Χ.Λ.: Η ιδέα προέκυψε ζώντας 53 χρόνια τη σχέση μάνας-κόρης, ούσα πότε στη θέση της κόρης, πότε στη θέση της μάνας, πότε ως απλός παρατηρητής. Το ένιωσα σαν «καθήκον» να μιλήσω γι’ αυτήν.
Που γράψατε το βιβλίο σας;
Χ.Λ.: Στην ησυχία του δωματίου μου.
Πόσο χρόνο σας πήρε η συγγραφή;
Χ.Λ.: Γύρω στο μήνα. Είναι πολύ μικρό, μόλις 30 σελίδες.
Πως θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας με δυο λόγια;
Χ.Λ.: Ρεαλιστικό και συγκινητικό.
Θέλετε να μας δώσετε μια περιγραφή;
Χ.Λ.: Μια κόρη αποχαιρετά τη μάνα που φεύγει για το μεγάλο ταξίδι, με ένα μονόλογο γεμάτο αναμνήσεις και συγκινησιακή φόρτιση, που από τη μια αποκαθηλώνει τη μάνα, από την άλλη όμως έρχεται η δικαίωση και η εξιλέωση με μια καθηλωτική ομολογία αγάπης.
Τι αγαπήσατε περισσότερο σε αυτό το βιβλίο;
Χ.Λ.: Τις αλήθειες του. Κάθε γυναίκα θα δει τον εαυτό της σ' αυτό. Όλες υπήρξαμε κόρες. Και πολλές υπήρξαμε μάνες.
Ποιος είναι ο πιο αγαπημένος σας ήρωας και γιατί;
Χ.Λ.: Αγαπώ εξίσου τις δύο ανώνυμες ηρωίδες του, και τη μάνα και την κόρη. Τις συμπονώ επειδή είναι πρόσωπα που πόνεσαν χαράζοντας λάθος διαδρομή προς τον όμορφο προορισμό της ζωής: την αγάπη. Ευτυχώς η κατάληξη ήταν όμορφη.
Τι προσφέρει αυτό το βιβλίο στον αναγνώστη, βιβλιόφιλο ή βιβλιοφάγο;
Χ.Λ.: Μια στιγμή τραντάγματος, μια αφορμή για σκέψη. Η πιο δύσκολη σχέση (μάνας-κόρης) μπαίνει στο τραπέζι της ανατομίας, στο «Αντίο,μαμά».
Ποια είναι η μεγαλύτερη αγωνία σας;
Χ.Λ.: Μην αρρωστήσει το μυαλό μου όταν χτυπήσουν δυνατά την πόρτα τα γεράματα… Δεν θέλω ούτε να το σκέφτομαι…
Φοβάστε...
Χ.Λ.: Νομίζω πως έχω συμφιλιωθεί με τα πάντα στην πορεία του ανθρώπου σ’αυτό τον κόσμο. Πράγματα που κάποτε φάνταζαν «μεγάλα», τώρα φαντάζουν στα μάτια μου «μικρά». Το ίδιο και οι- πάλαι ποτέ- φόβοι μου. Καλοδεχούμενα όλα! Έτσι κι αλλιώς δεν έχουμε εναλλακτική παρά να παλέψουμε…
Αγαπάτε...
Χ.Λ.: Όχι απλώς «αγαπώ», μα λατρεύω. Στα άκρα βιώνω τα συναισθήματά μου. Λατρεύω τα παιδιά και τις εγγονές μου. Τις φίλες μου. Λατρεύω τη λογοτεχνία γενικότερα, την ποίηση πιο ειδικά. Τη μουσική. Τη φύση. Την ευγένεια. Το ήθος. Την καλοσύνη. Τη συνέπεια. Την αλήθεια. Τη φιλομάθεια.
Ελπίζετε...
Χ.Λ.: Τον κόσμο αυτό κάποτε να φτιάξουμε καλύτερο, ο καθένας από τη δική του γωνίτσα.
Ποιοι αναγνώστες θα λατρέψουν αυτό το βιβλίο;
Χ.Λ.: Παρακαλώ να μη ληφθεί ως έπαρση, μα όλες οι γυναίκες που το διάβασαν δήλωσαν βαθιά συγκινημένες.
Γιατί πρέπει να το διαβάσουμε;
Χ.Λ.: Καμιά φορά οι απαντήσεις είναι πλάι μας, όμως «μας έχει δεμένα τα μάτια το πείσμα», όπως ομολογεί και η πρωταγωνίστρια για τη στάση της. Χρειάζεται ένα χέρι να λύσει το μαντίλι. Το «Αντίο, μαμά» αυτό ακριβώς κάνει.
Γιατί δεν πρέπει;
Χ.Λ.: Δεν βρίσκω κάποιο λόγο… Ναι, ίσως υπάρχει ένας! Αν δε μας ενδιαφέρουν καθόλου οι διαπροσωπικές σχέσεις.
