Καλό μας μήνα, λοιπόν... Με χαρές, με τραγούδια, με λουλούδια και παραδοσιακά στεφάνια, με εξοχές και λιακάδες.
Κάπως έτσι είναι στο μυαλό μου ο Μάης. Ο μήνας της χαράς και της Άνοιξης, γενικότερα.
Και, τι χαρά!... που άνοιξα το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και βρήκα το μήνυμα της Σοφίας Στρέζου!
Ποια σύμπτωση και ποια μοίρα μου έστειλαν τα όμορφα λόγια της αυτήν την ηλιόλουστη μέρα;
Πιστεύοντας ότι η πνευματική της άνοιξη ταιριάζει απόλυτα με την αίσθηση της Πρώτης του Μάη... στρογγυλοκάθισα μπροστά στην οθόνη.
Πάντα με αγγίζει η γραφή της. Της το έχω πει και το ξέρει. Εξάλλου, εκείνη έχει ξοδέψει από το μέσα της για την αισθητική των πραγμάτων και δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Ο λόγος της κουβαλάει όλη εκείνη την μαγεία των ποιημάτων της, το μέτρο, το χρώμα, την ψυχή, την καλαισθησία. Αλλά, δε θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Η Σοφία είναι αληθινή. Και αυτά που γράφει μεταφέρουν την αλήθεια της.
Εδώ είναι, λοιπόν, ό,τι μου λέει για εκείνη και για την Ποίηση, που της οφείλει πολύ καλές στιγμές. Δημιουργίες και ανθρώπους που δεν θα είχαμε γνωρίσει αν δεν ήταν η Σοφία. Η Σοφία, που, εκτός από ποιήτρια για λόγου της, είναι και ο άνθρωπος που θα βρει τον ποιητή μέσα στο σύνολο, θα ξεσκονίσει την κοινωνία προκειμένου να αναδείξει τις ομορφιές της.
Εμείς που τη διαβάζουμε, δεν της χρωστάμε μόνο όλες εκείνες τις ώρες που λατρέψαμε αγκαλιά με το έργο της, αλλά, και την γνωριμία μας με άλλους δημιουργούς της τέχνης που, ή δε θα βλέπαμε ποτέ αν δεν ήταν εκείνη εκεί... ή δε θα είχαμε την αδιακρισία να τους ψάξουμε, να τους ανακαλύψουμε από μόνοι μας.
Κάπως έτσι είναι στο μυαλό μου ο Μάης. Ο μήνας της χαράς και της Άνοιξης, γενικότερα.
Και, τι χαρά!... που άνοιξα το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και βρήκα το μήνυμα της Σοφίας Στρέζου!
Ποια σύμπτωση και ποια μοίρα μου έστειλαν τα όμορφα λόγια της αυτήν την ηλιόλουστη μέρα;
Πιστεύοντας ότι η πνευματική της άνοιξη ταιριάζει απόλυτα με την αίσθηση της Πρώτης του Μάη... στρογγυλοκάθισα μπροστά στην οθόνη.
Πάντα με αγγίζει η γραφή της. Της το έχω πει και το ξέρει. Εξάλλου, εκείνη έχει ξοδέψει από το μέσα της για την αισθητική των πραγμάτων και δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Ο λόγος της κουβαλάει όλη εκείνη την μαγεία των ποιημάτων της, το μέτρο, το χρώμα, την ψυχή, την καλαισθησία. Αλλά, δε θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Η Σοφία είναι αληθινή. Και αυτά που γράφει μεταφέρουν την αλήθεια της.
Εδώ είναι, λοιπόν, ό,τι μου λέει για εκείνη και για την Ποίηση, που της οφείλει πολύ καλές στιγμές. Δημιουργίες και ανθρώπους που δεν θα είχαμε γνωρίσει αν δεν ήταν η Σοφία. Η Σοφία, που, εκτός από ποιήτρια για λόγου της, είναι και ο άνθρωπος που θα βρει τον ποιητή μέσα στο σύνολο, θα ξεσκονίσει την κοινωνία προκειμένου να αναδείξει τις ομορφιές της.
