Το ερωτηματολόγιο Ριντ Φερστ για τα νέα βιβλία.
Ή αλλιώς, όχι μόνο το ερωτηματολόγιο του Προυστ.
Ή αλλιώς, όχι μόνο το ερωτηματολόγιο του Προυστ.
Πως σας ήρθε η ιδέα;
Ρ.Π.Κ.: Η έμπνευση για τη "Μάχρια της Λήθης", ήρθε το 2004 συγκεκριμένα, ενώ ήμασταν για καφέ μαζί με δυο καλούς μου φίλους ,τον Ζαχαρία Κατσακό (από τους σπουδαιότερους κριτικούς λογοτεχνίας που έχουμε σήμερα πανελλήνια) και τον φιλόλογο Λευτέρη Διγενάκη. Ο Ζαχαρίας μου πρότεινε να γράψω κάποτε για μια μοιραία γυναίκα που θα μπορούσε ν’ αναστατώσει ζωές κι ένα κόσμημα που να συνδέεται μαζί της μ’ ένα παράδοξο τρόπο. Σημείωσα την πρόταση σ’ ένα μπλοκάκι, αλλά αυτό κάπου παράπεσε και ξεχάστηκε. Το ανακάλυψα ξανά το 2009 κι η ιδέα αυτή πυροδότησε άμεσα τη φαντασία μου.
Που γράψατε το βιβλίο σας;
Ρ.Π.Κ.: Στη Χερσόνησο στο εξοχικό μας δίπλα στη θάλασσα και στο γραφείο μου, σε απόλυτη απομόνωση, στο σπίτι μου στο Ηράκλειο Κρήτης.
Πόσο χρόνο σας πήρε η συγγραφή;
Ρ.Π.Κ.: Το ένα τέταρτο του βιβλίου γράφηκε το 2009 με χαλαρά διαλείμματα, ακολούθησε σιωπή τριών χρόνων κι έπειτα η συνέχειά του γράφηκε με εξαντλητικούς, πυρετώδεις ρυθμούς -έντεκα ώρες συγγραφής την ημέρα- μέσα σε έξι μήνες, χρόνο ρεκόρ για ιστορικό μυθιστόρημα.
Πως θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας με δυο λόγια;
Ρ.Π.Κ.: Η "Μάχρια της Λήθης" είναι ένα γοητευτικό ταξίδι στο χρόνο, σε τόπους σκληρούς αλλά και μαγικούς, που τους στιλβώνει η αχλή της Ιστορίας και του μύθου, ταυτόχρονα με την ανάγκη των ηρώων να σπάσουν τα δεσμά τους και να πορευτούν όπως αυτοί ποθούν κι ονειρεύονται.
Θέλετε να μας δώσετε μια περιγραφή;
Ρ.Π.Κ.: Σας απαντώ με το κείμενο που αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Κρήτη 1867, Λασίθι. Μες στην καρδιά της Κρητικής επανάστασης γεννιέται ένα κορίτσι, άνομος καρπός της κόρης ενός άρχοντα της περιοχής κι ενός αντάρτη. Το νεογέννητο δίνεται για υιοθεσία σε ζευγάρι Τούρκων, εν αγνοία της οικογένειας, ενώ ο παππούς του βρέφους του χαρίζει ένα βαρύτιμο αρχαίο κόσμημα, με την ευχή και την κατάρα να μην το αποχωριστεί ποτέ. Είναι συνυφασμένο με τη μοίρα του...
Έτσι ξεκινάει η ιστορία της πανέμορφης Μάχρια, που θ’ απλωθεί στη συνέχεια και θ’ αγκαλιάσει την Κρήτη των αιματοβαμμένων αγώνων, την Κωνσταντινούπολη των χρόνων της βασιλείας του Αβδούλ Χαμίτ του Β ́, την Έφεσο, το Αιγαίο πέλαγος την εποχή του τέλους της πειρατείας, τη γοητευτική Μασσαλία και το κομψό Παρίσι των αρχών της Μπελ Επόκ.
Ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα, πρωτότυπο σε δομή και σύλληψη, με μια πλειάδα ηρώων, που αναπνέουν στον κοφτό ρυθμό της ιστορίας –έρμαια των παθών και των λαθών τους–, ανάμεσα από συγκλονιστικούς έρωτες, τεκμηριωμένα ιστορικά γεγονότα, περιπέτειες, ίντριγκες, μάχες και ναυμαχίες, αλλά και παριζιάνικα μπιστρό, πολυτελείς επαύλεις και αίθουσες τέχνης, συνθέτοντας την ολοζώντανη νωπογραφία μιας ολόκληρης εποχής που σημάδεψε τα τέλη του 19ου αιώνα και συνεχίζει...
Τι αγαπήσατε περισσότερο σε αυτό το βιβλίο;
Ρ.Π.Κ.: Την εποχή, την ανεξάντλητη γοητεία τόπων, πολιτισμών, την περιπλάνηση μέσα στους δαιδάλους της ιστορίας, την προσπάθεια ν’ απεικονίσω πράγματα που δεν έχω ζήσει, να πλάσω χαρακτήρες και να μπω πίσω από τα προσωπεία τους...
Την ανεξάντλητη περιπέτεια της συγγραφής, την περιγράφω σ’ ένα μου ποίημα(από "Τα νεαρά ποιήματα" Εκδόσεις Γαβριηλίδη 2013)
ΤΟ ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ ΤΩΝ ΜΥΘΩΝ
Υπάρχω κι όμως άφαντη
Μες σ’ όλα τα βιβλία μου
Να εμφυσώ κάθε φορά πνοή
Στο κουκλοθέατρο των μύθων
Ήρωες και καθάρματα
Η φαντασία μου πλάθει
Ενώ εγώ
Ενώ εγώ
Γερά περιχαρακωμένη
Πίσω απ’ τις μορφές
Όλο σπουδή κατασκοπεύω
Τους νεογέννητους μου χαρακτήρες
Βρίσκω αρκετές
Με τον εαυτό μου ομοιότητες
Μα πιο πολύ είμαι άλλη
Άντρας γυναίκα ή παιδί
Νέος στην ωριμότητα ή γέρος
Ποτέ δε μ’ ένοιαξε
Πάνω στου νου το άρμα
Περνοδιαβαίνοντας
Τις ομορφιές του κόσμου
Καταγοητευμένη απ’ τη μαγεία
Των ρόλων
Των ρόλων
Μετάξια ενδύομαι και πέπλα
Φτωχικά ρούχα ή κοστούμια
Και βλέπω με τα μάτια τους
Μιλώ με τη φωνή τους
Πονώ μέσα τους
Κλαίω και βρίζω
Αγαπώ μοιράζομαι
Φοβάμαι συγκρούομαι
Καταρρέω
Καταρρέω
Σκοτώνω και πεθαίνω
Κανέναν δεν χειραγωγώ
Ελεύθεροι οι ήρωες αφήνονται να με καθοδηγούν
Να μου ζητούν μ’ αυθάδεια συμμετοχή και δράση
Είμαι κερί στα χέρια των πλασμάτων μου
Αφού τις αμαρτίες μου κατέχουν
Ποιος είναι ο πιο αγαπημένος σας ήρωας και γιατί;
