Στην κρίσιμη εποχή που διανύουμε σαν χώρα συμβαίνουν κι εκείνα τα πράγματα που προσφέρουν κύρος, υποδεικνύουν δημιουργικότητα, αναδεικνύουν την Ελλάδα σε πολιτιστικό επίπεδο, ενεργοποιούν το εγχώριο κοινό, προσφέρουν καλλιτεχνικό και ουσιαστικό έργο από καταξιωμένους δημιουργούς ενώ συστήνουν νέους. Μία από αυτές τις λαμπρές στιγμές είναι η μεγάλου μήκους ταινία του πρωτόφαντου, κινηματογραφικά, σκηνοθέτη Θοδωρή Κουτσάφτη που επενδύθηκε μουσικά με τις συνθέσεις του Zorzes Katris και παρουσιάζεται στα πλαίσια του 55ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη.
Από το δελτίο τύπου...
Mία ιστορική στιγμή για το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου θα δώσει η μουσική επένδυση του αποφοιτούντα Ελληνο-γάλλου μουσικοσυνθέτη Zorzes Katris, για την κινηματογραφική ταινία μεγάλου μήκους Γαλλικής Παραγωγής με τίτλο “Tout Sur La Ligne” σε σκηνοθεσία Θοδωρή Κουτσάφτη.
O Ελληνογάλλος μουσικοσυνθέτης αποτελεί τον πρώτο απόφοιτο δημιουργό κινηματογραφικής μουσικής, με τεχνοτροπίες και τεχνικές σύνθεσης βασισμένες στο πρότυπο του αμερικανικού κινηματογράφου που χρησιμοποιούνται ειδικά στο Hollywood, και θα ακουστούν επισήμως σε κινηματογραφική ταινία μεγάλου μήκους Γαλλοελληνικής παραγωγής. Το γεγονός αυτό αποτελεί μία ακόμη διάκριση για το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, καθώς ένας ακόμη απόφοιτος του τμήματος αυτού, εξαργυρώνει τις επιταγές της ακαδημαϊκής φοίτησης που έλαβε αυτή τη φορά με την υπογραφή της μουσικής επένδυσης σε κινηματογραφική ταινία μεγάλου μήκους. Η ταινία συμμετέχει στο 55ο φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, καθώς λίγες βδομάδες αργότερα θα προβάλλεται και στη πόλη του “Φωτός” στο Παρίσι.
Ο Γάλλος μουσικοσυνθέτης (Ελληνικής καταγωγής) διακρίνεται για την επική και μελωδική γραμμή της μουσικής του, καθώς η ταινία χαρακτηρίζεται μέσα από μία απαιτητική παλέτα των ηχοχρωμάτων από τα όργανα της Συμφωνικής Ορχήστρας.
Μέγαρο Μουσικής ΑΘηνών, Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, Συμφωνική Ορχήστρα του Καϊρου, Θέατρο Κάτια Δανδουλάκη, Ηρώδειο, Πυρραμίδες της Γκίζας Camerata Ορχήστρα Φίλων της Μουσικής, Μουσικά Σύνολα του Δήμου Αθηναίων, Γιώργος Χατζηνάσιος, Πέτρος Γαϊτάνος, Βύρων Κολάσης, Γρηγόρης Βαλτινός, είναι μερικά από τα ονόματα, που έχουν εμπιστευθεί την αισθητική του Ελληνο-γάλλου Μουσικοσυνθέτη.
 |
| Zorzes Katris |
Πόσο εύκολο είναι να δηλώνει κανείς συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής;
Z.K.: Να το δηλώνει κανείς είναι πολύ εύκολο. Να το γνωρίζει όμως είναι ένα εντελώς άλλο σύμπαν. Απαιτείται βαθιά γνώση των Ιστορικών Μουσικών Μορφών. Για παράδειγμα, το συμπαγές ηχόχρωμα συμφωνικής ορχήστρας και χορωδίας δεν μπορούν ποτέ να χαίρουν μίας υγειούς συνύπαρξης απλά και μόνο με το πάτημα 10 πλήκτρων από ένα συνθεσάιζερ και τα χιλιάδες εφέ ενός υπολογιστή!
