Ένας καφές κάπου στην πόλη, μια από τις πρώτες ηλιόφωτες μέρες της Άνοιξης μαζί με όλες τις πρωταγωνίστριες της παράστασης "Μαμά τρέξε". Συζητάμε για το έργο φυσικά, συμφωνούμε ή διαφωνούμε -δεν έχει σημασία- και απολαμβάνουμε η μία την παρέα της άλλης. Έξι θηλυκά στο σύνολο, πού μας έφερε κοντά μία παράσταση. Όλες διαφορετικές αλλά και όλες ίδιες. Κοινός παρανομαστής το φύλο μας. Γυναίκες.
Αφήνω ανοιχτό το μαγνητοφωνάκι να καταγράψει στην αλάνθαστη μνήμη του τους ήχους μας. Το ξεχνάμε πάνω στο τραπέζι και αφηνόμαστε να μας παρασύρει η κουβέντα...
Δε θα μπορούσα να μεταφέρω στο σύνολό της την δίωρη κουβέντα μας. Θα προέκυπτε ένα τεράστιο κείμενο και θα περιείχε πολλές "άχρηστες" λεπτομέρειες της συζήτησης.
Έτσι, έκανα μια πρώτη απομαγνητοφώνηση με όλους τους διαλόγους και μετά έκοψα την κουβέντα μας αφήνοντας τα πιο ουσιαστικά σημεία. Διαβάζοντας τους διαλόγους, θα δείτε τις δικές μου εντυπώσεις σχετικά με την παράσταση, θα ανακαλύψετε στοιχεία από τις προσωπικότητες των ηθοποιών, θα μάθετε πληροφορίες για τη ζωή και τα βιώματά τους και, φυσικά, πως βλέπουν εκείνες τις ηρωίδες τους.
Ειρήνη Τζαβάρα (Μάργκαρετ): Υπάρχει η αίσθηση ότι αποδομεί το γάμο και γενικά την οικογένεια.
Μαρία: Δεν την αποδομεί όμως. Όλα τα θέτει χωρίς να αποσύρει τίποτα. Ό,τι θέλεις εσύ το αποσύρεις μέσα από τη δικιά σου εμπειρία. Και γι' αυτό επιμένω ότι είναι πολύ ωραίο έργο.
Μα, κι εμένα μου άρεσε πολύ. Είναι ωραίο έργο και δύσκολο για τον ηθοποιό. Όλες αυτές οι εν-αλλαγές. Από μωρό να μεγαλώσεις, από μεγάλη να ξαναμικρύνεις και πάει λέγοντας...
Μαρία: Έλα να μας δεις και μια Τετάρτη.
(πού υποδύεται εκείνη την Ντόρις, ενώ κάθε Πέμπτη παίζει η Κλαίρη τον ρόλο αυτό)
Αν τα καταφέρω... μακάρι.
(Η Μαρία με ρωτάει με τι ασχολούμαι και μιλάμε για το koukidaki. Όταν αναφέρω ότι κάνω διακοσμήσεις εσωτερικών χώρων η κουβέντα μεταφέρεται στο σκηνικό του έργου)
Μαρία: Στο έργο υπάρχει η αντίθεση του παλιού από το καινούργιο. Το παλιό το εκπροσωπεύει η Ντόρις και το καινούργιο, η γυναίκα, που μετά τον πόλεμο μπήκε στην παραγωγή, εξελήχθηκε μέσα από την Τζάκυ και τη Ρόζυ... Θα ήταν πολύ ωραίο να υπήρχε το πραγματικό πιάνο στη σκηνή. Θα έδινε μεγαλύτερη βαρύτητα ένα πραγματικό πιάνο με ουρά.
Ειρήνη: (για το πιάνο) Είναι η βάση τής Ντόρις (κάνει μαθήματα πιάνου) και το κλασικό στοιχείο, το διαχρονικό. Η διαφορετικότητα του δικού μας πιάνου, όμως, εμένα μου δίνει μεγαλύτερη ελευθερία. Δηλαδή, χρησιμοποιείται και σαν χρηστικό αντικείμενο. Και στο τέλος, που πουλιέται το πιάνο... μπορείς να θεωρήσεις απλά ότι δεν υπάρχει.