Ρ.Π.Κ.: Ασφαλώς ο Ζακ. Ο πλέον αγαπημένος και αντιφατικός, ο ολοζώντανος Γάλλος Ζακ Μαρσό, από τη Λυών. Πολύ νέος, μόλις είκοσι δύο ετών, ήρθε σαν έκτακτος απεσταλμένος, στην πρεσβεία της Ινσταμπούλ, κατευθείαν από την Αλεξάνδρεια. Τοποθετήθηκε αμέσως στη θέση του γραμματέα. Ο ανοιχτόκαρδος χαρακτήρας του και το πηγαίο, ολόλευκο του χαμόγελο, σε συνδυασμό με το αστραφτερό του πνεύμα και την μανία του για τάξη και οργάνωση-πράγματα βασικά που μετρούν πολύ, σε οποιανδήποτε δουλειά, πόσο μάλλον σε μια τέτοια απαιτητική θέση –τον κάνουν από την πρώτη στιγμή συμπαθή στους πάντες. Αυτός ο αψεγάδιαστα ντυμένος και πανέμορφος νέος, που διαθέτει ευγένεια, αριστοκρατικούς τρόπους, τεράστια γνώση, οξύτατη αντίληψη και μια ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ, συνθέτοντας μ’ όλα τα παραπάνω ένα μοναδικό στυλ, δυστυχώς παραπαίει ανάμεσα σε αμαρτωλά πάθη, περίεργες ηδονές και εξαρτήσεις. Τελικά ερωτεύεται και συμπαρασύρει στη δίνη του πρώτου έρωτα την αθώα Μάχρια. Είναι ένα δαίμονας με την μορφή ενός αγγέλου, που ανατρέπει τα πάντα στο πέρασμά του και αρνείται πεισματικά να πεθάνει. Όμως ενώ εγώ τον έχω ξεγράψει και θέλω να τελειώνω μια ώρα αρχύτερα μαζί του, σχεδιάζοντας σχολαστικά τη δολοφονία του, εκείνος μου εμφανίζει μια άλλη, ευάλωτη κ τρυφερή πλευρά του, κάνοντάς με να προβώ στην απόλυτη ανατροπή. Για πρώτη φορά ήρωάς μου μάχεται στην κυριολεξία μαζί μου για την επιβίωσή του στο μυθιστόρημα και τελικά με νικά κατά κράτος...
Τι προσφέρει αυτό το βιβλίο στον αναγνώστη, βιβλιόφιλο ή βιβλιοφάγο;
Ρ.Π.Κ.: Ελπίζω, αναγνωστική απόλαυση και εμπειρία, γλωσσικό πλούτο και γνώση, θα του εγείρει επίσης ερωτήματα, θα τον κρατήσει σε αγωνία, θα βαδίσει στα ίδια βήματα με τους ήρωες, θα τους συμπονέσει, θα οργιστεί αλλά και θα ταυτιστεί μαζί τους.
Ποια είναι η μεγαλύτερη αγωνία σας;
Ρ.Π.Κ.: Μη γίνω ανήμπορη και δεν μπορώ να παράγω πνευματικά.
Φοβάστε...
Ρ.Π.Κ.: Παραφράζοντας τον Καζαντζάκη: "Δε φοβάμαι τίποτα. Είμαι ελεύθερη..."
Αγαπάτε...
Ρ.Π.Κ.: Αγαπώ τη ζωή, την οικογένειά μου, τους φίλους μου, την τέχνη μου. Μέσα από πολλές αντιξοότητες έμαθα να χαίρομαι την κάθε μέρα, την κάθε στιγμή.
Ελπίζετε...
Ρ.Π.Κ.: Σ’ ένα καλύτερο μέλλον για τον κόσμο όλο.
Προσεύχομαι για υγεία και καλύτερες μέρες...
Θέλετε...
Ρ.Π.Κ.: Συνθήκες ανθρώπινες για όλους Έλληνες και ξένους, ψωμί και δουλειά κυρίως για τα νέα παιδιά που αναγκάστηκαν να πάρουν το δρόμο της ξενιτιάς. Αξιοπρέπεια κι ασφάλεια για τον καθένα μας, αληθινά χαμόγελα κι επιστροφή στις παλιές καλές μέρες, στην εποχή της αθωότητας...