Ένας πραγματικός συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής, πρέπει να έχει την ικανότητα να συνθέτει για όλα τα είδη μουσικής, αν όχι, όσο δυνατόν για τα περισσότερα, ενώ παράλληλα η εξαιρετική κατάρτιση τεχνικών ενορχήστρωσης, και αισθητικής για κάθε είδος θεωρείται επιθυμητή εώς απαραίτητη. Η Τεχνολογία σήμερα κάνει θαύματα και εύκολα κανείς δηλώνει δίπλα σε αυτή “ικανός”...
Αυτό που ακούμε στην τελική μορφή μπορεί να είναι πάντα το αποτέλεσμα από τον ίδιο τον συνθέτη ή μεσολαβούν και άλλοι παράγοντες της παραγωγής;
Z.K.: Χμ... Πολύ καλή ερώτηση. Βλέποντας κανείς για παράδειγμα την ταινία “Harry Potter and the Philosopher's Stone” θα παρατηρήσει ότι η μουσική και στα επόμενα επεισόδια θα βασίζεται στο ίδιο main theme και τις όποιες παραλλαγές του. Οι λάτρεις του “καινούριου” θα εκφράσουν έναν μικρό τόνο δυσαρέσκειας λέγοντας: ...πάλι η ίδια μουσική; Ενώ για τους γνώστες της βασικής θεωρίας της μουσικής: ...ο γνωστός John Williams και οι κλασικές ελάσσονες συγχορδίες για εισαγωγή, που θα καταλήξουν στη κλασική μυστηριώδη συνθήκη του σεναρίου.
Η απάντηση δεν είναι τόσο απλή όσο φαινομενικά μοιάζει. Συγκεκριμένα τον πρώτο λόγο τον έχουν οι παραγωγοί και ο σκηνοθέτης, όπου το τελικό αποτέλεσμα της μουσικής θα το “χρεωθεί” ο συνθέτης ανεξάρτητα αν δεν τον βρίσκει σύμφωνο τον ίδιο. Ο τελευταίος αποδέκτης της κινηματογραφικής μουσικής που θα είναι το κοινό, θα εκφέρει φυσιολογικά την άποψη του για το επιτυχημένο η αποτυχημένο soundtrack της ταινίας, αλλά πίσω από το πανί η “ευθύνη” είναι μοιρασμένη. Γενικά υπάρχει συνεργασία και ανταλλαγή προτάσεων ανάμεσα στον σκηνοθέτη και τον συνθέτη. Ο Συνθέτης μπορεί να καταθέτει μουσικές προτάσεις μέσα από τα “δάχτυλά” του, και ο σκηνοθέτης απλά να διαλέγει.
Η απάντηση δεν είναι τόσο απλή όσο φαινομενικά μοιάζει. Συγκεκριμένα τον πρώτο λόγο τον έχουν οι παραγωγοί και ο σκηνοθέτης, όπου το τελικό αποτέλεσμα της μουσικής θα το “χρεωθεί” ο συνθέτης ανεξάρτητα αν δεν τον βρίσκει σύμφωνο τον ίδιο. Ο τελευταίος αποδέκτης της κινηματογραφικής μουσικής που θα είναι το κοινό, θα εκφέρει φυσιολογικά την άποψη του για το επιτυχημένο η αποτυχημένο soundtrack της ταινίας, αλλά πίσω από το πανί η “ευθύνη” είναι μοιρασμένη. Γενικά υπάρχει συνεργασία και ανταλλαγή προτάσεων ανάμεσα στον σκηνοθέτη και τον συνθέτη. Ο Συνθέτης μπορεί να καταθέτει μουσικές προτάσεις μέσα από τα “δάχτυλά” του, και ο σκηνοθέτης απλά να διαλέγει.
Η σύνθεση μαθαίνεται ή προϋπάρχει;
Z.K.: Ουσιαστικά η πραγματική σύνθεση ποτέ δεν μαθαίνεται. Αντιθέτως προϋπάρχει. Όπως ένας άνθρωπος λόγω των σωματικών του προσόντων διακρίνεται για ένα συγκεκριμένο είδος αθλητισμού, έτσι συμβαίνει και με την πραγματική σύνθεση. Αν η έμφυτη ικανότητα βρεθεί σε κατάλληλο χώρο και ανθρώπους με πραγματική γνώση του αντικειμένου που θα καλλιεργηθεί, τότε το αποτέλεσμα θα είναι εξαιρετικό.
