Τι σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Μαρία-Πηνελόπη Σταυριανού: Η ζωή. Τα λαμπάκια στα παράθυρα την νύχτα στο κέντρο. Ο βασικός μισθός... Ήταν ένα αυθόρμητο μανιφέστο, πρόλογος του επικήδειου της γενιάς μου.
Πώς βιώνετε την εμπειρία της ανάγνωσης των έργων σας μετά από ένα χρονικό διάστημα, όταν αυτά έχουν τυπωθεί σε ένα βιβλίο και έχει περάσει καιρός από τη δημιουργία τους; Εξακολουθείτε να συμφωνείτε και να έχετε τον ίδιο ενθουσιασμό;
Μ.Π.Σ.: Ίσως έχω και παραπάνω ενθουσιασμό. Είναι μάλλον ένας απολογισμός που κοιτάζω από μακριά και σκέφτομαι «τα καταφέραμε και αυτή την φορά».
Έχετε διαφωνήσει ποτέ με τον δημιουργικό εαυτό σας;
Μ.Π.Σ.: Διαφωνώ συνέχεια. Πιστεύω είναι υγιές να αποδεχόμαστε τις αντιθέσεις μας. Παρ' όλα αυτά, κάθε φορά τα βρίσκουμε σε κάποιο άκρο.
Υπάρχει κάποιο έργο που να το ξεχωρίζετε και γιατί;
Μ.Π.Σ.: Όπως κάθε μάνα που σέβεται τον εαυτό της, θα πω πως δεν ξεχωρίζω κανένα παιδί μου, μα στην πραγματικότητα έχω αρκετά αγαπημένα για να αρχίσω να απαριθμώ αλόγιστα.
Υπάρχουν στιγμές που σας πυροδοτούν βάζοντάς σας σε δημιουργική κίνηση;
Μ.Π.Σ.: Ναι, σίγουρα. Κυρίως οι στιγμές που νιώθω ευάλωτη. Είναι οριακά μετουσιωτικό να αποδέχεσαι και να βουτάς στην ευαλωτότητά σου.
Κι αντίστοιχα, υπάρχουν στιγμές για τις οποίες δεν θα γράφατε ποτέ τίποτα;
Μ.Π.Σ.: Υπάρχουν καλές στιγμές και κακές στιγμές. Σε καθεμία υπάρχει κάτι που αξίζει να γραφτεί. Θα μου πεις, υπάρχουν και αδιάφορες, βαρετές στιγμές. Σίγουρα, απλά όχι στην δική μου καθημερινότητα. Χαχα
Αν θα έπρεπε να περιγράψετε το εν λόγω πόνημα με μία μόνο λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Μ.Π.Σ.: Είχα αναφέρει τη λέξη «βιοπάλη» σε κάποιον πρόσφατα και προς όχι τόσο μεγάλη μου έκπληξη, την χαρακτήρισε ιδιαιτέρως αρνητική. Ε, λοιπόν θα χρησιμοποιήσω για μια ακόμα φορά αυτήν. Βιοπάλη. Τι πιο αισιόδοξο από τον αγώνα για ζωή;
Αν το βιβλίο σας ήταν/γινόταν ένα κανονικό ταξίδι κάπου στον κόσμο, πού θα πηγαίναμε και πόσες μέρες θα κρατούσε;
Μ.Π.Σ.: Θα ήταν ένα ατελεύτητο ταξίδι με τρένο. Διασχίζοντας τον υπερσιβηρικό και συνεχίζοντας χωρίς προορισμό. Φόρος τιμής στο εξώφυλλο.
Ποια είναι η γνώμη σας για τη σύγχρονη βιβλιοπαραγωγή στη χώρα μας σε σχέση με την λογοτεχνία; Έχετε αγαπημένους Έλληνες συγγραφείς;
Μ.Π.Σ.: Θεωρώ ότι, τουλάχιστον στη λογοτεχνία, όσο περνούν τα χρόνια η χώρα μας έχει μεγάλο αριθμό νέων έργων και συγγραφέων. Πολλοί εκ των οποίων, αποτυπώνουν τη ζωή με τρόπο εύστοχο και καλοειπωμένο.
Έχω πολλούς αγαπημένους συγγραφείς. Ενδεικτικά θα αναφέρω τον Ντίνο Χριστιανόπουλο και –τιμώντας κατά κύριο λόγο το φύλο μου– την Ευγενία Φακίνου, την Κική Δημουλά, την Μαργαρίτα Καραπάνου, την Κατερίνα Γώγου, την Λούλα Αναγνωστάκη κ.α.
Αυτά είπε η Μαρία-Πηνελόπη Σταυριανού, σε μια μικρή συνέντευξη μεγάλων βιβλιοταξιδιών, για την ποιητική της συλλογή Παρεμπιπτόντως, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κονιδάρη.
Η δημιουργός, που προσωπικά θυμάμαι από τη συλλογή της με τίτλο Πολύ, υπογράφει μερικά από τα πιο δραματικά ελευθερόστιχα, που διάβασα τον τελευταίο καιρό, γεμάτα από νουάρ παρακμή, αληθοφάνεια, ψυχικά και άλλα τραύματα κι απώλειες. Στις απώλειες υπολογίστε και τον θάνατο.
Η συλλογή έχει την αισθητική ημερολογίου, όπου –λες και– η ηρωίδα κρατά σημειωμένες τις ημέρες της, τα συναισθήματά της... τη ζωή της με τα καλά και τα κακά της, αλλά εστιάζοντας στα χειρότερα, στα ζόρια, στα πιο δύσκολα. Θραύσματα μιας καθημερινότητας. Στιγμές μοναξιάς, είτε επειδή είναι μόνη είτε επειδή επιδιώκει να είναι μόνη ώστε να «ακουμπήσει» κάπου αυτά που έχει ανάγκη – στο χαρτί στην περίπτωσή μας. Ξεφτισμένες μέρες, όνειρα, στόχοι... που τις μετράει με ποτά και πακέτα τσιγάρων. Ξεφτισμένη χαρά στον βωμό μιας υπομονής που την ονομάζει αντοχή για να μην σαλτάρει. Όλα αυτά σκέφτομαι διαβάζοντας τα έργα ενώ έχω πάντα εμπρός μου, νοερά σχεδιασμένη την εικόνα μιας άγνωστης σε ρόλο αφηγητή.
Είναι από τις περιπτώσεις που μεταφέρεται ανάγλυφο το συναίσθημα, που γεννιέται εκείνος ο κόμπος στο στομάχι... και χωρίς να σου δίνει (ψεύτικες) ελπίδες, χωρίς εκείνη την υποδόρια υπόσχεση ότι στο τέλος όλα θα πάνε καλά, θα διορθωθούν, θα φτιάξουν...
Αυτή η αισθαντική, εκφραστική, διαπεραστική πένα της κυρίας Σταυριανού με γοητεύει με την αλήθεια της, με τις αλληγορικές της «ματιές», το ξεμπρόστιασμα των δεινών που κουβαλάμε και της ρουτίνας με την οποία συναντιόμαστε κάθε μέρα. Είναι σαν να σου ανοίγει τα μάτια κάνοντάς σε να συνειδητοποιήσεις τον κόσμο, την οικογένεια ή εσένα κοιτώντας μέσα από ένα άφιλτρο πρίσμα.