Ποιοι αναγνώστες θα λατρέψουν αυτό το βιβλίο;
Ρ.Π.Κ.: Οι αναγνώστες που αναζητούν την καλή λογοτεχνία, το ιστορικό υπόβαθρο στο βιβλίο, αυτοί που ψάχνουν να συνδυάσουν τη γνώση με την ευχαρίστηση, όσοι αγαπούν την γλώσσα, που είναι η ψυχή του συγγραφέα κι η καρδιά του κάθε έργου... Όσοι θέλουν να διαβάσουν ένα μυθιστόρημα που θα θυμούνται για πολύ καιρό...
Γιατί πρέπει να το διαβάσουμε;
Ρ.Π.Κ.: Για όλα τα παραπάνω, αλλά γιατί να σκοντάφτουμε στη λέξη "πρέπει";
Γιατί δεν πρέπει;
Ρ.Π.Κ.: Είστε ελεύθεροι και να μην το διαβάσετε.
Που/πως μπορούμε να βρούμε το βιβλίο σας;
Ρ.Π.Κ.: Κυκλοφορεί μέσω των εκδόσεων Λιβάνη σε όλα τα βιβλιοπωλεία σε όλη την Ελλάδα.
Που μπορούμε να βρούμε εσάς;
Ρ.Π.Κ.: Θα με βρείτε στο Ηράκλειο Κρήτης, Αθ. Διάκου 19, 71306, στο μέηλ μου ( renapetropoulou@gmail.com) επίσης αλλά και στο μπλογκ μου.
Θα χαρώ ν’ ακούσω τα σχόλια σας...
Ποιο χρώμα του ταιριάζει;
Ρ.Π.Κ.: Ασφαλώς το υπέροχο μπλε ηλεκτρίκ του εξώφυλλου, το βαθύ μπλε της θάλασσας.
Ποια μουσική;
Ρ.Π.Κ.: Τα περήφανα ριζίτικα της Κρήτης, το Δημοτικό "Τζιβαέρι", Ο "Κεμάλ" των Νίκου Γκάτσου και Μάνου Χατζιδάκι, αλλά και το υπέροχο βαλς "Τα Κύματα του Δουνάβεως" του Γιόχαν Στράους.
Ποιο άρωμα;
Ρ.Π.Κ.: Το άρωμα των μύθων... Το Tresor της Lancome.
Ποιο συναίσθημα;
Ρ.Π.Κ.: Αγάπη. Μητρική, πατρική, ερωτική... Ατέλειωτη αγάπη.
Αν δεν ήταν βιβλίο, τι θα μπορούσε να είναι;
Ρ.Π.Κ.: Ταινία.
Αν δεν ήσασταν συγγραφέας τι θα μπορούσατε να είστε;
Ρ.Π.Κ.: Ίσως σκηνοθέτης ή θα μπορούσα ενδεχομένως να ασχοληθώ με το τραγούδι.
Ποιον συγγραφέα διαβάζετε ανελλιπώς;
Ρ.Π.Κ.: Δεν είναι μόνο ένας αλλά πολλοί. Ενδεικτικά αναφέρω εκτός από τον μέγα Καζαντζάκη, τους Βλαντιμίρ Ναμπόκωφ, Λεονάρντο Παδούρα, Φερνάντο Πεσσόα, Μάργκαρετ Άτγουντ, Ισίδωρο Ζουργό, Αύγουστο Κορτώ και τους μεγάλους κλασσικούς, Ντίκενς, Ντοστογιέφσκι, Τολστόι.
Σας έχει επηρεάσει άλλος συγγραφέας στον τρόπο που γράφετε ή σκέφτεστε ή ζείτε; Ποιος/ποιο βιβλίο;
Ρ.Π.Κ.: Οι Ισπανοί Χαβιέρ Μαρίας και Αντόνιο Μ. Μολίνα. Τα βιβλία τους "Αύριο στη μάχη να με σκεφτείς" του πρώτου και "Ο Πολωνός ιππέας" του δεύτερου, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην περαιτέρω καλλιέργεια και μετεξέλιξη της γραφής μου.