Το σκηνικό δουλεύει μια χαρά όπως το έχετε φτιάξει. Διότι το έργο περνάει από τη μία εποχή στην άλλη με απίστευτη ευκολία, οπότε δε μπορείς να δημιουργήσεις μία σταθερή εικόνα να την τοποθετήσεις εκεί.
Μαρία (προς εμένα): Τι άλλο σου άρεσε από το έργο;
Έχει όλες αυτές τις γρήγορες εναλλαγές, τα περάσματα από τη μία ηλικία στην άλλη, από τη μία εποχή στην άλλη, όμως το κάνει με έναν τέτοιο τρόπο ώστε εμείς που το βλέπουμε δε χανόμαστε... να μας μπερδέψει, να μας συγχύσει, να αμφιβάλλουμε... αυτή ποια είναι, σε ποια ηλικία..κ.ο.κ
Ειρήνη: Αυτόν ακριβώς το φόβο τον είχαν τα παιδιά. Μήπως μπερδέψουν οι ηλικίες.
Μαρία: Αλλά γι' αυτό και μας κέρδισε αυτό το κείμενο.
Μαρία (προς την Ειρήνη): Πότε το είχες δει εσύ;
Ειρήνη: Είχε παιχτεί στην Ελλάδα σαν "Μη σκοτώνεις τη μαμά"...
Ώστε, εκεί το πρόσεξες και ξεκίνησε όλο αυτό...
Ειρήνη: Όχι! Αλλιώς ξεκίνησε.. Μου είχαν δώσει μια σκηνή στη σχολή και το είχα αγαπήσει από εκείνον τον καιρό. Αργότερα, την εποχή που σκεφτόμουν να κάνω κάτι μαζί του, είχε αναλάβει άλλος θίασος να το ανεβάσει και μου το "κλέψανε"... μου κλέψανε την ιδέα, ας πούμε.
Μαρία: Πάντως είναι ένα κείμενο ζωντανό που μέσα από τη σκηνοθεσία έχει ένα ρυθμό και μια ετοιμότητα.
(σταματάει η κουβέντα διότι έχουν καταφθάσει οι Εύα και Μελίνα ...ακολουθεί ένα διάστημα μέχρι να τακτοποιηθούν... )
Ήθελα να σας ρωτήσω πως γεννήθηκε η συνεργασία.
Μαρία: Πάντα υπάρχει το ένστικτο πίσω από μια επαγγελματική συνεργασία που σου λέει ότι αυτή η συνεργασία θα έχει ένα αποτέλεσμα.
Εύα Θερμού (Ρόζυ): Εμείς, με την Ειρήνη, είχαμε συνεργαστεί και πέρσι.. στους μονολόγους.
Ειρήνη: Στο έργο χωρίς-me. Η ομάδα "Πράξον Ανομήματα" ξεκίνησε από εμένα και τη Ρόζυ και μία άλλη κοπέλα και επεκτάθηκε λόγω των αναγκών του έργου από τα υπόλοιπα κορίτσια.
(Διακόπτεται η κουβέντα από την άφιξη της Κλαίρης... Ακολουθούν διάφορα σχόλια περί τέχνης, θεατρικών αιθουσών, χορηγού του έργου κ.λ.π., παραγγελίες στο σερβιτόρο...)
Απευθυνόμενη στη Μελίνα: Θα ξαναδουλέψετε όλες μαζί; Υπάρχει κάποιο σχέδιο, υπάρχει σαν προοπτική στο μυαλό σας...
Μελίνα Σπάθη (Τζάκυ): Προς το παρόν δεν υπάρχει κάτι "έτοιμο" στο μυαλό μας.. αυτό θα το δείξει η πορεία. Νομίζω, όμως, ότι κάτι θα γίνει.
