 |
| "Τελευταία πόλη" του Διονύση Μαρίνου |
Το θλιβερό αύριο τριών ανθρώπων που βιώνουν τον άδικο πόλεμο που σκάρωσαν άλλοι για λογαριασμό τους. Οι τρεις τους αντανακλούν την εικόνα ολόκληρου του έθνους εκείνου που δέχεται τα πυρά στη γη του. Οι τρεις τους, που ποτέ δε θα επέλεγαν τη βία, το σκοτάδι, το μαχαίρι, τον ξεριζωμό... ένα τεράστιο τίποτα πίσω και το άγνωστο, αλλά απαισιόδοξο, μέλλον μπροστά. Οι τρεις τους σε ένα ταξίδι που ονομάζεται σωτήριο αλλά μόνο τραγικό μπορείς να το ορίσεις.
Η ύστατη προσπάθεια του ανθρώπου που μετρά τα όριά του πάνω σε ακραίες συνθήκες και μια λύτρωση που την προσφέρει μόνο ο θάνατος.
Η πορεία πρέπει να συνεχιστεί ακόμη και ανέλπιδη ή άνιση καθώς, εκείνοι που δεν έχουν τίποτα άλλο να χάσουν γιατί τα έχουν κιόλας χάσει όλα, οφείλουν στους εαυτούς τους μια ελπίδα ζωντανή.
Ο πόλεμος των όπλων και ο πόλεμος για την επιβίωση.
Ο Διονύσης Μαρίνος γράφει τούτη την ιστορία με τα πιο μελανά χρώματα, με πάθος και μαύρο συναίσθημα, με αίμα, με απολιθώματα όντων που άλλοτε έμοιαζαν άνθρωποι και καταφέρνει να αναπαραστήσει μπροστά στα μάτια τού αναγνώστη του μια κόλαση. Την κόλαση του πολέμου των ανθρώπων προς τον άνθρωπο. Την κόλαση εκείνου που στρέφει το μαχαίρι στον δίπλα του. Κάποιες φορές επειδή το παιχνίδι παίζεται με έναν μόνο κανόνα. Η ζωή σου ή η ζωή μου. Άλλοτε, επειδή έχει χάσει κάθε συναίσθημα λύπης, φόβου, τρόμου, φρίκης, ανθρωπιάς, πόνου. Τελικά, επειδή ο θάνατος είναι η ενσάρκωση της λύτρωσης που δε θα φτάσει με τη ζωή.
Σε μια κλίμακα φρίκης και γκρίζου, αυτό το μυθιστόρημα φτάνει ως το πιο μαύρο του αίματος ενώ φέρει την οσμή της σαπισμένης σάρκας. Ο συγγραφέας του έχει χρησιμοποιήσει όλες τις φράσεις που χώρεσαν στις σελίδες του για να περιγράψει την κτηνωδία, τον όλεθρο, την ύψιστη απώλεια, την πείνα και τη δίψα, την ύστατη προσπάθεια, τη συνθλιβή, το χάος, το ουρλιαχτό, τον κίνδυνο, την ερημιά, την αποστέωση, το κάψιμο... βάζοντας στη σειρά λέξεις όπως αποφορά, κουφάρι, σάρκωμα, τάφρος, φευγιό, κτήνος, πένθος, απόβλητο, χαμοζωή, σύγκρυο, αφανισμός, ξερίζωμα, παραφροσύνη, αχός... χωρίς να τσιγκουνευτεί το μελανό των αποχρώσεων, χωρίς φειδωλούς σχηματισμούς αισθημάτων απόγνωσης, χωρίς φίλτρο ελπιδοφόρας νίκης, χωρίς μάσκα δηλητηριωδών αερίων.
Σε μια σύντομη κουβέντα για το βιβλίο του μου λέει:
Τι σας έκανε να ασχοληθείτε συγγραφικά με τον πόλεμο και τον ξεριζωμό;
Δ.Μ.: Ένα αντικειμενικό γεγονός κι άλλο ένα ευρείας θέασης του κόσμου. Το πρώτο έχει να κάνει με την προσωπική (επιτόπια) καταγραφή των γεγονότων, στην περιοχή των Βαλκανίων. Βρέθηκα στις συγκεκριμένες περιοχές, είδα τα επίχειρα του πολέμου, τις πληγές που άφησε στα πρόσωπα των ανθρώπων, την μαυρίλα πάνω στα κτήρια, το μίσος που σαν κόκκοι άμμου απλώθηκε παντού. Ωστόσο η έννοια του ξεριζωμού, είτε αναγκαστική λόγω πολέμου, είτε μεταφορική ( μια μορφή εσωτερικής μετανάστευσης), είναι ζητήματα που με ενδιαφέρουν να ακουμπάω. Αυτό προσπάθησα να κάνω και στην «Τελευταία Πόλη».
Μία θάλασσα γίνεται ο απώτερος σκοπός καθώς συμβολίζει την ύστατη ελπίδα. Πάντα υπάρχει ή οφείλει να υπάρχει μια τελευταία ελπίδα...
Δ.Μ.: Η ελπίδα: αυτό το τέρας που ζητάει συνεχώς θύματα. Για τα κοινά, τα υλικά, θα ήταν καλύτερο να χρησιμοποιούμε την έννοια της προσδοκίας. Η ελπίδα είναι μια ευγενής αυταπάτη. Υπάρχει όσο αναπνέουμε και πεθαίνει με το γέρμα της ημέρας. Την επομένη μας περιμένει πάλι στην πόρτα. Σαν σκυλάκι που ζητάει να το βγάλουμε βόλτα. Τίποτα δεν οφείλει να υπάρχει ή να μην υπάρχει αντιστοίχως.
