Στο ύστατο έργο του, ο Ερρίκος Ίψεν, ώριμος δραματουργός πια, φαίνεται να τον απασχολεί το ερώτημα της πραγματικής αξίας της τέχνης -έχει τη δύναμη να κάνει τη ζωή καλύτερη;- ενώ αναζητεί το λόγο της ίδιας του της δραστηριότητας. Του δημιουργού. Σχολιαστές του συγγραφέα αναγνωρίζουν μέσα στο έργο τη σχέση του γάλλου γλύπτη Ογκύστ Ροντέν με την Καμίγ Κλοντέλ και την τραγική κατάληξή της. Ο Ίψεν αναφέρεται στο είδος της αγάπης που απορροφά την ενέργεια του άλλου, ακυρώνει την ύπαρξή του, τον καταδικάζει σε αναπηρία ενώ όλοι οι ήρωες, θαρρείς ομοιώματα νεκρών, πασχίζουν να πάρουν ανάσα. Να ζήσουν.
«Όταν εμείς οι νεκροί ξυπνήσουμε, καταλαβαίνουμε ότι δεν ζήσαμε ποτέ.»
Η Ιρένε ποζάρει, για χρόνια, ολόγυμνη στον γλύπτη Ρούμπεκ. Επιθυμεί να δώσει το Είναι της στον καλλιτέχνη και τον ερωτεύεται μέχρι "θανάτου". Εκείνος, αν και μαζί της φτάνει στο αποκορύφωμα της τέχνης (του), επιλέγει να αποστασιοποιηθεί και, ως συνέπεια, με την ολοκλήρωση του έργου χωρίζουν οι δρόμοι τους. Εκείνη συνεχίζει γνωρίζοντας άλλους άντρες που στο τέλος εκδικείται. Τους "αφήνει" -αποχωρεί από τη σχέση με τον τρόπο της- πριν την "αφήσουν" -δε θα επιτρέψει σε κανέναν να την αφήσει- για πάντα. Ο Ρούμπεκ ενώνει την ανούσια ζωή του με τη Μάγια σε μια συμβατική σχέση συνήθειας που, μοιραία, τους οδηγεί σε αδιέξοδα.
Μετά από χρόνια, η Μάγια, αντιλαμβανόμενη το αδιέξοδο της σχέσης της, αλλά της ίδια της της ζωής, αναζητά νέες περιπέτειες στην παρέα ενός (αιώνιου;) κυνηγού που θα την απελευθερώσουν από την άχαρη, άνευρη, μουντή πραγματικότητα και, παράλληλα, ο Ρούμπεκ συναντά πάλι τη Μούσα του. Έτσι ξεκινά η υπαρξιακή σύγκρουση. Όλων, για όλους, σε όλους. Ζωντανοί νεκροί όλοι τους αναζητούν την ανάσταση.
Η Ιρένε περιφέρεται σαν νεκρή, επειδή είναι νεκρή. Ίσως επειδή είναι εκείνη που έχει αντιληφθεί περισσότερο όλων πόσο νεκρή είναι. Ο ανεκπλήρωτος έρωτάς της και το δώσιμο -σώμα και ψυχή- στον γλύπτη τής ρούφηξαν όλη της τη ζωή.
Θα καταφέρουν να ικανοποιήσουν τα απωθημένα τους; Και με ποιο τίμημα; Θα καταφέρουν να απαλλαγούν από τις παρωπίδες που θάβουν τις επιθυμίες τους; Από τις κοινωνικές συμβάσεις, την ηθική, τα καθήκοντα;
Είναι φανερό ότι ένα τέτοιο κείμενο δε προσεγγίζεται επιδερμικά ενώ οι πλούσιοι συμβολισμοί του χρίζουν μεγάλης έκτασης. Ο Ίψεν "παίζει" με την Ανάσταση των "νεκρών" του. Ψυχική, σωματική, πνευματική...
Tο έργο του Ίψεν, σε σκηνοθεσία Σοφίας Αλεξανιάν, μπορείτε να το παρακολουθήσετε όλο τον μήνα Ιούνιο, στα πλαίσια των Θεατρικών Συνθέσεων III, στο Beton7.
Μια παραλία, σε κάποια νότια θάλασσα της Νορβηγίας, μας υποδέχτηκε στη σκηνή, δημιουργημένη με ευφάνταστο πρωτότυπο τρόπο. Όπως μας εξήγησε η ίδια η Σοφία Αλεξανιάν έπρεπε να αφαιρεθούν κάποια εδάφια από το κείμενο για να μπορέσει η παράσταση να ανέβει στα πλαίσια του φεστιβάλ (Θεατρικές Συνθέσεις ΙΙΙ) καθώς δεν έπρεπε να υπερβαίνει τη μία ώρα. Όμως, το αποτέλεσμα δεν αφαιρεί από το έργο την ουσία, ούτε χάνεται ο ειρμός, ή ο προβληματισμός του συγγραφέα στα θέματα που θίγει. Το σύνολο έδεσε όμορφα και αρμονικά και όλοι οι ηθοποιοί βοήθησαν προς το καλύτερο. Το διαχρονικό κείμενο ανέβηκε στην πόλη πιστό στην ιδέα του κλασικού δραματουργού όμως με φρέσκο, νεανικό άνεμο σαν αποτέλεσμα των επιλογών της σκηνοθεσίας-σκηνογραφίας.
Από το δελτίο τύπου:
Τι θα συμβεί, αν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί;
Τι θα συμβεί όταν τέσσερις άνθρωποι ανακαλύψουν ποιοι είναι και τι ζητάνε; Όταν ανακαλύψουν ότι η ελευθερία του ενός εμποδίζει την ελευθερία του άλλου; Όταν συνειδητοποιήσουν ότι δεν έζησαν ποτέ; Τι θα συμβεί όταν συναντηθούν και οι τέσσερις στο χείλος του γκρεμού;
Το έργο πραγματεύεται τις ανθρώπινες σχέσεις, την απελευθέρωση από την κοινωνικοπολιτική επιρροή και τη στροφή προς την ατομική ελευθερία.
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Σοφία Αλεξανιάν
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Ερμηνεύουν: Θάνος Καψοράχης, Κλεοπάτρα Εμμανουήλ, Μαρία Μανόνα και Θωμάς Διακοδαυίδ.
Τόπος: BETON7, Πύδνας 7, Βοτανικός, 2107512625
Χρόνος: Ιούνιος 2014, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00