Εμείς που τη διαβάζουμε, δεν της χρωστάμε μόνο όλες εκείνες τις ώρες που λατρέψαμε αγκαλιά με το έργο της, αλλά, και την γνωριμία μας με άλλους δημιουργούς της τέχνης που, ή δε θα βλέπαμε ποτέ αν δεν ήταν εκείνη εκεί... ή δε θα είχαμε την αδιακρισία να τους ψάξουμε, να τους ανακαλύψουμε από μόνοι μας.
Σ.Σ. Γιατί η Ποίηση, διακρίνεται για τον λιτό κι αφαιρετικό λόγο της, που εκεί μέσα μπορεί ο ποιητής να εναποθέσει όλες τις συναισθηματικές και όχι μόνο καταθέσεις του, σύμφωνα με τους κώδικες της προσωπικής προσαρμογής στο ύφος που του ταιριάζει..
Είναι δηλαδή η έναρθρη ανάσα, που βοηθάει τον δημιουργό να εκφράσει με λέξεις την βιωματική παραμυθία του. Γιατί όσο κι αν φαίνεται παράξενο, τελικά εκείνο που φαίνεται συγκινησιακά σπουδαίο στην ψυχή του, εκείνο και γράφει.
Θα λέγατε ότι ο ποιητής είναι ο ρομαντικός της εποχής του;
Σ.Σ. Νομίζω, πως αν δεν ήταν ρομαντικός δεν θα μπορούσε να γράψει. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως κάποιες φορές δεν είναι σκληρός ο λόγος του. Πίσω όμως και από την όποια σκληρή κι αυστηρή σύνθεση, θα αναγνωρίσει ο αναγνώστης την ευαίσθητη αφετηρία μιας ρομαντικής ψυχής που πάλλεται να ισορροπήσει ανάμεσα σε κείνο που τον πονά κι εκείνο που τον λυτρώνει. Γιατί η ποίηση είναι προπάντων λυτρωτική για τον ποιητή.
Ποια ανάγκη σας καλύπτετε γράφοντας; Ή μήπως να πω, δημιουργώντας;
Σ.Σ. Προτιμώ τον όρο γράφω από τον όρο δημιουργώ κι αυτό γιατί ξεκινάς να γράφεις όχι αυτοκηρύσσοντας εαυτόν δημιουργό αλλά από μια εσωτερική βάναυσο ανάγκη που επιτακτικά επιθυμεί να ελευθερωθεί. Εάν το αποτέλεσμα βρει επαρκείς συνοδοιπόρους που ακουμπούν σε κείνο που συντάραξε τον δικό σου κόσμο, τότε ενδεχομένως οι άλλοι να ονοματίσουν την ιδιότητα της γραφής σου.
Πως ξεκινήσατε; Πότε/πως έγινε η αρχή;
Σ.Σ. Αισθάνομαι πως έγραφα από πάντα. Μικρές σκέψεις και προβληματισμούς στην αρχή που μεγαλώνοντας πήραν σχήμα κι απέκτησαν ένα προσωπικό ύφος στα περιθώρια της γραφής. Κι όσο διάβαζα και μελετούσα άλλους ποιητές και συγγραφείς, τόσο η ανάγκη προσδιορισμού των όσων έγραφα μεγάλωνε. Χαιρόμουν δηλαδή που μπορούσα να σταθώ με συγκεκριμένα σχήματα στη γεωγραφία του λόγου.