Πες μου για την Τζάκυ. Πως μπήκε στη ζωή σου, τι είναι για σένα η Τζάκυ, αν συμφωνείς μαζί της, κατά πόσο ταυτίζεσαι...
Μελίνα: Συμφωνώ σε κάποια, διαφωνώ σε άλλα.
Αν σου τύχαινε εσένα, στη Μελίνα, σε νεαρή ηλικία να σου έρθει ένα απρογραμμάτιστο παιδί. Τι θα έκανες;
Μελίνα: Μα, μου έχει έρθει! Υπάρχει αντιστοιχία, δηλαδή, με το ρόλο μου. Μου συνέβει στα 22 όταν σπούδαζα. Παντρεύτηκα και αναγκάστηκα να σταματήσω τις σπουδές μου για να μεγαλώσω το παιδί. Τώρα έχω ένα αγοράκι 10 χρονών! Με τη Τζάκυ εκεί διαφωνώ. Πού έδωσε το παιδί της χωρίς να προσπαθήσει. Αλλά βέβαια, μη ξεχνάμε ότι ήταν μόνη της. Κι εγώ αν ήμουν μόνη μου... δε ξέρω τί θα έκανα!
Εύα: Και πάλι δε θα το άφηνες.
Μελίνα: Ναι, εντάξει... αλλά, δε ξέρεις ποτέ!
Ας πιάσουμε την περίπτωση που θα το άφηνες. Δηλαδή, θα το έδινες σε κάποια οικογένεια. Θα πήγαινες αργότερα στην ενηλικίωσή του να του αποκαλύψεις την αλήθεια;
Μελίνα: Θα ήθελα. Αλλά, δε ξέρω αν θα το έκανα και δε ξέρω αν θα ήθελε το ίδιο το παιδί. Θα φοβόμουν πολύ την αντίδρασή του. Είναι μεγάλη ανατροπή για τη ζωή του παιδιού. Το σίγουρο είναι ότι μέσα μου θα υπήρχε μια πάλη, μια σύγκρουση αλλά, δε ξέρω τι θα έκανα τελικά.
Ειρήνη: Αυτήν την παληνδρόμιση την έχει μέσα στο έργο η Τζάκυ. Την βλέπουμε κάποιες στιγμές που θέλει αλλά μετά κάνει πίσω.
Εύα: Γιατί φοβάται τα αποτελέσματα.
Μελίνα: Ακριβώς! Δεν ξέρει τι θα γίνει!
(Στρέφω την προσοχή μου στην Εύα.)
Ας μιλήσουμε για το ρόλο. Πως μπήκε στη ζωή σου η Ρόζυ;
Εύα: Με πολύ αυτοσχεδιασμό, με παρακολούθηση νεανικών προγραμμάτων για να παρατηρώ δεκαεξάχρονα, γιατί απέχω λίγα χρόνια -οκτώ χρόνια- και κάπως έτσι ήρθε στη ζωή μου η Ρόζυ και με πολλή χαρά.
Αν ήσουν στην θέση της Ρόζυ, και κάποια στιγμή, στην εφηβεία σου, ανακάλυπτες την αλήθεια. Τι πιστεύεις ότι θα είχες κάνει εσύ, σαν Εύα;
Εύα: Θα είχα σοκαριστεί σίγουρα. Αυτή είναι η πρώτη αντίδραση... και ίσως στην αρχή κρατούσα μια απόσταση αλλά στην πορεία θα ήθελα να ήμουν με την πραγματική μου μητέρα. Ακόμα κι αν νόμιζα τόσα χρόνια ότι είναι η αδερφή μου -όπως στο έργο- θα ήθελα στη συνέχεια να τη ζήσω και ως μητέρα. Έτσι είμαι σαν άνθρωπος. Δε μπορώ να κρατήσω κακία.