Η μουσική παιδεία στην εποχή μας... Έχει καλές βάσεις; Υποδομές;
Z.K.: Εδώ πιστεύω ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα μπερδεμένο κουβάρι από κλωστές διαφόρων χρωμάτων. Και τα διαφορετικά χρώματα είναι αυτά που καταστούν ανεπαρκή την μουσική παιδεία στην εποχή μας... Το ξετύλιγμα του κουβαριού θα πρέπει να αρχίσει από το χρώμα της οικογένειας. Όποια προσπάθεια και να γίνεται από κάθε Ωδείο, από κάθε Μουσικό Σχολείο ή Ανώτατο Μουσικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της χώρας, θα πρέπει να καταλάβουν οι περισσότεροι γονείς ότι όλα τα παιδιά που ξεκινούν να μάθουν μουσική δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση το “παιδί θαύμα”! Τα περισσότερα νέα παιδιά ξαφνικά “ανακάλυψαν” ένα μικρόφωνο και μία ηλεκτρική κιθάρα που θα τους δώσει το “εισιτήριο” μιας άνετης και πλούσιας ζωής... Δεν είναι έτσι. Τα πυροτεχνήματα χαίρουν θαυμασμό σύντομης και “παραμυθένιας” λάμψης... Πρέπει πρώτα να χτίσουμε τον άνθρωπο στον χαρακτήρα ενός παιδιού/νέου και πάνω στον άνθρωπο θα θεμελιωθούν οι τέχνες και τα γράμματα... Οι καλές βάσεις και οι υποδομές αρχίζουν και τελειώνουν όταν σεβαστείς γενικά ως άνθρωπο τον ίδιο τον άνθρωπο, και δεν νοιώσεις ποτέ ανώτερος από οποιονδήποτε άλλο... Άλλο ο ανώτερος και άλλο ο ικανότερος.
Πρόσφατα, στο συνέδριο "ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ, Μοναδικό μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς - Η επιστροφή των μαρμάρων" που διοργάνωσε ο Όμιλος UNESCO Πειραιώς και Νήσων παρουσιάσατε σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση την "Ωδή για την Επιστροφή των Μαρμάρων", μια σύνθεσή σας αφιερωμένη σε αυτό το σκοπό.
Η μουσική μπορεί να αφυπνίσει; Θεωρείτε ότι μια μελωδία μπορεί να προκαλέσει ένα κοινό αίσθημα;
Z.K.: Πιστεύω ότι η αφύπνιση μπορεί να λειτουργεί μόνο αν υπάρχει Γνώση και Αληθινό. Γνώση για να ξέρεις ποιος πραγματικά είσαι και Αληθινό αυτό που πηγάζει από την ψυχή σου. Οπότε αν η αφύπνιση λειτουργήσει σε ατομικό επίπεδο πρόκειται για το κάλεσμα της “διπλανής” πόρτας...
Αν πάλι λειτουργήσει σε συλλογικό επίπεδο τότε, πολύ πιθανόν, πρόκειται για κάτι τουλάχιστον μη γήινο...
Οπότε ναι. Η Ωδή για την Επιστροφή των Γλυπτών κάλεσε κάθε διπλανή πόρτα μέσα από τη Γνώση και το Αληθινό.
Οπότε ναι. Η Ωδή για την Επιστροφή των Γλυπτών κάλεσε κάθε διπλανή πόρτα μέσα από τη Γνώση και το Αληθινό.
Από που αντλείτε την έμπνευσή σας; Από τυχαία γεγονότα της καθημερινότητάς σας; Από ανθρώπους; Από την ιστορία και τον πολιτισμό;
Z.K.: Όπως περιγράφει και “Ο Σοφιστής (ή περί όντος) του Πλάτωνα”, Ο κόσμος μας χαρακτηρίζεται εκ πρώτης όψεως από το αισθητό και το νοητό. Συνεπώς είμαστε οντολογικά δέσμιοι του διαφορετικού, οπότε η επικοινωνία με την ιδέα-έμπνευση είναι δυνατή μέσω της ταυτότητας και της ετερότητας. Η κύρια “αντλία” των ιδεών μου, είναι ο Πολιτισμός και το Όλον-Σύμπαν.
