koukidaki: Σχολείο γυναικών

ό,τι είναι να γίνει, ας γίνει...

Το Σχολείο Γυναικών του Μολιέρου, γνωστή κωμωδία του, έχει ένα κοινότυπο θέμα: ένας άντρας στο προαύλιο της αναστρέψιμης ωριμότητας, ο Αρνόλφος, θέλει να παντρευτεί προνοώντας για καλά γεράματα αλλά τρέμει στην ιδέα της απιστίας. Για σιγουριά υιοθετεί ένα κοριτσάκι -τεσσάρων ετών τότε- και φροντίζει να το μεγαλώσει κατά το δοκούν με σκοπό να μπορέσει αργότερα να το απολαύσει. Αναθέτει την ανατροφή της σε καλογριές και όταν έρχεται η ώρα η καλή, εκείνη είναι ακριβώς ό,τι ήθελε: μια πέρα για πέρα αγνή και απονήρευτη κοπέλα. Η ζωή τελικά θα ακολουθήσει άλλο δρόμο και τα σχέδια καταρρέουν όταν η Αγνή συναντά και ερωτεύεται έναν νεαρό συνομήλικό της που θα την "γιατρέψει" από την αθωότητα. Ο Μολιέρος, μέσα από κωμικές και φαρσικές σκηνές, θίγει τα καίρια ζητήματα του έρωτα και τον κοινωνικών θεσμών και αναδεικνύει την τραγικότητα της ανθρώπινης μοναξιάς μέσα από έναν ήρωα κατεχόμενο από ιδεοληψίες και φαντασιώσεις ενώ -αυτοσαρκάζεται;- και ο ίδιος ήταν σαράντα ετών όταν παντρεύτηκε μια δεκαεννιάχρονη!

Στον αντίποδα της Αγνής, στη νουβέλα Mine ha-ha του Φρανκ Βέντεκιντ, ένα σκοτεινό οικοτροφείο θηλέων φροντίζει να οδηγεί τις αθώες μαθητευόμενες κοπέλες στον ενήλικο κόσμο προετοιμάζοντάς τες ερωτικά ώστε, όταν κληθούν, να εξ-υπηρετήσουν άριστα τον σύντροφο-παρτενέρ τους.

Στο δελτίο τύπου...

Η ηρωίδα στο έργο του Βέντεκιντ, που γράφτηκε το 1903, περιγράφει την εκπαίδευση ενός κοριτσιού σε ένα ιδιόρρυθμο οικοτροφείο θηλέων όπου οι μαθητευόμενες οδηγούνται στον κόσμο των ενηλίκων έχοντας προετοιμαστεί για να τον εξυπηρετήσουν ερωτικά. Σε αντίστιξη η ηρωίδα στο έργο του Μολιέρου, που γράφτηκε το 1662, «διδάσκεται» από τον μέλλοντα σύζυγό της τα συζυγικά της καθήκοντα-υποχρεώσεις.

Ο Μολιέρος κριτικάρει τον φαρισαϊσμό, την πνευματική χρεοκοπία και τον ωμό κυνισμό της αριστοκρατίας. Αποθεώθηκε από τα λαϊκά στρώματα, μισήθηκε από τους ευγενείς και αφορίστηκε από τον Πάπα.

Ο Βέντεκιντ ένας προφήτης μέσα σε μια εποχή σκοταδισμού και ήταν ο φόβος και ο τρόμος της γερμανικής μπουρζουαζίας. Τα έργα του θεωρήθηκαν καθαρή πορνογραφία γιατί τόλμησε να παρουσιάσει θέματα όπως η σεξουαλική απελευθέρωση και τα προβλήματα της εφηβείας, με αποτέλεσμα να απαγορεύονται ή να λογοκρίνονται υπερβολικά.

Ο Μολιέρος και ο Βέντεκιντ άσκησαν κριτική στα ήθη της εποχής τους, κυρίως στην υποκριτική συμπεριφορά των ανώτερων κοινωνικών τάξεων και οδηγήθηκαν ο πρώτος σε αλλεπάλληλες δικαστικές διαμάχες και διωγμούς και ο δεύτερος σε πολύμηνη φυλάκιση.

Στην παράσταση...

Τα δύο έργα, που πλημμυρίζουν από ειρωνεία, καυστικό σχόλιο, κοινωνική υποκρισία και την τόλμη των "αρχών" που επιμένουν να ελέγχουν και να αποπροσανατολίζουν ολόκληρες λαϊκές μάζες, συναντιούνται στη σκηνή του Beton7 στα πλαίσια των Θεατρικών Συνθέσεων 2014-2015.*

Ο Πέρης Μιχαηλίδης αναλαμβάνει, ακόμα μία φορά, να συστήσει στους θεατές ένα σημαντικό έργο της διεθνούς δραματουργίας. Οι παραστάσεις του (συνήθως επιλέγει εναλλακτικούς χώρους) συζητιούνται για την κακή σχέση του ίδιου με την επιτυχία, από επιλογή, και δημιουργούν θέμα στα καλλιτεχνικά δρώμενα. Φαίνεται ότι εργάζεται πρωτίστως για το ίδιο το έργο με σκοπό την ελεύθερη έκφραση χωρίς ενοχές, ταμπού ή άσκοπα όρια. Απελευθερωμένος από όλα τα παραπάνω, αφήνεται να οδηγηθεί στα μονοπάτια του θεάτρου με τόλμη, αποφασιστικότητα, δημιουργική έκφραση και άποψη.

Η ηρωίδα του Βέντεκιντ αλλάζει ηλικίες περνώντας από την εφηβεία στην ενηλικίωση και στην ωρίμανση και η Λίνα Καλπαζίδου κερδίζει ακόμα μία εκπληκτική ερμηνεία με την άψογη, χαμαιλεόντεια φωνή της, το ταλέντο της, την ερμηνευτική χροιά της, την εκφραστική περφόρμανς, την σαρωτική της σκηνική παρουσία που σε εγκλωβίζει πάνω της... Ο Γρηγόρης Πατρικαρέας, ως Αρνόλφος ή Βέντεκιντ ή Μολιέρος, υποστηρίζει τέλεια την σκοτεινή θριλερική ατμόσφαιρα.

Ολοκληρώνοντας, με κέρδισε η αισθητική και η ζωντανή μουσική ερμηνεία των κομματιών με αφετηρία το πιάνο που δέσποζε στη σκηνή.