Τι πιστεύεις ότι κάνει η Ρόζυ μετά την αυλαία;
Εύα: Ήδη στην τελευταία σκηνή βλέπουμε ότι έχει αποστασιοποιηθεί πλήρως. Αυτόν που αποκαλούσε πατέρα τον αποκαλεί Κεντ, την ίδια της τη γιαγιά την αποκαλεί Ντόρις... Δε χρησιμοποιεί πια λέξεις όπως ο μπαμπάς μου, η μητέρα μου. Στέκεται στα πόδια της και δεν τους θεωρεί οικογένεια.
Μαρία: Στατικά. Είσαι 16 χρονών. Μετά; Στα 18 σου, στα 20; Οι διεργασίες δε δουλεύουν μετά;
Εύα: Έχει αρχίσει ήδη να εργάζεται. Όταν έχεις τη δική σου δουλειά και δεν έχεις ανάγκη, ούτε από τους δικούς σου ανθρώπους, αποστασιοποιείσαι. Η Ρόζυ το ρίχνει στην εργασιοθεραπεία.
Θα σας πω, πως την εισέπραξα εγώ, εκείνη την στιγμή, την Πέμπτη που ήρθα να δω το έργο. Όταν είδα ότι η Ρόζυ άρχισε να εργάζεται, να προσπαθεί να ανεξαρτητοποιηθεί... για μένα ήταν το σύμβολο μιας ξαφνικής -απότομης- ενηλικίωσης. Σα να περνάει, μέσα σε μια μέρα, από την παιδικοεφηβική της ηλικία σε εκείνη του ενήλικα.
Ειρήνη: Είναι ωραίο αν βγαίνει αυτό...
Ε, στα δικά μου μάτια έτσι φάνηκε.
Εύα: Εξάλλου, έχει ανατραπεί όλος της ο κόσμος. Δε περιμένει να πεθάνει εκείνη που θεωρούσε μητέρα. (Κανείς δε το περιμένει.) Ανακαλύπτει ότι με εκείνη που μεγάλωνε ήταν η γιαγιά της. Θέλει πια να πάρει τη ζωή στα χέρια της και να αλλάξει την ιστορία όλης της οικογένειας. Θεωρεί ότι έχουν γίνει πολλά λάθη.
Κι αυτό είναι μια ωραία αντίφαση του έργου. Από τη μια σου λέει ότι έχουν γίνει πολλά λάθη. Από την άλλη, όμως... έχουν γίνει;
Μαρία: Ακριβώς! Μήπως, τελικά, δεν έχουν γίνει τόσα πολλά λάθη; Η συγγραφέας αγαπάει τις ηρωίδες της.
Ακολουθούν κουβέντες όπου μιλάμε με την Ειρήνη για την κούκλα -άλλος ένας συμβολισμός του έργου- τής Μάργκαρετ, την Αμέλια. Μαθαίνω ότι η κούκλα στο αρχικό κείμενο λέγεται Σίσσυ και έχει βαπτησθεί Αμέλια από την Ειρήνη.
Ειρήνη: Ο ρόλος της Αμέλιας είναι να προετοιμάσει τη μητρότητα. Σε εκείνη βγάζει η Μάργκαρετ όλη της την τρυφερότητα, δηλαδή, αυτό που στερήθηκε από την οικογένειά της, καθώς μεγάλωσε με αυστηρότητα και πειθαρχία. Κι αυτή η κούκλα, τελικά, καταλήγει στα χέρια της Ρόζυ να είναι ένα έρμαιο.
Εύα: Τη θεωρούμε κάτι το έμψυχο.
Όπως και όλα τα παιδάκια με τα παιχνίδια τους. Επίσης, ένας άλλος συμβολισμός είναι εκείνη η κόκκινη κάλτσα.
Ειρήνη: Ναι... παίζει με πολλά σύμβολα το έργο.
Έχει μια ιδιαιτερότητα ο ρόλος. Περνάει από όλες τις ηλικίες!