Άνιση η μάχη με το θεριό του πολέμου;
Δ.Μ.: Είναι άνιση κάθε μάχη που δίνει ο άνθρωπος και κυρίως αυτή με τον πυρήνα του εαυτού του. Ο πόλεμος δεν είναι τίποτα περισσότερο από την ακραία προβολή αυτών των πυρήνων σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο. Ακόμα και ο αθεράπευτα ειρηνιστής το γνωρίζει πολύ καλά: ο πόλεμος, όσο και αν αποτελεί στρέβλωση της λογικής, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του ανθρώπου.
Όταν ο άνθρωπος στερηθεί την περιουσία του, την πόλη του, τη χώρα του, τον πολιτισμό του, την οικογένειά του και κάθε φίλο του, την ελπίδα του για ένα μέλλον... πως (μπορεί) να συνεχίσει;
Δ.Μ.: Με το να σκεφτεί την ανασύνθεσή τους. Τίποτα δεν μένει, κάθε κύμα ανανεώνει τα κύτταρα της θάλασσας. Αν όλα αυτά χαθούν, αν η πτώση είναι αναπόφευκτη, τότε σημασία δεν έχει η δύναμη της πρόσκρουσης, αλλά η ταχύτητα της αντίδρασης. Σηκώνεσαι, σκουπίζεις τη σκόνη από τα ρούχα σου και συνεχίζεις. Είμαστε καταδικασμένοι να συνεχίζουμε. Πλάνητες μέσα σε μια έρημο που λέγεται κόσμος.
Πιστεύετε στον Φοίνικα; Πιστεύετε ότι από τις στάχτες αναγεννάται το καινούργιο;
Δ.Μ.: Καταρχάς πιστεύω στις στάχτες. Είναι ταπεινό υλικό, γιατί προκύπτει από την αποσύνθεση κάποιου άλλου, όμως, μας δείχνει τι είμαστε πραγματικά. Έχει οντολογική βαρύτητα η ύπαρξη της στάχτης. Ας φανταστούμε τι θα συνέβαινε, αν μέναμε αναλλοίωτοι. Τι φρικτή επανάληψη! Η έννοια του καινούργιου δεν είναι πάντα θετική. Το καινούργιο καλείται να δείξει την υπεροχή του έναντι του παλαιού. Φευ, όταν το καταφέρνει είναι ήδη (κι αυτό) παλιό. Φαύλος κύκλος!
Πως ξεκίνησε για εσάς το ταξίδι με τις λέξεις;
Δ.Μ.: Διαβάζοντας. Και συνεχίζεται με τον ίδιο τρόπο. Η ανάγνωση είναι η βασική μου ασχολία με τις λέξεις και όχι το γράψιμο. Δηλώνω αθεράπευτος «καταναλωτής» βιβλίων. Μόνο η προπόνηση μπορεί να σε κάνει καλύτερο γραφιά. Μαθαίνεις από τα κόλπα των δασκάλων, ακόμα και από τις αποτυχίες τους. Ή μάλλον κυρίως από αυτές.
Υπάρχει κάποιο θέμα που θα θέλατε να αγγίξετε; Κάτι που σας συναρπάζει, σας εμπνέει ή βρίσκετε ενδιαφέρον;
Δ.Μ.: Αν υπάρξει θα το αγγίξω. Έτσι και αλλιώς δεν με αφορά η επανάληψη του ενός βιβλίου, στην καρδιά κάποιου άλλου. Κάθε μυθιστόρημα έχει τη δική του ζωή και δεν πρέπει να μπλέκεται στα πόδια κάποιου άλλου. Με συναρπάζουν, με εμπνέουν και βρίσκω ενδιαφέροντα, όλα τα ανθρώπινα.
Δώστε μου σε μια φράση μια περιγραφή για...
...το θάνατο.
Ο ποιητής της ζωής.
Ο ποιητής της ζωής.
...τη ζωή.
Το μέγα μυστήριο.
...την πίστη.
Ηθική επιταγή άνευ αντικρίσματος.
...τον πόλεμο.
Το κυρίως έργο, στα διαλείμματα παίζει… ειρήνη.
...την ελπίδα.
Βασανισμένη αδερφή του ανθρώπου.
Τούτο το βιβλίο δε μιλάει για όμορφες μέρες και όνειρα. Μιλάει για πόνο ψυχής και σώματος, αλλά του αξίζει μια θέση... στην όποια βιβλιοθήκη.
***
Ο Διονύσης Μαρίνος προσφέρει σε δύο αντίτυπα του βιβλίου του σε δύο τυχερούς αναγνώστες του ιστότοπου. Συμπληρώστε τη φόρμα συμμετοχής που θα βρείτε πατώντας πάνω στις λευκές λέξεις για να μπείτε στην κλήρωση που θα γίνει στις 6.6.2013. Τελευταία ημέρα για τις συμμετοχές σας η 5η του Ιούνη. Τα βιβλία θα αποσταλούν στους τυχερούς από τον συγγραφέα. Τα ονόματα των νικητών θα ανακοινωθούν στο koukidaki ενώ οι ίδιοι θα ενημερωθούν και με προσωπικό μήνυμα στο ηλεκτρονικό τους ταχυδρομείο.
