Τότε μεταμορφώνονται σε Σέρτζιο και σε Φάμπιο, σε Μαρκέλλα και Συλβάννα Μαγκάνο... σε Παζολίνι και Μαρία Κάλλας. Όλοι οι άνθρωποι που περιτριγύρισαν και περιτριγυρίστηκαν από τον Παζολίνι ανασυντίθενται στα σώματα των χαρακτήρων και ίσως να υπάρχουν μετέωροι σε ένα παράλληλο σύμπαν, ίσως να μετενσαρκώνονται ιδεατά σε ανθρώπους που πέρασαν, ίσως να "φοράνε" στο δέρμα τους τις προσωπικότητες και τις ζωές εκείνων, ίσως να ονειρεύονται ότι είναι οι άλλοι, ίσως... κάπως, κάπου, με κάποιο τρόπο υπάρχουν εκείνοι που πέρασαν από τούτη τη ζωή, συναντιούνται τα βράδια και θυμούνται τις γήινες μέρες τους, αναβιώνουν παλιές αναμνήσεις και χαμογελούν στο θάνατο ειρωνικά γιατί δεν κατάφερε να τους περάσει τη λήθη.
Σκηνές από τις ταινίες τού δημιουργού αναπαρίστανται με ιταλικές καλτσονέττες της δεκαετίας του 60 και όπερα, όλα εκτελεσμένα ζωντανά. Πηγαίνουμε πίσω στο Δεκαήμερο, το Σαλό, το Θεώρημα... στις ιδέες του Πιέρ Πάολο, στη φιλοσοφία και στάση ζωής του, στις προσεγγίσεις του. Πρόκειται σαφώς για μία εικονοπλαστική παράσταση με κινηματογραφικές αναφορές, ερωτισμό και πάθος, από εκείνο το φλογερό κατακόκκινο. Βλέπουμε πάλι τους πρωταγωνιστές του και τους πειραματισμούς του με το σώμα και τους ανθρώπους. Λαμβάνουμε πληροφορίες για τον ίδιο, αλλά και την προσωπική του ζωή ενώ εξέχουσα θέση και βαρύτητα δίνεται στη σχέση του με την Μαρία Κάλλας όπως προκύπτει από τις επιστολές τους και τις συνεντεύξεις της εποχής.
Ένα θέατρο μέσα στο θέατρο και ένας ρεαλιστικότερος -ζωντανός- κινηματογράφος σε αυτό το πήγαινε-έλα ανάμεσα σε πραγματικό και φανταστικό η παράσταση τούτη, τιμή στα σαράντα χρόνια από το θάνατο του Πιέρ Πάολο Παζολίνι, που κουβαλά τον ακραίο ερωτισμό και τα "δαιμόνια" του Ιταλού κινηματογραφιστή. Κομμουνισμός, αθεϊσμός, απελευθερωμένο απενοχοποιημένο πνεύμα, ήθη... Εκεί κοντά η Μαρία... ήταν, είναι και θα είναι ένας κοντινός του άνθρωπος, μιλά για τον Παουλίτο της αλλά και για όλους εκείνους που μάτωσαν δημιουργώντας πολιτισμό, βγήκαν σε αδιέξοδα σοκάκια και απέδρασαν από τη μια ζωή -με δική τους βούληση- προς την άλλη, εκείνη που δεν έχει συγκεκριμένες διαστάσεις, άρα όρια.
Το κείμενο του Γιάννη Σολδάτου, η σκηνοθετική ματιά του Γιώργου Λιβανού κι ένας πολυπληθής θίασος φέρνουν στη σκηνή του Studio Κυψέλης την αισθητική του Παζολίνι, το έργο του, πτυχές της ζωής και της φιλοσοφίας του, τους ήρωες των ταινιών του... Άραγε, το κείμενο σκληραίνει από την ωμότητα της ζωής ή από το ρεαλισμό που χαρακτήρισε το έργο του Παζολίνι; Η ζωντανή μουσική ντεγκραντάρει όσο μπορεί τις εντάσεις δημιουργώντας παράλληλα και νέες κορυφώσεις, κυρίως όταν η Βερόνικα Ηλιοπούλου αναλαμβάνει να ανεβάσει παλμούς στο κοινό, όπως ανεβάζει τις οκτάβες η καλλιεργημένη φωνή της, ερμηνεύοντας όπερα και άριες που ακούστηκαν -και- σε εκείνο το παρελθόν. Η μουσική, πανταχού παρούσα, ταξιδιάρα και πλανεύτρα, συμπληρώνει μοναδικά το σύνολο ενώ οι επιλογές είναι πραγματικά αξιοθαύμαστες. Ένα My way δηλώνει αυτό που οφείλει να φωνάζει ο δημιουργός (πιο γνωστή εκτέλεση αυτή με τον Frank Sinatra) όταν έρθει η στιγμή του απολογισμού και πέσει η αυλαία -της ζωής του γιατί το έργο μένει αιώνια παρακαταθήκη και δώρο στην ανθρωπότητα.