Πού/Πώς μπορούμε να βρούμε το βιβλίο σας;
Χ.Λ.: Μέσω παραγγελίας στις Εκδόσεις Μάτι στην Κατερίνη (τηλέφωνο 23510-31275).
Που μπορούμε να βρούμε εσάς;
Χ.Λ.: Το e-mail μου είναι chrislou62@hotmail.com και στο fb θα με βρείτε ως Chryssa Loulopoulou.
Ποιο χρώμα του ταιριάζει;
Χ.Λ.: Το απαλό μωβ…
Χ.Λ.: Το απαλό μωβ…
Ποια μουσική;
Χ.Λ.: «Η προσωπογραφία της μητέρας μου», του Μάνου Χατζιδάκι.
Ποιο άρωμα;
Χ.Λ.: Της γαρδένιας.
Ποιο συναίσθημα;
Χ.Λ.: Η ενσυναίσθηση.
Αν δεν ήταν βιβλίο, τι θα μπορούσε να είναι;
Χ.Λ.: Ένας πίνακας ζωγραφικής. Ή μια γλυκιά μελωδία.
Αν δεν ήσασταν συγγραφέας τι θα μπορούσατε να είστε;
Χ.Λ.: Αυτό που υπήρξα -δίνοντας την ψυχή μου επί 29 χρόνια- εκπαιδευτικός.
Ποιον συγγραφέα διαβάζετε ανελλιπώς;
Χ.Λ.: Πολλοί είναι οι αγαπημένοι μου, αλλά θα ξεχωρίσω τον Χαλίλ Γκιμπράν, για τα αποστάγματα σοφίας και τις διδαχές ζωής που μας έχει δώσει.
Σας έχει επηρεάσει άλλος συγγραφέας στον τρόπο που γράφετε ή σκέφτεστε ή ζείτε; Ποιος/ποιο βιβλίο;
Χ.Λ.: Ειλικρινά δεν ξέρω. Δεν προσπαθώ να μιμηθώ κανέναν. Ίσως κάποιος αναγνώστης θα μπορούσε να διακρίνει πιθανές ομοιότητές μου με άλλον ομότεχνο.
Οι ήρωές σας μπορούν να σας κατευθύνουν, ή εσείς και μόνο ορίζετε την συνέχεια και τις τύχες τους;
Χ.Λ.: Μπα, αυτοί είναι παντοδύναμοι, εγώ όχι… Εγώ απλώς ακολουθώ το πρόσταγμά τους.
Τι χρειάζεται κάποιος για να γράψει; Φαντασία ή εμπειρία;
Χ.Λ.: Φαντασία οπωσδήποτε! Και παρατηρητικότητα! Και υπομονή! Και η καλή γνώση της γλώσσας είναι πολύτιμη.
Τι καθορίζει την επιτυχία σε ένα βιβλίο;
Χ.Λ.: Δεν υπάρχουν νόρμες σ’αυτό. Μπορεί να είναι ένα καθ’όλα υπέροχο βιβλίο, μα να μη «τσιγκλίσει» το αναγνωστικό κοινό να το κάνει δικό του.
Η βιβλιοφαγία είναι/μπορεί να γίνει κατάχρηση;
Χ.Λ.: Δεν θα το ονόμαζα «κατάχρηση», μα «έξη». Μια υπέροχη έξη, που μόνο καλό μπορεί να κάνει στους εθισμένους.
Ποιον τίτλο βάζετε στο βιβλίο της ζωής σας;
Χ.Λ.: Η ζωή μου δεν υπήρξε ποτέ βαρετή. Δύσκολη ναι, βαρετή όμως ποτέ. Θεωρώ υποχρέωση του ανθρώπου στο Θεό -που του χάρισε το υπέρτατο δώρο της ζωής- να ζει και να αγωνίζεται πάντα με αξιοπρέπεια, οπότε μάλλον θα έδινα και στη δική μου ζωή τον τίτλο «Αγώνας».
Ή αλλιώς, όχι μόνο το ερωτηματολόγιο του Προυστ.
Διανέμεται αποκλειστικά από το koukidaki.
Αν σας άρεσε, δείτε περισσότερες απαντήσεις επιλέγοντας την ετικέτα Ριντ Φερστ.
Αν είστε συγγραφέας και θέλετε να απαντήσετε στο ερωτηματολόγιο ακολουθείστε τον σύνδεσμο.
Διαβάζοντας το βιβλίο...
Η Χρυσούλα Λουλοπούλου έχει αφοσιωθεί στη σχέση μάνας κόρης, την έχει μελετήσει -έχει περάσει και η ίδια τόσο από τον έναν ρόλο όσο και από τον άλλο- και την αναπαριστά με συναίσθημα και πιστότητα. Θα βρείτε πολλά κοινά με τις ηρωίδες της. Θα τα αναγνωρίσετε πάνω σας, στον κύκλο σας, στην μάνα ή στην κόρη σας. Απλά, καθημερινά στοιχεία εξαιρετικά συνηθισμένα στις οικογένειες αλλά δοσμένα με απέραντη αγάπη και κάθε ψυχοσυναισθηματική ορθότητα.