Το ταξίδι μέσα από την ποίηση είναι μεγάλο, αλλά, τι γίνεται αν ο ποιητής βρει την Ιθάκη του; Μπορεί να τελειώσει το ταξίδι;
Σ.Σ. Αυτή είναι μια μεγάλη αλήθεια που λέτε, όσον αφορά την έκταση του ταξιδιού. Έχω όμως την αίσθηση, πως πρόκειται για ένα ταξίδι που δεν τελειώνει ποτέ, παρά μόνον με τον βιολογικό θάνατο του ποιητή. Δεν γνωρίζω αν υπάρχει τελικά η Ιθάκη ή η Ιθάκη λειτουργεί υπαινικτικά για νέες αναθεωρήσεις ορόσημων που εν δυνάμει καταργούν τα παλιά. Θεωρώ λοιπόν, πολύ σοφούς τους στίχους του Μεγάλου μας ποιητή (Η Ιθάκη σ' έδωσε τ' ωραίο ταξείδι / Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο-Καβάφης)
Στη προσωπική σας σελίδα είδα ότι σας αρέσει να "ντύνετε" αυτά που γράφετε με εικόνες. Αυτό μπορεί να δουλέψει και αντίστροφα; Δηλαδή, μια εικόνα να σας προκαλέσει να την "επενδύσετε" με λέξεις;
Σ.Σ. Σχεδόν πάντα πρώτα γράφω και μετά ψάχνω να βρω την κατάλληλη φωτογραφία που θα ντύσει το κείμενο. Επιδιώκω, όσο αυτό βέβαια είναι μπορετό, η εικόνα να συνάδει με τις λέξεις, αποδίδοντας αισθητικά εκείνο που θέλω να πω. Μ’ ενδιαφέρει πολύ τούτο το δέσιμο των δύο διαφορετικών μέσων που όμως υπηρετούν την συγκίνηση στον αναγνώστη-θεατή. Ίσως γι’ αυτό στην συνέχεια προσπάθησα με τα videoclip, να εντάξω και τη μουσική οπτικοποιώντας τα. Θεωρώ πως είναι η εξέλιξη ενός διαφορετικού τρόπου ανάγνωσης. Πλέον μπορώ να πω, πως το αποτέλεσμα αρέσει και ταξιδεύει περισσότερο. Είναι κρίμα να μην χρησιμοποιήσουμε τα μέσα που μας δίνει η τεχνολογία, για την καλλίτερη διάδοση του λόγου. Είμαι υπερασπιστής της τεχνολογίας όταν αυτή χρησιμοποιείται για την ελεύθερη διάδοση των ιδεών, αρκεί να αναφέρεται πάντα το όνομα του δημιουργού. Δυστυχώς οι περισσότερες φωτογραφίες στο διαδίκτυο συνήθως δεν αναφέρουν το όνομα του φωτογράφου, γι’ αυτό και δεν το βάζω. Λυπάμαι, αλλά δεν έχω τις γνώσεις, για να ονοματίσω τον κάθε φωτογράφο και να του αποδώσω το (C) στις εικόνες του.
Οι "Αισθητικές Αναλύσεις" πως γεννήθηκαν;
Σ.Σ. Εδώ και λίγα χρόνια, ξεκίνησε ένα άλλο ταξίδι αυτό στην κατάκτηση των λέξεων άλλων δημιουργών. Δειλά-δειλά στην αρχή, τούτη η κτήση αποκάλυψε μια άλλη προέκταση του δικού μου εαυτού, μέσα στην έμπνευση εκείνων. Ο σκοπός μου ήταν, η δημιουργία ενός ιστολογίου, όπου σχετικά νέοι ποιητές, θα είχαν ένα ιδιαίτερο τρόπο προβολής, κατά την ταπεινή μου βέβαια γνώμη. Η ιδέα που είχα ξεκινώντας, λειτούργησε θετικά. Η σελίδα είχε και έχει μεγάλο αριθμό επισκέψεων. Σιγά-σιγά καθιερώθηκε κι ο λόγος μου, ως ένα νέο είδος παρουσίασης βιβλίων. Φυσικά αυτό ίσως να μην γινόταν ποτέ, αν δεν υπήρχε η αγάπη που είχα κι εξακολουθώ να έχω, για τον αισθητικό λόγο. Όπως ξέρετε η αισθητική είναι μία θεωρητική επιστήμη που επάνω στους κανόνες της βασίζονται όλες οι μορφές τέχνης. Μελετούσα ήδη βιβλία που όριζαν την αισθητική και τη φιλοσοφία της κι αισθάνθηκα πως μπορούσα επαρκώς να ανταποκριθώ. Έτσι, κάθε βιβλίο που διάβαζα, γινόταν μια μικρή παρουσίαση της ενσυναίσθησης του δημιουργού. Το 2011 οι ίδιοι οι δημιουργοί μου πρότειναν να βγει σε βιβλίο. Η χαρά μου ήταν μεγάλη, όχι γιατί θα έβγαινε ένα ακόμα βιβλίο, αλλά ένα βιβλίο από τους δημιουργούς, για τους ίδιους τους δημιουργούς. Η προβολή που είχα ονειρευτεί τότε, γινόταν μια πραγματικότητα με το καλλίτερο δυνατό τρόπο. Η ΑΝΕΜΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ βοήθησε στην υλοποίηση με μία καλαίσθητη κι αξιοπρεπή έκδοση, η οποία μάλιστα σχεδόν έχει εξαντληθεί.