Κλαίρη Μπάμπαλη (Ντόρις): Ναι. Είναι η καλύτερη εμπειρία που είχα στη ζωή μου. Μακάρι να μου ξανατύχαινε κάτι τέτοιο, να παίζω στο ίδιο έργο από το μωρό μέχρι τη γριά! Τρελάθηκα, το χάρηκα πάρα πολύ. Βέβαια, εμένα προσωπικά μου άρεσαν περισσότερο τα είκοσί της χρόνια. Εκεί, είναι σα να μη κάνω προσπάθεια να βγάλω το ρόλο. Αφήνω τον εαυτό μου ελεύθερο και ό,τι βγει.
Ποια είναι η σχέση σου με τη Ντόρις;
Κλαίρη: Έχω αρκετά κοινά και πολλές διαφορές. Μου αρέσει που -αν και, έχω παντρευτεί αλλά δεν έτυχε να κάνω παιδιά- στηρίζει όλη την οικογένεια, που πατάει στα πόδια της, που μορφώνεται μέχρι τα 87! Κάνει σεμινάρια λογοτεχνίας χωρίς να την νοιάζει αν αυτό αξιοποιηθεί σε κάτι. Δε το βλέπει έτσι. Το βλέπει για τον εαυτό της. Γιατί κι εγώ είμαι τής δια βίου μορφώσεως! Από την άλλη, δε μου αρέσει η καταπίεση που έκανε στην κόρη της και εν μέρη έχει και μία ευθύνη που η κόρη της έφτασε να πεθάνει. Δηλαδή, με μία άλλη μαμά μπορεί να μην είχε πεθάνει.
Ειρήνη: Παρόλο που η Ντόρις μεγάλωσε με μία φιλελεύθερη μάνα, που μπορούσε να της πει τα πάντα.. μεγάλωσε τη δικιά της κόρη με τον μέγα αυταρχισμό.
Μαρία: Έχει εξήγηση όμως αυτό. Είναι η αγάπη του μικροαστισμού της. Μένει σε μια σνομπ περιοχή, πήρε πιάνο, ο άντρας της ήταν αυτοδημιούργητος. Όλο αυτό το πέρασμα σε μια πολύ καλή γειτονιά... Όλο αυτό απαιτεί καταπίεση, δηλαδή να πιέσω εσένα για να μπορέσω να αναρρυχηθώ.
Κλαίρη: Βασικά, είναι πολύ τού πρέπει. Προσπάθησε με το πρέπει να τα εξασφαλίσει όλα για την κόρη της και τελικά δε πέτυχε τίποτα. Εκεί της μοιάζω, αλλά στεναχωριέμαι που βλέπω ότι κατέστρεψε την Μάργκαρετ.
Υπάρχουν κι άλλα στοιχεία της που τη θαυμάζω, αλλά δεν της μοιάζω... όπως, το ότι στα είκοσι έκανε τον έρωτά της, έζησε ό,τι ήθελε. Κι αυτό γιατί, εγώ είχα στερήσει τον εαυτό μου. Ήθελα πρώτα την ασφάλεια ενός συντρόφου που δε θα με αφήσει και μετά να ζήσω τον έρωτά μου. Και γι' αυτό τρελαίνομαι με το κομμάτι αυτό της ζωής της Ντόρις, που το έζησε τόσο όμορφα! Και μ' αρέσει πάρα πολύ η σχέση της με τη Ρόζυ. Είναι κάτι τόσο όμορφο! Πως, δηλαδή, αυτές οι δύο την καταβρήσκουν. Καταπληκτική σχέση.
Αν το συνοψίσουμε το κύριο αμάρτημα της Ντόρις είναι ότι κατέστρεψε την κόρη της. Αλλά δεν το έκανε από σκοπό. Το έκανε για να της προσφέρει την ασφάλεια. Τη θαυμάζω που τα είχε καλά με άλλες γυναίκες, που είχε τόσες φίλες, που κράτησε το σπιτικό της. Την λυπάμαι που δεν είχε σχέση με τον άντρα της. Πως άντεξε; Όταν λέει "το κρανίο σου τρίζει" φαντάζομαι ότι εκείνη τη στιγμή σκέφτεται πως για 50 χρόνια την έκανε να ξεχάσει ότι είναι γυναίκα. Ο άντρας της τής στέρησε το καλύτερο κομμάτι, αλλά εκείνη του έμεινε πιστή.