Η μάνα είναι ο στυλοβάτης της οικογένειας και ο αρχηγός της αγέλης. Σαν αρχηγός (πρέπει να) αποφασίζει για τα πάντα και σαν στυλοβάτης να φροντίζει και να στηρίζει όλους τους άλλους ακατάπαυστα και ακάματα. Οφείλει δε να είναι η καλύτερη -νοικοκυρά, μαγείρισσα, σύζυγος, μάνα. Η κόρη, σαν μαθήτρια, οφείλει να μελετάει και να φέρνει άριστα ενώ θα πρέπει να εξασκηθεί από νωρίς σε όλα τα οικιακά ώστε όταν αργότερα θα αναλάβει το ρόλο της συζύγου-μάνας να ανταποκριθεί άριστα στις ανάγκες της οικογένειας και του σπιτιού. Κλασική περίπτωση μικροαστικής ελληνικής νοοτροπίας και οικοσύνθεσης.
Η αγάπη είναι δεδομένη όμως μπλέκεται στα ψυχολογικά σύνδρομα των κοινωνικών και οικιακών συμβάσεων και θα χρειαστεί πολύς καιρός μέχρι την αποκατάσταση, καθώς η μάνα, δεσμευμένη από την ανύπαρκτη υποχρέωση να είναι πάντα η "αρχηγός", αρνείται να παραδώσει τα σκήπτρα στη νεότερη (στην κόρη) ακόμη κι αν η δεύτερη είναι αξιοκρατικά καλύτερη σε κάποια πράγματα, ενώ η κόρη βρίσκεται σε μία αντίφαση αφού, από τη μια οφείλει να μάθει οικιακά και να αριστεύσει (μαγείρεμα, πλύσιμο, κέντημα, ράψιμο, κ.ο.κ.) από την άλλη δε θα μπορέσει να ξεπεράσει ποτέ τη δασκάλα γιατί δεν επιτρέπεται. Από τη μια πρέπει να προοδεύσει στο σχολείο και σε κάθε άλλη μαθητεία και από την άλλη δε θα μπορέσει να γίνει αυτό που θέλησε ή να εργαστεί πάνω σε εκείνο που σπούδασε επειδή η πρώτη της προτεραιότητα πρέπει να είναι η δημιουργία μιας οικογένειας -με τους άγραφους κανόνες που προαναφέρθηκαν.
Την αιώνια οικογενειακή αντίφαση αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο η συγγραφέας. «Είχαμε μάθει να ζούμε σε σύγκρουση» παραδέχεται η ηρωίδα της. Οι δυο γυναίκες θα πορευθούν όλη τους την κοινή ζωή με αντιπαλότητες και αντιφάσεις που δε δημιούργησαν εκείνες αλλά ολόκληρες στρατιές γεννεών πριν από τη δική τους, που φρόντισαν επιμελώς να τους μετα-κληρονομήσουν τους "κανόνες" σαν αμετάκλητη σύμβαση. Η αρχή της λύσης θα έρθει μέσα από έναν θάνατο και μια αρρώστια και η σχέση θα επαναοριοθετηθεί και επαναπροσδιορισθεί πάνω στις νέες συνθήκες. Οι δυο γυναίκες θα ξαναγαπηθούν ανεμπόδιστα αφού πια θα έχουν αποβάλει κάθε αόρατο λογαριασμό.
Στο άκρως συγκινητικό φινάλε της, η ιστορία θα τις δικαιώσει. Θα κλείσουν τον κύκλο τους -ως μάνα και κόρη- αφού όλα τα κομμάτια θα έχουν μπει στη θέση τους. «Όλα πια κούμπωσαν σωστά» θα γράψει και αμέσως μετά «τώρα που η άβυσσος εξαφανίστηκε...», για να δώσει έμφαση θαρρώ στο ρήγμα που τις χώριζε.
Συναισθηματικός, μελαγχολικός, δραματικός μονόλογος, φορτισμένος με οικείες οικογενειακές εικόνες, λιτός και απέριττος λόγος, άρτια δομή. Υπέροχες εικόνες και εντάσεις. Μια κόρη που θυμάται τη ζωή της δίπλα και σε σχέση με τη μητέρα της, τον πόλεμο και την ανακωχή τους μέχρι τον αιώνιο αποχαιρετισμό τους.
Το "Αντίο μαμά" της Χρυσούλας Λουλοπούλου είναι ένα θεατρικό μονόπρακτο και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μάτι.
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις είναι αποσπάσματα από το βιβλίο.
Ευχαριστώ την Χρυσούλα Λουλοπούλου για την προσφορά του βιβλίου.