Υπάρχει στην ποίηση κορυφή;
Σ.Σ. Μπορεί και να υπάρχει, δεν ξέρω. Προσωπικά μ’ αρέσει το αγνάντεμα από τις πλαγιές του λόγου. Άλλωστε η κορυφή κατακτάται, αν ποτέ κατακτηθεί, όταν ολοκληρωθεί η θνητή παρουσία του ποιητή στον χώρο. Οι επόμενες γενιές θα καθορίσουν την αθανασία εκείνων που πάτησαν στην κορυφή χρήζοντάς τους Αθάνατους.
Υπάρχει στην ποίηση σκοτάδι;
Σ.Σ. Υπάρχει σκοτάδι στην ποίηση και μάλιστα πολύ. Τούτο το σκοτάδι όμως ο ποιητής οφείλει να το μετασχηματίσει σε φως, γιατί όλα τελικά είναι φως κι ο ποιητής είναι ταγμένος να το υπηρετεί.
Υπάρχει όριο;
Σ.Σ. Θεωρώ πως στη γραφή δεν υπάρχει όριο. Όμως ο καθένας που γράφει, θα πρέπει να διακατέχεται από έναν αυστηρό εσωτερικό κώδικα δεοντολογίας στο τι γράφει, αν και τελικός κριτής είναι πάντα ο αναγνώστης. Προσωπικά προτιμώ εκείνες τις γραφές που ανυψώνουν το αισθητικό κριτήριο. Είναι χρέος του δημιουργού να το κάνει. Γιατί άλλο είναι οι συνειδητοποιημένοι αναγνώστες κι άλλο είναι οι χειροκροτητές. Μου αρέσουν οι πρώτοι κι ας είναι λιγότεροι. Το διαδίκτυο ανέδειξε πολλούς γραφιάδες. Το θέμα είναι πόσοι θα μείνουν στη συνείδηση των αναγνωστών ως άξιοι δημιουργοί.
Σ.Σ. Θεωρώ πως στη γραφή δεν υπάρχει όριο. Όμως ο καθένας που γράφει, θα πρέπει να διακατέχεται από έναν αυστηρό εσωτερικό κώδικα δεοντολογίας στο τι γράφει, αν και τελικός κριτής είναι πάντα ο αναγνώστης. Προσωπικά προτιμώ εκείνες τις γραφές που ανυψώνουν το αισθητικό κριτήριο. Είναι χρέος του δημιουργού να το κάνει. Γιατί άλλο είναι οι συνειδητοποιημένοι αναγνώστες κι άλλο είναι οι χειροκροτητές. Μου αρέσουν οι πρώτοι κι ας είναι λιγότεροι. Το διαδίκτυο ανέδειξε πολλούς γραφιάδες. Το θέμα είναι πόσοι θα μείνουν στη συνείδηση των αναγνωστών ως άξιοι δημιουργοί.
Ένας πολύ αγαπητός σας ποιητής;
Σ.Σ Σίγουρα είναι πολλοί κι ο καθένας για διαφορετικούς λόγους. Για μένα από τους νεώτερους Έλληνες ποιητές, στο Ολύμπιο ύψος στέκουν ο Καβάφης πρώτα κι ο Ελύτης μετά. Και οι δύο κατάφεραν ν’ αγγίξουν την κορυφή από διαφορετικά, αλλά εξ ίσου σημαντικά περάσματα.
Ένα πολύ αγαπημένο σας ποίημα;
Σ.Σ. Το «Όσο μπορείς» του Καβάφη. Εκτός από ένα πολύ όμορφο ποίημα είναι φιλοσοφία και στάση ζωής.
Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πιαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ' εκθέτοντάς την,
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ως που να γίνει σα μιά ξένη φορτική
Τι να περιμένουμε στο μέλλον από τη Σοφία;
Σ.Σ. Ομολογώ πως δεν έχω στόχους. Θέλω απλά να είμαι καλά και να μπορώ να δημιουργώ. Μακάρι να συμβαίνει…
***
Κι εμείς ευχαριστούμε για τον αέρα στα πνευμόνια και στα μαλλιά μας, για το άρωμα της φρεσκοκομμένης μαργαρίτας και τον ήχο της θαλάσσιας αύρας όταν αγγίζουν τα μάτια μας τα λόγια της.
Οι φωτογραφίες είναι τμήματα από τη σελίδα της.