«Τίποτα δεν ζει αιώνια. Ίσως μόνο αυτή η Ιδέα της τέχνης. Το σίγουρο είναι πως οι κοινοί θνητοί, οι φθαρτοί υπηρέτες της χάνονται ανεπιστρεπτί», γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη στο βιβλίο της «Το σώμα του έγινε σκιά». Πρόκειται για μια νουβέλα, όπου μέσα από τις γλαφυρές της σελίδες, διαβάζουμε για έναν χορευτή, τον Άγγελο, που φτάνοντας στα 40 του χρόνια, αρχίζει να συνειδητοποιεί, πως δεν μπορεί πια να χορέψει όπως και πριν. Μέσα από τις σελίδες ημερολογίου του Άγγελου και της γυναίκας του Έλσας ξετυλίγεται ένα δράμα με έντονη αγωνία και τραγική κατάληξη.
Για να κατανοήσουμε, όμως, καλύτερα τα παραπάνω, ας πάρουμε τους βασικούς χαρακτήρες ξεχωριστά.
Ο Άγγελος είναι τελειομανής. Έχει επιλέξει τον χορό και του έχει δώσει όλη την εσωτερική τάση του για δημιουργία και όλο του το πάθος. Όταν το σώμα του αρχίζει να βαραίνει, νιώθει ότι θα φτάσει σε μια εποχή, που δεν θα μπορεί να χορέψει πια και αυτό δεν μπορεί να το αντέξει. Δεν μπορεί να ζήσει χωρίς το χορό. Θυμίζει έντονα τον Ρίλκε, που στο «Γράμμα σε έναν νέο ποιητή», θέτει το ερώτημα. «Μπορείς να ζήσεις χωρίς να γράφεις;»
Η Έλσα είναι μια γυναίκα εξωστρεφής. Στέκεται από την αρχή στο πλευρό του Άγγελου, προσπαθεί να συνειδητοποιήσει τι τον βασανίζει και να τον βοηθήσει να το ξεπεράσει. Επειδή, όμως, έχει διαφορετική ιδιοσυγκρασία δεν τα καταφέρνει. Μέσα από τις σελίδες του ημερολογίου της η Έλσα αυτοσαρκάζεται καθώς αναφέρεται αρκετές φορές στα περιττά κιλά της και δεν διστάζει να αποκαλέσει τον εαυτό της κακή ποιήτρια: «Ανέβαινα στο γραφείο μου να συνεχίσω το επόμενο κεφάλαιο ενός βιβλίου μου, το οποίο πάλι θα απέρριπταν σύσσωμοι οι εκδότες.». Όμως, παρακάτω, γράφει: «Μα λίγο μ' ένοιαζε. Το γράψιμο ήταν για μένα μια κάποια διέξοδος.». Άρα η Έλσα γράφει για να ξεφύγει για λίγο από τα προβλήματά της. Η εσωτερική της τάση για δημιουργία την βοηθάει να αντέξει το δράμα, που ξετυλίγεται μπρος στα μάτια της και να δείξει δυνατή.
Όπως παρατηρήσαμε και πιο πάνω, στη νουβέλα της Ασημίνας Ξηρογιάννη, «Το σώμα του έγινε σκιά», το τέλος είναι τραγικό. Η συγγραφέας δεν καταφεύγει στην εύκολη λύση του ευτυχισμένου τέλους, αλλά προτιμά την Αριστοτέλεια κάθαρση, προκαλώντας τη συγκίνηση στον αναγνώστη, αλλά και την αίσθηση ότι διάβασε κάτι πραγματικά όμορφο.
Στη νουβέλα της Ασημίνας Ξηρογιάννη, «Το σώμα του έγινε σκιά», δεν θα βρούμε δαιδαλώδεις αφηγήσεις, ανατροπές και ανούσιες υπερβολές. Η υπόθεση είναι στρωτή, οι περιγραφές γλαφυρές και η πλοκή κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη ως το τέλος. Ο αναγνώστης, διαβάζοντας τις ημερολογιακές σημειώσεις του Άγγελου και της Έλσας νομίζει ότι ζει τα γεγονότα, που αφηγείται το βιβλίο, γίνεται μέρος τους, αγωνιά, στεναχωριέται, ελπίζει. Τα συναισθήματα του Άγγελου και της Έλσας γίνονται και δικά του και αυτό είναι, που κάνει τη νουβέλα της Ασημίνας Ξηρογιάννη να διαβάζεται χωρίς διακοπή από την αρχή ως το τέλος.
Κλείνοντας, αυτή τη σύντομη κριτική προσέγγιση στη νουβέλα της Ασημίνας Ξηρογιάννη, «Το σώμα του έγινε σκιά», θα θέλαμε να τονίσουμε ότι η συγγραφέας μάς έχει εντυπωσιάσει ευχάριστα, για μια ακόμη φορά, καθώς έχει και πολύ αξιόλογο ποιητικό έργο, στο οποίο έχουμε αναφερθεί και παλιότερα. Δεν έχουμε παρά να την προτρέψουμε να συνεχίσει να πορεύεται στο δρόμο της λογοτεχνίας γιατί, όπως και ο δρόμος που αποφασίζει να πάρει η Έλσα: «Αυτός ο δρόμος είναι μονόδρομος.»
Θεοχάρης Παπαδόπουλος
Δωρεάν download του βιβλίου εδώ!