Και ποιος θα μπορούσε να αντιπροσωπεύσει καλύτερα αυτό το my way από τον Παζολίνι που για αυτό το my way κατηγορήθηκε για διαφθορά ανηλίκων μπαινοβγαίνοντας σε δικαστικές αίθουσες από τα δεκαεπτά του χρόνια και μέχρι το τέλος του! Το 1955 κατηγορήθηκε για πορνογραφία (Τα παιδιά της ζωής), το 1962 δικάστηκε για τις ταινίες του (Μάμα Ρόμα, Ακατόνε), το 1963 συλλαμβάνεται για ύποπτη συμπεριφορά, το 1968 κατάσχουν το φιλμ του (Το θεώρημα)... ένας ατελείωτος κατάλογος με κατηγορίες και ασυμβατότητες, σε σχέση πάντα με το κοινώς αποδεκτό και φρόνιμο. Μα ούτε μια στιγμή δε σκέφθηκε να παρατήσει την παραγωγική του δράση γιατί έτσι θα απαρνιόταν τον ίδιο του τον εαυτό. Ασυμβίβαστος πορεύθηκε, εκφράστηκε, έζησε... με τον δικό του τρόπο.
Ο Γιάννης Σολδάτος πρέπει να ξεψάχνισε κυριολεκτικά το έργο και τη βιογραφία του κινηματογραφιστή -προφανώς μελέτησε πολύ- και ενσωμάτωσε μέσα στο θεατρικό του το σύνολο του έργου του Παζολίνι με αναφορές στις ταινίες του -σκηνές, ήρωες... απέδωσε την αισθητική του και έφερε στο σήμερα το εγχείρημα με το εύρημα του χωροχρόνου τονίζοντας έτσι τη διαχρονικότητα της τέχνης και των καλλιτεχνών. Ο Γιώργος Λιβανός καταφέρνει (για άλλη μια φορά με δεξιοτεχνία) να χωρέσει μέσα στο pocket theatre έναν δεκατετραμελή θίασο χωρίς να δημιουργεί ασφυξία στην σκηνή του ενώ, παράλληλα, αναλαμβάνει να ντυθεί δημιουργός κρατώντας το ρόλο του Παζολίνι που κατά την άποψή μου του ταιριάζει απίστευτα, κι έτσι κερδίζουν όλοι. Ο συγγραφέας αφήνει το έργο του σε χέρια καλά και άξια, ο σκηνοθέτης αφήνεται να παρασυρθεί από το έργο του Παζολίνι ως οφείλει ώστε να το υπηρετήσει και αναδείξει, ο ίδιος ο Παζολίνι εκφράζεται επί σκηνής, τόσο σαν προσωπικότητα όσο και σαν δημιουργός και ο θεατής βιώνει την εμπειρία, αναγνωρίζοντας ή μαθαίνοντας τώρα, τις πτυχές, την έμπνευση, την αισθητική, τα σκοτάδια -ή τα "φώτα" του-, τα υπαρξιακά, το έργο, το πάθος του...
Η σκηνή περιέχει ακόμη δύο εξέχουσες υπάρξεις. Την καρδιακή φίλη Μαρία Κάλλας, υποδυόμενη από την Γιώτα Φωτοπούλου, που σε μια γωνιά του σπιτιού της θυμάται τον Παουλίτο της, ξαναδιαβάζει τα γράμματά τους και αναπολεί στιγμές ενώ χάνεται κι η ίδια συγκλονισμένη από την αφωνία. Τι είναι η Κάλλας χωρίς την όπερα; Ποια είναι η Μαρία χωρίς την Κάλλας; Πού πήγαν όλοι; Σοβαρή η Γιώτα απέναντι σε εκείνη, τραγική και ειρωνική μαζί όπως η ζωή της, μικρή όσο μια αδυναμία της, μεγάλη όσο ο μύθος της. Παράλληλα, κάπου εκεί και παντού τριγυρίζει ένας βουβός κλόουν -μα, πάντα οι κλόουν δεν είναι σιωπηλοί;-, μια ασπρόμαυρη φιγούρα αντιθέσεων και χαρμολύπης που σημειώνει φωτίζοντας τα δρώμενα προσφέροντας τη βοήθειά της στον σκηνοθέτη. Μια άηχη ύπαρξη που ψιθυρίζει μυστικά στο αυτί σου, γελά απ' έξω της κλαίγοντας από μέσα και το αντίθετο υπηρετώντας το ρόλο της και ισορροπώντας ιδανικά πάνω στο σχοινί της. Η Λίλη Τέγου είναι ίσως ο καταλληλότερος άνθρωπος που θα μπορούσε να φορέσει το κουστούμι αυτού του πλάσματος και το κάνει αξιοθαύμαστα.
