Η Claire Keegan, η πετυχημένη συγγραφέας και μετρ της μικρής φόρμας, παραθέτει στο αναγνωστικό κοινό ένα ακόμη διαμαντάκι, τη νουβέλα 50 σελίδων Πολύ αργά πια. Το εντυπωσιακό με την περίπτωσή της είναι ότι κάθε της φράση, κάθε έννοια και παράγραφος, είναι προσεκτικά καλοβαλμένες, σαν να ξέρει ακριβώς τη δύναμη που εμπεριέχει η σωστή θέση των λέξεων. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη, όλα μοιάζουν να θέλγουν τον αναγνώστη προς έναν κόσμο όπου ξεχειλίζει η ένταση των αισθημάτων και η συγκίνηση.
Ήδη, έχοντας διαβάσει άλλα δύο της βιβλία, το Μικρά πράγματα σαν κι αυτά –παγκόσμιο best seller κι ένα από τα σημαντικότερα βιβλία του 21ου αιώνα σύμφωνα με τους Times– και Τα τρία φώτα –πολυβραβευμένη νουβέλα– με χαρά και περιέργεια αφέθηκα στην ανάγνωση κι αυτού του βιβλίου.
Η πλοκή του δεν λαμβάνει χώρα σε κάποια αγροτική επαρχία όπως μας είχε συνηθίσει, αλλά σ' ένα ιρλανδέζικο προάστιο του Δουβλίνου κι αφορά το 24ωρο από τη ζωή ενός εργένη. Παρακολουθούμε τον Κάχαλ, έναν μάλλον βαριεστημένο γιάπη, στο γραφείο της εταιρείας που εργάζεται, να προσπαθεί με χίλια ζόρια να τελειώσει το προσχέδιο του προϋπολογισμού που του έχουν αναθέσει. Είναι μια πρωτοφανής ηλιόλουστη μέρα για τα δεδομένα του συννεφοσκέπαστου Δουβλίνου κι ενώ όλοι την απολαμβάνουν, ο ίδιος μοιάζει αρκετά προβληματισμένος. Το καταλαβαίνουμε γιατί δεν έχει διάθεση να κουβεντιάσει με κανέναν, ούτε με τη συνάδελφο που συναντά στο γραφείο, ούτε με την άγνωστη διπλανή στο λεωφορείο της επιστροφής για το σπίτι. Φαίνεται σαν ο χρόνος να 'χει σταματήσει σε κάποιο γεγονός και κείνος μπερδεμένος να παλεύει να βρει μια άκρη.
Γιατί, ναι, κάποιο δισεπίλυτο ζήτημα απασχολεί σίγουρα τον φίλο μας. Μόνος και λυπημένος, φτάνει στο σπίτι και ενώ οι γύρω του δείχνουν να χαίρονται την ξαφνική ηλιοφάνεια, τραβά τις κουρτίνες προτιμώντας το σκοτάδι κι αφήνει απέξω τη χαρά του κόσμου. Τη σκέψη του καταλαμβάνει η πρώην αγαπημένη και παρ' ολίγο γυναίκα του Σαμπίν, με την οποία ήταν μαζί για έναν χρόνο και ετοιμάζονταν να παντρευτούν. Προσπαθεί να καταλάβει τι πήγε στραβά στη σχέση τους, ανακαλώντας στη μνήμη του τη μέρα που την γνώρισε, όταν της έκανε πρόταση γάμου κι όταν ήρθε να μείνουν μαζί. Με τις αναμνήσεις να τον τριβελίζουν, νιώθει ως τα μύχια της ψυχής τη μοναξιά και διερωτάται πώς θα ήταν η ζωή του αν είχε συμπεριφερθεί διαφορετικά. Καρέ καρέ παρελαύνουν μπροστά του τα σημαντικότερα και πιο κομβικά γεγονότα της σχέσης τους. Καλείται να γίνει πρωταγωνιστής και θεατής μαζί, στην ουσία όμως θα έρθει αντιμέτωπος με τον ίδιο του τον εαυτό.
Σ' αυτή την αναμέτρηση, ποιος θα είναι ο νικητής και ποιος ο χαμένος; Πώς χτίζεται η αγάπη που περίτρανα διαλαλούν οι ποιητές; Μπορείς να δίνεις ακόμα κι αν δεν παίρνεις τίποτα; Ποιος ευθύνεται περισσότερο για έναν χωρισμό;
Στα ερωτήματα αυτά δεν θα κληθεί ν' απαντήσει μόνο ο ήρωάς μας, μα και όλοι εμείς. Γιατί οι σχέσεις, όπως καθετί στη ζωή, απαιτούν κόπο, θυσίες, δόσιμο, παραμέρισμα εγωισμού και πάνω απ' όλα ενσυναίσθηση.
Όμως το καλύτερο, η συγγραφέας που αγαπά όσο τίποτα τις ανατροπές, μας το επιφυλάσσει πάλι για το τέλος και συγκεκριμένα στην τελευταία πρόταση. Ποιος ήταν ο πραγματικός λόγος που χώρισε, έτσι αναπάντεχα, αυτό το αγαπημένο, φαινομενικά, ζευγάρι; Και γιατί ήταν πολύ αργά πια;
Κι ακριβώς εδώ, φίλοι αναγνώστες, όλες οι ερωτήσεις τελειώνουν...
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Η νουβέλα Πολύ αργά πια, της Claire Keegan, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.