Μαρία: Δεν είναι σίγουρο αυτό...
Κλαίρη: Άσε με να πω τη δικιά μου Ντόρις! Είμαστε δύο. Εσύ μπορείς να έχεις άλλη γνώμη.
Μαρία: Δηλαδή, λες ότι δεν τον κεράτωσε.
Κλαίρη: Ναι.
Πως ήρθε στη ζωή σου αυτό το έργο;
Κλαίρη: Βασικά, αυτές οι γυναίκες ήρθαν στη ζωή μου και είμαι πολύ ευτυχισμένη. Δε ξέρω αν θα ξανακάνουν κάτι μαζί, ούτε με ενδιαφέρει αν θα έχει ρόλο για μένα. Θα συνεχίσω να είμαι μαζί τους -θα κάνω και δικά μου πράγματα συγχρόνως- αλλά, μου άρεσε τόσο αυτή η ομάδα!
Αισθάνομαι και λίγο σα μαμά με τα κορίτσια. Με ενδιαφέρει το μέλλον τους. Πως θα προχωρήσουν, τι θα κάνουν. Οπότε, θέλουν ή δε θέλουν, εγώ θα ενδιαφέρομαι πάντα για εκείνες. Δε μου έχει ξανασυμβεί τέτοια συνεργασία. Όλες οι γυναίκες τόσο ενωμένες μεταξύ τους.
Εύα: Είναι πολύ δύσκολο.
Κλαίρη: Δε συμβαίνει ποτέ καμία παρεξήγηση. Επικρατεί η αγάπη και η δημοκρατία. Είχαμε, βέβαια, και μία σκηνοθέτιδα που, αν και σε νεαρή ηλικία, μας καταλάβαινε σε όλα, μας βοηθούσε πάντα, χωρίς να μας ζορίσει ποτέ.
Να καταλαβαίνει τι θέλουμε, τι έχουμε ανάγκη... Αισθάνομαι υπέροχα με αυτό που έζησα.
Ειρήνη: Η Κλαίρη θα ήθελε να ήμουν πιο αυταρχική κάποιες φορές. Να επιβάλλω περισσότερο αυτό που θέλω σκηνοθετικά. Αλλά, εγώ, έχω την ανάγκη να ακούσω από τον άλλο προτάσεις και να το πάρω από εκεί και να το προεκτείνω. Μου αρέσει να λειτουργώ σαν ομάδα.
Κάποιος θα πει κάτι -που μπορεί και να μη το έχω προσέξει- θα μου γεννήσει μια ιδέα, θα το πάρω και θα το κάνω πιο θεατρικό, θα το εξελήξω... Με αυτή τη λογική, η Κλαίρη μού έχει φέρει κάποιες αντιρρήσεις. Θέλει τον σκηνοθέτη πιο "αρχηγό".
Κλαίρη: Έτσι λειτουργώ εγώ. Θέλω πάντα να υπάρχει ένας αρχηγός. Ό,τι λέει εκείνος θα κάνω και θα θυμώνω με όποιον δεν το κάνει. Θέλω να υπάρχει μια γραμμή που θα τη χαράζει ένας και θα την ακολουθούμε όλοι.
Κι αν αυτός ο αρχηγός παρεκλείνει;
Κλαίρη: Από τη στιγμή που τον δέχτηκα στον συγκεκριμένο τομέα θα τον ακολουθήσω για να δω τι θα βγάλει. Δε θα μπω στη διαδικασία να πω κι εγώ μερικά, να τα αλλάξουμε και να τα βρούμε στην πορεία...
Μαρία: Προσωπικά, αυτό που θαυμάζω στην Ντόρις είναι η ικανότητά της να επαναπροσδιορίζεται. Παίρνει τη ζωή όπως έρχεται. Και πιστεύω, ότι αυτήν την ικανότητα την έχει η γυναίκα περισσότερο, δηλαδή να επανατοποθετείται μπροστά στη ζωή (θετικά). Αυτό δίνει μια αισιοδοξία στο έργο.