Ο Γιάννης Σολδάτος πρέπει να ξεψάχνισε κυριολεκτικά το έργο και τη βιογραφία του κινηματογραφιστή -προφανώς μελέτησε πολύ- και ενσωμάτωσε μέσα στο θεατρικό του το σύνολο του έργου του Παζολίνι με αναφορές στις ταινίες του -σκηνές, ήρωες... απέδωσε την αισθητική του και έφερε στο σήμερα το εγχείρημα με το εύρημα του χωροχρόνου τονίζοντας έτσι τη διαχρονικότητα της τέχνης και των καλλιτεχνών. Ο Γιώργος Λιβανός καταφέρνει (για άλλη μια φορά με δεξιοτεχνία) να χωρέσει μέσα στο pocket theatre έναν δεκατετραμελή θίασο χωρίς να δημιουργεί ασφυξία στην σκηνή του ενώ, παράλληλα, αναλαμβάνει να ντυθεί δημιουργός κρατώντας το ρόλο του Παζολίνι που κατά την άποψή μου του ταιριάζει απίστευτα, κι έτσι κερδίζουν όλοι. Ο συγγραφέας αφήνει το έργο του σε χέρια καλά και άξια, ο σκηνοθέτης αφήνεται να παρασυρθεί από το έργο του Παζολίνι ως οφείλει ώστε να το υπηρετήσει και αναδείξει, ο ίδιος ο Παζολίνι εκφράζεται επί σκηνής, τόσο σαν προσωπικότητα όσο και σαν δημιουργός και ο θεατής βιώνει την εμπειρία, αναγνωρίζοντας ή μαθαίνοντας τώρα, τις πτυχές, την έμπνευση, την αισθητική, τα σκοτάδια -ή τα "φώτα" του-, τα υπαρξιακά, το έργο, το πάθος του...
Ουσιαστικά, η διανομή είναι υπερεπιτυχημένη, με τον κάθε ένα να έχει αναλάβει αυτό ακριβώς που μπορεί να αναδείξει. Ακριβέστατος στο ρόλο του βοηθού σκηνοθέτη, ο Παναγιώτης Κατσίκης, αντιπροσωπεύει το "απέναντι" της κάμερας, εκείνο το έμψυχο αυστηρό κεφάλι που κοιτάζει πίσω από τον φακό δίνοντας ψυχρές οδηγίες που πρέπει να εκτελεστούν από εκείνον που βρίσκεται στην άλλη μεριά. Ο Γιώργος Λιβανός ως Παζολίνι φόρεσε πάνω στο "κοστούμι" του σκηνοθέτη το κοστούμι του σκηνοθέτη και άδραξε τις ατάκες του, άλλοτε γλυκός και υπερευαίσθητος και άλλοτε απότομος, δυνατός και έντονος. Ο Αγησίλαος Σιούνας προσφέρει τη βαναυσότητα του Πίνο, αυτού του αμφιλεγόμενου χαρακτήρα και αδίστακτου νέου που μοιάζει ικανός να κάνει τα πάντα αρκεί να πετύχει το σκοπό του. Η Έλενα Μιχαλάκη, πόσο όμορφα αποτύπωσε τον αυθορμητισμό της νεαρής ηρωίδας της και την κωμικότητά της δίπλα, και παράλληλα, στη Μάμα Ρόμα της και τα υπέροχα ιταλικά τραγούδια που ερμήνευσε! Υπέροχα αμήχανοι νέοι ηθοποιοί μπροστά στο τέρας που λέγεται κάμερα αλλά υποτασσόμενοι στις προσταγές του σκηνοθέτη τους που θέλει να τους βγάλει από τα όρια των ρούχων τους προς μια καλλιτεχνική έκφραση απαλλαγμένη από συμβάσεις ή ντροπές που βλέπει νέους ορίζοντες οι Γιάννος Τριανταφύλλου (υπέροχα ατίθασος), Βερόνικα Ηλιοπούλου, Έρη Παπαγαλάνη (συγκινητική, φορτισμένη παρουσία), Στέθυ Σκύλαρη, Μάγδα Φράγκου (λιγερόκορμη και αισθησιακή) και ο Νίκος Χαλατζίδης που βγάζει όλο και περισσότερο το καλλιεργημένο υπόβαθρό του, ενώ σε σχέση με τους άλλους φαίνεται πιο απενοχοποιημένος και ελεύθερος στη σκηνή (βάζουμε πάντα ένα "φαίνεται" γιατί πολλές φορές οι ηθοποιοί δε δείχνουν ακριβώς αυτό που νιώθουν). Και μια υπέροχη παρουσία και ίσως το μοναδικό πραγματικά αυθόρμητο πλάσμα επί σκηνής, ο Βασίλης Θεοδώρου.