Σήμερα στην Ελλάδα, υπάρχει θεωρείτε σοβαρή μουσική παιδεία;
Z.K.: Γίνονται προσπάθειες αλλά δεν αρκεί. Η παιδεία ειδικά για τον Έλληνα αρχίζει και τελειώνει στην πανίσχυρη Ελληνική γλώσσα του και τα Ομηρικά Έπη. Όταν αυτά τα δύο τα “κλαδεύεις”, τότε κλαδεύεις ανθούς και σπέρνεις κάκτους. Κλειδί για την παιδεία του Έλληνα, είτε είναι μουσική, είτε είναι ζωγραφική, είτε είναι μαθηματικά, θα είναι πάντοτε η ορθή χρήση της πανίσχυρης γλώσσας του. Και ο σεβασμός γενικότερα...
Τι κερδίζει ο άνθρωπος από τη μουσική;
Z.K.: Και οι δύο κερδίζουν. Κανείς δεν χάνει. Ο ένας θα αναζητεί τον άλλο. Πάντα...
Μοιράζετε το χρόνο σας ανάμεσα σε Ελλάδα και Γαλλία. Ποια χώρα σας δίνει περισσότερα ερεθίσματα για δημιουργία;
Z.K.: Το εξωτερικό γενικά αντιμετωπίζει με σεβασμό το κάθε σου ερέθισμα από όπου και αν αυτό προέρχεται... Η κύρια “αντλία” όμως των ιδεών μου, είναι ο Πολιτισμός και το Όλον-Σύμπαν.
Αν δεν υπήρχε η μουσική στη ζωή σας, αν δεν ήσασταν μουσικοσυνθέτης, τι θα μπορούσατε να είστε; Υπάρχει αντίβαρο σε αυτό που σας προσφέρει η μουσική;
Z.K.: Δεν γνωρίζω αν θα μπορούσε να υπάρχει αντίβαρο για τον απλούστατο λόγο ότι δεν ανέπτυξα κάποιες άλλες έμφυτες δεξιότητες που μπορεί να έχω ως άνθρωπος. Αν όμως ρωτήσω βαθιά τον εαυτό μου ένα από τα δύο σίγουρα: Αστροφυσικός ή να συμμετείχα σε ένα πραγματικό παγκόσμιο οργανισμό εξάλειψης της βίας κατά των ζώων!
Σας ευχαριστώ πολύ για το όμορφο ταξίδι των τεχνών και των γραμμάτων.
Για την ταινία Sur toute la ligne | Ως το κόκκαλο...
Η Λορέν, δημοσιογράφος στο Παρίσι, αναστατώνεται όταν μαθαίνει πως ο παιδικός της φίλος Τομ, ερευνητής σε μεγάλη φαρμακευτική εταιρεία, πέθανε από υπερβολική δόση μορφίνης. Με τη βοήθεια της Κεϊλί, της Εντίτ και της Εβελύν, ξεκινά έναν αγώνα για να ξετυλίξει την πλεκτάνη γύρω από το θάνατό του. Κυνηγημένη στους δρόμους του Παρισιού από αυτούς που δεν θέλουν να δουν τα μυστικά τους εκτεθειμένα, η Λορέν θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να αποκαταστήσει την αλήθεια.
Σκηνοθεσία: Θοδωρής Κουτσαύτης
Σενάριο: Γιάννης Χαραλαμπόπουλος, Θοδωρής Κουτσαύτης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Θοδωρής Κουτσαύτης
Μοντάζ: Μυρτώ Καρρά
Ήχος: Cyril Levy, Άρτεμις Κορνηλίου
Μουσική: Zorzes Katris
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Marie-Laure Coulmin
Κοστούμια: Marie-Laure Coulmin
Με τους: Μυρτώ Θεοδωράκη (Λορέν), Masa Burgic (Zoria), Amelie Ayadi (Kaylee), Clemence Miquel (Evelyn), Marianne Millet (Edith), Florian Miguel (Tom), Teddy Bogaert (Paul), Pierre-Jerome Coulmin (θυρωρός)
Παραγωγός: Αντιγόνη Γαβριατοπούλου
Παραγωγή: A&G Films Media Entertainment T.+30 210 6985 107 F.+30 211 1170 972
Χώρα Παραγωγής: Ελλάδα-Γαλλία
Συμπαραγωγή: Pierre-Jerome Coulmin T.+33 1 4131 1396 contact@artcape.com