(Η Μαρία λέει ότι επιθυμούν να συνεχίσουν να παίζουν το έργο και ήδη ψάχνουν χώρο για να συνεχιστούν οι παραστάσεις. Η Ειρήνη επαυξάνει.
Συμφωνούμε ότι όλες έχουμε βιώσει τις επεμβάσεις των μανάδων μας.)
Είναι μία απόλυτη αγάπη αλλά ιδιαίτερη. Μια σχέση τρέλας, χωρίς να υπάρχει απόλυτη λογική. Κάποια στιγμή πρέπει να κόψουμε το λώρο -της ενηλικίωσης- αλλά δε γίνεται, ούτε και πρέπει να ξεγράψουμε τη μάνα μας. Και αργότερα, ξαναγυρνάμε σε εκείνη έχοντας κάνει τον κύκλο μας.
Ειρήνη: Επειδή έχω χάσει τη μαμά μου, τους πρώτους έξι μήνες ήμουν σε μια παραζάλη, σε μια κρίση. (τι μου συμβαίνει;) Θεώρησα ότι απελευθερώθηκα από την καταπίεση της μητέρας μου. Αλλά δεν ήταν έτσι.
Η μάνα μας είναι μια τροχοπέδη που, ταυτόχρονα, τη θες και δε τη θες.
Μαρία: Είναι τα όριά σου... και πάντα την κουβαλάς μέσα σου.
Μπορεί μια γυναίκα να γεννήσει το παιδί της , μπορεί όμως και να μη γεννήσει ποτέ, με τη βιολογική έννοια του όρου. Όμως, η φύση της γυναίκας, δεν την οδηγεί στο να υιοθετεί; Να δημιουργεί τέτοιες σχέσεις στη ζωή της;
Ειρήνη: Ναι, βέβαια.
Μαρία: Οπωσδήποτε.
Εύα: Έχω αισθανθεί και να με υιοθετούν και να υιοθετώ, ακόμα και μεγαλύτερους από εμένα.
Κλαίρη: Εγώ υιοθετώ πάντα. Δε μου αρέσει να με υιοθετούν. Με τους άντρες η σχέση μου είναι σχέση μαμάς. Αλλά και με νεότερα κορίτσια το ίδιο. Τα υιοθετώ.
Μελίνα: Εμένα μου αρέσει να με προστατεύουν. Αλλά, νομίζω ότι πρέπει λίγο να αλλάξω για να προχωρήσω.
Εύα: Αυτήν την περίοδο έχει υιοθετήσει εμένα. Έχουμε γίνει αδέρφια με τον Θοδωρή.
Μαρία: Δε πιστεύω ότι είναι η ανάγκη της γυναίκας να προστατεύει. Είναι περισσότερο ρόλος που τον υιοθετεί η γυναίκα.
Τους μοιράζω φύλλα από ένα μπλοκ σημειώσεων για να συμπληρώσουν ταυτόχρονα τις φράσεις που θα τους διαβάζω...
Στην πορεία των ερωτήσεων κάποιες μου λένε ότι, επηρεασμένες από το ρόλο, απαντούν με βάση την ηρωίδα τους, ενώ άλλες, δεν έχουν σκεφθεί καθόλου το έργο!
Μια γυναίκα μπορεί να τα καταφέρει όλα.
Μια μάνα είναι εκεί πάντα στα δύσκολα και στα εύκολα, είναι παντού.
Μια τέλεια μέρα είναι να 'χεις αυτούς που αγαπάς δίπλα σου, αυτούς που πραγματικά αγαπάς. Τότε είναι μια τέλεια μέρα.
Στην καρδιά μου έχουν θέση άνθρωποι που θα με κάνουν να αισθάνομαι ανεξάρτητη κι ασφαλής μαζί τους.
Στη ζωή μου θέλω να κάνω πολλά πολλά πράγματα που να με κάνουν να είναι χαρούμενη.