Και όλα αυτά με την ακούραστη και έμπειρη Νίκη Γκουντούμη στο πιάνο, να συμπληρώνει το λόγο, να συνοδεύει τα τραγούδια, να προσθέτει το μουσικό χαλί...
Αξίζει να προσθέσω ότι σε τούτη τη δουλειά είδα τα καλύτερα κοστούμια που έχω δει στο Studio Κυψέλης, από την Γιοβάννα Πρασσίνου η οποία υπογράφει και το αφαιρετικό ολόλευκο σκηνικό, όπως το λευκό της αγνότητας, της ελευθερίας, της ψυχής. Ελάχιστα στοιχεία ξεχωρίζουν μέσα από το λευκό του. Δυο ημιτελείς καρδιές, ίσως σύμβολα για εκείνους που δε κατάφεραν να ολοκληρωθούν ως άτομα στη ζωή ή να βιώσουν την ολοκλήρωση, και μια μεγαλούπολη στο δάπεδο καθώς όλα γίνονται μέσα σε μία πόλη κάπου στον κόσμο αλλά, ίσως, και σε ένα σύννεφο που πετά πάνω από την πόλη (μας) σε ένα παράλληλο σύμπαν όπου συμβαίνουν ξανά οι δεκαετίες γιατί εκεί συνεχίζουν να περπατούν εκείνοι που πέρασαν.
Όσο διαρκεί η εμπειρία, εικαστικές εικόνες σαν slides προβάλλονται στο χώρο. Και, ξέρετε κάτι; Δεν έχει σημασία αν τις παρατηρείς ή αν τις αποφύγεις κεντράροντας στους ηθοποιούς! Αντανακλούν μορφές, λάμψεις και σχήματα στο χώρο σα μια ταινία που προβάλλεται στο πανί προσφέροντας την αίσθηση του κινηματογράφου μέσα στη θεατρική σκηνή.
Αξίζει να προσθέσω ότι σε τούτη τη δουλειά είδα τα καλύτερα κοστούμια που έχω δει στο Studio Κυψέλης, από την Γιοβάννα Πρασσίνου η οποία υπογράφει και το αφαιρετικό ολόλευκο σκηνικό, όπως το λευκό της αγνότητας, της ελευθερίας, της ψυχής. Ελάχιστα στοιχεία ξεχωρίζουν μέσα από το λευκό του. Δυο ημιτελείς καρδιές, ίσως σύμβολα για εκείνους που δε κατάφεραν να ολοκληρωθούν ως άτομα στη ζωή ή να βιώσουν την ολοκλήρωση, και μια μεγαλούπολη στο δάπεδο καθώς όλα γίνονται μέσα σε μία πόλη κάπου στον κόσμο αλλά, ίσως, και σε ένα σύννεφο που πετά πάνω από την πόλη (μας) σε ένα παράλληλο σύμπαν όπου συμβαίνουν ξανά οι δεκαετίες γιατί εκεί συνεχίζουν να περπατούν εκείνοι που πέρασαν.
Όσο διαρκεί η εμπειρία, εικαστικές εικόνες σαν slides προβάλλονται στο χώρο. Και, ξέρετε κάτι; Δεν έχει σημασία αν τις παρατηρείς ή αν τις αποφύγεις κεντράροντας στους ηθοποιούς! Αντανακλούν μορφές, λάμψεις και σχήματα στο χώρο σα μια ταινία που προβάλλεται στο πανί προσφέροντας την αίσθηση του κινηματογράφου μέσα στη θεατρική σκηνή.
Διαβάστε το δελτίο τύπου και συνεντεύξεις όλων των συντελεστών εδώ.
Σημειώσεις
Το έργο είναι αυστηρά ακατάλληλο για ανηλίκους
Για τις εικόνες της ανάρτησης χρησιμοποιήθηκαν φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του Γιώργου Λιβανού.
Το έργο είναι αυστηρά ακατάλληλο για ανηλίκους
Για τις εικόνες της ανάρτησης χρησιμοποιήθηκαν φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του Γιώργου Λιβανού.
Κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21.15
STUDIO ΚΥΨΕΛΗΣ, Σπετσοπούλας 9, Κυψέλη. (από Κυψέλης 51)
Πληροφορίες, κρατήσεις: 210 8819571
Μη φύγετε χωρίς το πρόγραμμα, που όπως σε κάθε δουλειά τους, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο βιβλίο με πολλά σημειώματα, πληροφορίες, φωτογραφικό υλικό και ολόκληρο το έργο.
Μη φύγετε χωρίς το πρόγραμμα, που όπως σε κάθε δουλειά τους, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο βιβλίο με πολλά σημειώματα, πληροφορίες, φωτογραφικό υλικό και ολόκληρο το έργο.
