολύ με την εικόνα του καταδικασμένου δαίμονα που είχαμε δει λίγη ώρα νωρίτερα. Έκανε δέηση και αυτό έδειχνε να ανταποκρίνεται λύνοντας τα δεσμά της φυλακής του. Χάιδεψα την τοιχογραφία και με τις άκρες των δακτύλων μου έπιασα μία ανάγλυφη γραφή. Με δυσκολία κατάφερα να διαβάσω τις λέξεις.
Αθάνατος
Ζοφερός
Αποκρουστικός
Ζωώδης
Ολέθριος
Υποχθόνιος
Καταραμένος
Δεν έδωσα περαιτέρω σημασία αν και προσπαθούσα να τις συνδέσω μεταξύ τους. Το βλέμμα μου εστίασε στη συνέχεια της παράστασης όπου φαινόταν καθαρά ο δαίμονας να στοιχειώνει μία βαριά μεταλλική θήκη από ένα ξίφος και τον Τουταγχαμών να χτυπιέται αλύπητα με αυτή στο κεφάλι σα να προσπαθούσε να αυτοκτονήσει με τον πιο μακάβριο τρόπο.
Σας έχω πει πόσο πολύ μου αρέσει η λογοτεχνία! Αυτό μου θύμισε ένα μυθιστόρημα που είχα διαβάσει κάποτε, όπου ο πρωταγωνιστής, ο κύριος Τόρανς, χτυπιόταν με το ξύλινο σφυρί του ροκέ στο πρόσωπο μέχρι να ραγίσει, να παραμορφώσει και στο τέλος να τσακίσει το ίδιο του το κρανίο σε μια προσπάθεια να προστατεύσει την οικογένεια του από τον δαιμονισμένο εαυτό του. Ω, ναι… το ξενοδοχείο Θέα είχε μπει για τα καλά μέσα του, θυμάμαι!
Επιτέλους! Είχαμε βρει την πραγματική αιτία θανάτου του Φαραώ! Ποιος θα μας πίστευε όμως και πάλι; Ήταν τρέλα. Ποιος μπορεί να αυτοκτονήσει με αυτόν τον παράδοξο τρόπο; Το αίσθημα της αυτοσυντήρησης δεν σου επιτρέπει να κάνεις κάτι τέτοιο. Αυτά γίνονται μόνο στα βιβλία. Ακόμη κι αν το έκανες όμως… δεν είναι σαν το πιστόλι που τραβάς τη σκανδάλη και το βλήμα σου διαπερνάει τον εγκέφαλο. Ακόμη κι αν καταφέρεις να χτυπήσεις τόσο δυνατά το κεφάλι σου, θα ζαλιστείς και θα πέσεις κάτω ανήμπορος να συνεχίσεις. Πόσο μάλλον να ραγίσεις το κρανίο σου και να συνεχίσεις μέχρι να πεθάνεις αγνοώντας τον πόνο, την ζαλάδα, την ενδεχόμενη παράλυση του σώματος από την εγκεφαλική βλάβη.
«Θεέ μου… αυτοπαγιδεύομαι ξανά. Ίσως καλύτερα θα είναι τα ευρήματα αυτά να τα κρατήσουμε για τον εαυτό μας.»
Θυμάμαι πως γύρισα ξανά σε εκείνες τις λέξεις που είδα αδιάφορα γραμμένες στην τοιχογραφία. Τις διάβασα παρατηρώντας από κάτω τους έναν μικρό γρίφο.
Το όνομά μου πρέπει να το βρεις, αν τις πύλες επιθυμήσεις να διαβείς.
Το όνομά μου πρέπει να φωνάξεις, και να’ σαι έτοιμος τη ζωή σου να αλλάξεις.
Το όνομά μου πρέπει να μαντέψεις, και δώρο θα σου κάνω μόνο εσύ να βασιλέψεις.
Σκέφτηκα για αρκετή ώρα αμίλητος αγνοώντας τους ψίθυρους του Ντάνι. Φαντάζομαι πως κι αυτός προσπαθούσε να λύσει τον γρίφο. Ήμουν καλός σε αυτά. Σταυρόλεξα, ρέμπους, σουντόκου, τρίλιζες και ένα σωρό αινίγματα έβρισκαν λύση σε λίγα δευτερόλεπτα μονάχα. Επανέλαβα τις λέξεις που είχα διαβάσει στην αρχή.
«Αθάνατος, Ζοφερός, Αποκρουστικός, Ζωώδης, Ολέθριος, Υποχθόνιος, Καταραμένος.»
Πώς στ’ αλήθεια συνδέονταν όλες αυτές οι λέξεις; Φαντάζομαι πως θα είχα άπειρες ευκαιρίες για να προσπαθήσω. Έτσι φώναξα δυνατά κάθε όνομα που μου ερχόταν στο νου.
«Σεθ, Μοντού, Αμμίτ, Ίσις, Σεκχμέτ, Βουτό, Νεχεμπκαού, Απέτ, Σελκέτ…»
Οι γνώσεις μου δοκιμάστηκαν καθώς έστυψα το μυαλό μου για να φέρω στη μνήμη μου όλες εκείνες τις θεότητες που είχαν χαρακτηριστεί με κάποιο από αυτά τα επίθετα. Η φωνή μου όμως χανόταν στον εσωτερικό λαβύρινθο που απλωνόταν μπροστά μας σαν βέλος που δεν έβρισκε στόχο. Απογοητεύτηκα που δεν μπορούσα να βρω τι άλλο μας έκρυβε αυτός ο ναός. Έκλεισα τα μάτια και έψαξα όσο πιο καλά μπορούσα μέσα μου για το κλειδί του γρίφου. Καμιά φορά η λύση ενός προβλήματος είναι τόσο εύκολη που η λογική σου αποκλείει κάθε ενδεχόμενο να εντοπίσεις την απάντηση ακόμη κι αν αυτή βρίσκεται κάτω από την μύτη σου.
Κοίταξα για τελευταία φορά τις λέξεις και ξεστόμισα το πιο χαζό πράγμα που μου ήρθε πρώτο στο μυαλό.
«Α Ζ Α Ζ Ο Υ Κ…» ήταν τα πρώτα γράμματα κάθε λέξης. Θυμάμαι, γέλασα ηλιθιωδώς και το ίδιο έκανε και ο Ντάνι. Κι όμως…
Copyright © Κωνσταντίνος Ν. Βαρδής, 2015 All rights reserved
Διατίθεται ελεύθερα στο διαδίκτυο με άδεια Creative Commons, Αναφορά δημιουργού-Μη εμπορική χρήση-Όχι παράγωγα έργα
Το ανακαλύψατε τυχαία; Η ιστορία από την αρχή