Μετανιώνω για πολλά. Για πάρα πολλά, αλλά τελικά δε θα μετανιώσω ποτέ για τον Θοδωράκη μου.
Το έργο ήταν για μένα μια έκπληξη, τελικά, τόσο γλυκιά κι απρόβλεπτη που μ' έκανε να επαναπροσδιορίσω πράγματα και καταστάσεις στη ζωή μου.
Η Ρόζυ - Εύα Θερμού γράφει...
Μια γυναίκα μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου.
Μια μάνα έχει σχέσεις αγάπης-μίσους με τα παιδιά της.
Μια τέλεια μέρα η σημερινή: ήλιος, καφεδάκι, συζήτηση, καλή παρέα, γέλιο!
Στην καρδιά μου έχουν θέση όλοι-α όσοι-α αγαπάω.
Στη ζωή μου έχω πραγματοποιήσει όσα ονειρευόμουν και θέτω νέους στόχους για να προχωρήσω.
Μετανιώνω; Όχι, οι επιλογές μου με οδήγησαν εδώ.
Το έργο είναι υπέροχο. Μη το χάσετε.
Η Μάργκαρετ - Ειρήνη Τζαβάρα γράφει...
Μια γυναίκα επιθυμεί διακαώς τη μητρότητα.
Μια μάνα διχάζεται μεταξύ καριέρας και οικογένειας.
Μια τέλεια μέρα, όταν πήρα το παιδί. Με ανανεώνει το παιδί...
Στην καρδιά μου παλεύουν το αίσθημα της καταπίεσης από τους γονείς και της ανάγκης μου να αποδεσμευτώ, να απελευθερωθώ...
Στη ζωή μου μ' αρέσει να ονειρεύομαι και να πράττω (να υλοποιώ τα όνειρα).
Μετανιώνω για όσα πόθησα και δεν έκανα.
Το έργο... είναι βαθιά ανθρώπινο γεμάτο με τις αντιφάσεις που εμπεριέχει η ανθρώπινη φύση και η ανθρώπινη εμπειρία.
Η Ντόρις - Μαρία Βουτσινά γράφει...
Μια γυναίκα μόνη ψάχνει.
Μια μάνα αποχωρίζεται το παιδί της, το ξαναβρίσκει ίσως μετά, που έχει μεγαλώσει. Το μεγάλωμα του παιδιού της...
Μια τέλεια μέρα... στην λίμνη. Μια τέλεια μέρα μέσα στην αιωνιότητα είναι μόνο μια μέρα.
Στην καρδιά μου τα πρόσωπα των αγαπημένων μου. Η πάλη του προσώπου της μάνας και του πατέρα διαρκώς μέσα στην καρδιά μου να γίνουν ένας: εγώ.
Στη ζωή μου τα τέσσερα θήτα: Η θάλασσα, ο θάνατος, το θέατρο, ο Θεός. Ο Θεός; Καλύτερα το θαύμα.
Μετανιώνω. Ναι, μετανιώνω. Αγαπώ τα λάθη μου, αγαπώ την Ελλάδα και όλα αυτά που έχασα στο πήδημα ενός μικρού σπουργιτιού...
Το έργο, το κείμενο. Ένα κείμενο ζωντανό, αμφίσημο που το αγάπησα γιατί είναι καθημερινό και διαχρονικό ταυτόχρονα. Έχει χιούμορ υπόγειο και αισιοδοξία συγκρατημένη.
Η Ντόρις - Κλαίρη Μπάμπαλη γράφει...
Μια γυναίκα που υιοθετεί.
Μια μάνα με κατανόηση.
Μια τέλεια μέρα στις Σεϋχέλλες.
Στην καρδιά μου πια κανείς (άντρας).
Στη ζωή μου μόνο θέατρο.
Μετανιώνω για τις ερωτικές σχέσεις που δεν ολοκλήρωσα.
Το έργο της ζωής μου είναι η Σαλώμη του Όσκαρ Ουάιλντ.