Οι ήρωές σας μπορούν να σας κατευθύνουν ή εσείς και μόνο ορίζετε την συνέχεια και τις τύχες τους;
Ρ.Π.Κ.: Θα βρείτε την απάντησή μου σε προηγούμενες ερωτήσεις σας.
Τι χρειάζεται κάποιος για να γράψει; Φαντασία ή εμπειρία;
Ρ.Π.Κ.: Και τα δυο παραπάνω οπωσδήποτε αλλά χρειάζεται επίσης 50% ταλέντο κι όλα τα υπόλοιπα είναι σκληρή, απαιτητική, επίπονη δουλειά.
Τι καθορίζει την επιτυχία ή την αποτυχία σε ένα βιβλίο;
Ρ.Π.Κ.: Αν το γνωρίζαμε θα γράφαμε όλοι best seller. Δίνω όμως και μια άλλη εκδοχή:
Αποτυχημένο βιβλίο είναι αυτό που δεν θα καταφέρει το σκοπό του. Δηλαδή να ελκύσει τον αναγνώστη, να τον συναρπάσει, να τον ταξιδέψει, να τον ταρακουνήσει, να τον προβληματίσει, να τον κάνει να ταυτιστεί με τους ήρωες, να ανακατευτεί μαζί τους, να συμμετέχει, να κλάψει... Αποτυχημένο βιβλίο είναι εκείνο, που ο εκείνος που θα το διαβάσει, θα θεωρήσει ότι έχασε το χρόνο του μαζί του. Ενώ αντίθετα επιτυχημένο θεωρείται ένα έργο που συμπληρώνει όλα τα παραπάνω συν εκείνη τη γλύκα που θ’ αφήσει στις αισθήσεις του αναγνώστη, όταν εκείνος θα κλείσει το βιβλίο και θα τον κάνει να σκεφτεί ότι όντως το περιεχόμενο του άξιζε τα χρήματα αλλά κυρίως τον πολύτιμο χρόνο που του διέθεσε, τον προβλημάτισε, πήρε πράγματα μέσα απ’ αυτό. Δεν κατανάλωσε.
Η βιβλιοφαγία είναι/μπορεί να γίνει κατάχρηση;
Ρ.Π.Κ.: Κάλλιστα μπορεί. Είναι από τις πιο γλυκές και ωφέλιμες καταχρήσεις. Απλά χρειάζεσαι άφθονο χρόνο αλλά και χρήμα, μια που το βιβλίο είναι ακόμα ακριβό αγαθό στην Ελλάδα...
Ποιον τίτλο βάζετε στο βιβλίο της ζωής σας;
Ρ.Π.Κ.: Ο Οράτιος (Ρωμαίος, Λυρικός ποιητής του 1ου αιώνα π.Χ.) στο ενδέκατο ποίημα του πρώτου βιβλίου των Ωδών αναφέρει τη φράση κι αφού η ζωή είναι λίγη, κλάδευε τη μακρινή ελπίδα.
"Άδραξε τη μέρα"
Carpe diem
 |
| Εξώφυλλα βιβλίων της Ρένας Πετροπούλου Κουντούρη. Φωτογραφία πορτραίτο της ίδιας και φωτογραφίες από δραστηριότητές της σε σχολεία από το προσωπικό της αρχείο. Σε εκείνη με το πιάνο, δύο μαθήτριες Λυκείου μελοποίησαν ποιήματά της. Στις έγχρωμες εικόνες το εξώφυλλο του νέου της μυθιστορήματος "Η Μάχρια της λήθης". |
Ρ.Π.Κ.: Σας ευχαριστώ θερμά, για την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη.
¤
Το ερωτηματολόγιο Ριντ Φερστ διανέμεται αποκλειστικά από το koukidaki και αφορά νέες κυκλοφορίες βιβλίων.
Θέλετε να απαντήσετε στο ερωτηματολόγιο; Ακολουθήστε τον σύνδεσμο.
